ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୦୧/୦୮: ରୁଷ୍ର କାମ୍ଚଟକା ଉପଦ୍ୱୀପରେ ବୁଧବାର ଆସିଥିବା ୮.୮ ତୀବ୍ରତାର ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଭୂକମ୍ପ ଅତୀତରେ ପ୍ରଳୟ ରଚିଥିବା ବିନାଶକାରୀ ଭୂକମ୍ପ କଥା ମନେ ପକାଇଦେଇଛି । ରୁଷ୍ରେ ଭୂମିକମ୍ପ ଯୋଗୁ ଉଠିଥିବା ସୁନାମୀର ଲହରି ଆମେରିକା, ଜାପାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯାଇଛି । ଏଥିସହ ଅନ୍ୟ ୧୨ ଦେଶକୁ ମଧ୍ୟ ସୁନାମୀ ଆଲର୍ଟ ଜାରି କରାଯାଇଛି ।ପୂର୍ବରୁ ହୋଇଥିବା କେତେକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଭୂକମ୍ପବାବଦରେ ନିମ୍ନରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ।
୧୫୫୬, ଶାନ୍କ୍ସି, ଚୀନ୍(ଜାନୁଆରୀ ୨୩):ମାନବ ଇତିହାସର ସବୁଠୁ ଭୟଙ୍କର ଭୂକମ୍ପ ହୋଇଥିଲା ଚୀନ୍ର ଶାନ୍କ୍ସି ପ୍ରଦେଶରେ । ଆଧୁନିକତାର ଛାପ ପଡ଼ି ନ ଥିବା ସେତେବେଳର ସମୟରେ ପ୍ରାୟ ୮ ଲକ୍ଷ ଲୋକ ଏଥିରେ ଜୀବନ ହରାଇଥିଲେ । ସେତେବେଳେ ଭୂକମ୍ପର ତୀବ୍ରତା ୮ ଥିଲା ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଥିଲା ।
୧୯୬୦, ଚିଲିର ଭାଲଡିଭିଆ(ମେ’ ୨୨):ଅଦ୍ୟାବଧି ରେକର୍ଡ କରାଯାଇଥିବା ସବୁଠୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଏବଂ ବିନାଶକାରୀ ଭୂକମ୍ପ ୧୯୬୦ରେ ଆସିଥିଲା । ତାହା ଗ୍ରେଟ ଚିଲି ବା ଭାଲଡିଭିଆ ଭୂକମ୍ପ ନାମରେ ଜଣା । ଏହାର ତୀବ୍ରତା ୯.୫ଥିଲା । ଏଥିରେ ୧,୬୫୫ ଜଣଙ୍କ ଜୀବନ ଯାଇଥିଲା । ୨୦ ଲକ୍ଷ ଲୋକ ବାସହୀନ ହୋଇଯାଇଥିଲେ ।
୧୯୬୪, ଆଲାସ୍କା(ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୭):ପ୍ରିନ୍ସ ୱିଲିୟମ ସାଉଣ୍ଡ କ୍ଷେତ୍ରରେ ୯.୨ ତୀବ୍ରତାର ଭୂକମ୍ପ ଆସିଥିଲା । ଏହାକୁ ଗୁଡ୍ ଫ୍ରାଇଡେ ଭୂକମ୍ପ ବି କୁହାଯାଏ । ଏହା ଏତେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଥିଲା ଯେ ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ଜମି ଉପରକୁ ଉଠିଯାଇଥିଲା ।ବଡ଼ଧରଣର ସୁନାମୀ ଆସିଥିଲା । ତେବେ ସୌଭାଗ୍ୟବଶତଃ ଏଥିରେ ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟାରେ ପ୍ରାଣହାନି ହୋଇ ନ ଥିଲା । ଏଥିଯୋଗୁ ୧୩୦ଜଣଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିଲା । କିନ୍ତୁ ୨.୩ ବିଲିୟନଡଲାରରୁ ଅଧିକ କ୍ଷତି ହୋଇଥିଲା ।
୨୦୦୪, ସୁମାତ୍ରା, ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ(ଡିସେମ୍ବର ୨୬):ଆଧୁନିକ ଇତିହାସର ସବୁଠୁ ଭୟଙ୍କର ଭୂକମ୍ପ ଆସିଥିଲା ୨୦୦୪ରେ । ଏହାର ତୀବ୍ରତା ରିକ୍ଟର ସ୍କେଲରେ ୯.୧ ଥିଲା । ଏହା ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ସମେତ ଥାଇଲାଣ୍ଡ, ଶ୍ରୀଲଙ୍କା, ଭାରତ, ପୂର୍ବଆଫ୍ରିକାରେ ପ୍ରଳୟ ରଚିଥିଲା । ଭୟଙ୍କର ସୁନାମୀଲହରି ଉଠିଥିଲା । ୨ ଲକ୍ଷ ୮୦ ହଜାରରୁ ଊଦ୍ଧ୍ୱର୍ଲୋକ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ । ୧୧ ଲକ୍ଷ ଲୋକବାସହୀନ ହୋଇଥିଲେ ।
୨୦୧୧, ଟୋହାକୁ, ଜାପାନ(ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୧):ଜାପାନର ଗ୍ରେଟ ଟୋହାକୁରେ ୯.୧ ତୀବ୍ରତାର ଭୂକମ୍ପ ଆସିଥିଲା । ଭୟଙ୍କର ସୁନାମୀ ଯୋଗୁ ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀଅଞ୍ଚଳ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଇଥିଲା । ଏଥିରେ୧୫ ହଜାରରୁ ଊଦ୍ଧ୍ୱର୍ ଜୀବନ ଯାଇଥିଲା । ଦେଢ଼ ଲକ୍ଷଲୋକ ବାସହରା ହୋଇଥିଲେ ।
୧୯୫୨, କାମ୍ଚଟକା, ରୁଷ୍ (ନଭେମ୍ବର ୪):ରୁଷ୍ ଉପଦ୍ୱୀପ କାମଚଟକାରେ ୯.୦ ତୀବ୍ରତାରଭୂକମ୍ପ ଆସିଥବଲା । ଏଥିଯୋଗୁ କାମ୍ଚଟକାସମେତ ହୱାଇ, ପେରୁ ଏବଂ ନ୍ୟୁଜିଲାଣ୍ଡରେ ବିପୁଳ କ୍ଷୟକ୍ଷତି ସହ ସମ୍ପତ୍ତି ନଷ୍ଟ ହୋଇଥିଲା ।
୨୦୧୦, ଚିଲି, ମୌଲେ (ଫେବ୍ରୁଆରୀ ୨୭):ମଧ୍ୟ ଚିଲିରେ ୮.୮ ତୀବ୍ରତାର ଭୂକମ୍ପ ଆସିଥିଲା ।ଏଥିଯୋଗୁ ୫୨୩ ଜଣଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିଲା ।ତେବେ ବ୍ୟାପକ ଭିତ୍ତିଭୂମି ନଷ୍ଟ ହୋଇଥିଲା ।
୧୯୦୬, ଇକ୍ୟୁଏଡର-କଲୋମ୍ବିଆ(ଜାନୁଆରୀ ୩୧): କଲୋମ୍ବିଆ-ଇକ୍ୟୁଏଡର ସୀମାରେ ୮.୮ ତୀବ୍ରତାରଭୂକମ୍ପ ହୋଇଥିଲା । ଏଥିଯୋଗୁ ଉଠିଥିବାସୁନାମୀ ମଧ୍ୟ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ପ୍ରଶାନ୍ତମହାସାଗରୀୟ ଉପକୂଳକୁ ବେଶ୍ ପ୍ରଭାବିତକରିଥିଲା । ପ୍ରାୟ ୧,୫୦୦ ଜଣଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିଲା ।
୧୯୫୦, ଅରୁଣାଚଳ-ତିବ୍ୱତ(ଅଗଷ୍ଟ ୧୫):ଭାରତୀୟ ଏବଂ ତିବ୍ୱତୀୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ୮.୬ତୀବ୍ରତାର ଭୂକମ୍ପ ଆସିଥିଲା । ଏଥିଯୋଗୁ ପ୍ରାୟ୭୮୦ ଜଣ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ ।
