କାହା ପାଇଁ କିଏ ବିପଦ? ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ଭିତରେ ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ରକୁ ନେଇ କିଏ ଅଧିକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ?

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୨୫/୦୧: ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ତିକ୍ତ ହୋଇପଡିଛି। ୨୦୧୯ ପରଠାରୁ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବର୍ଦ୍ଧିତ ଦୂରତା କମ୍‌ ହେବା ପରି ମନେ ହେଉନାହିଁ। ଉଭୟ ଦେଶ ଆଣବିକ ଶକ୍ତି ସମ୍ପନ୍ନ ଅଟେ। ଯେତେବେଳେ ବି ସେମାନେ ପରସ୍ପର ସହ ମୁହାଁମୁହିଁ ହୁଅନ୍ତି, ପରମାଣୁ ଯୁଦ୍ଧର ବିପଦ ସାମ୍ନାକୁ ଆସେ। ବିଶ୍ବର ୯ ଟି ଦେଶ ଆଣବିକ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରରେ ସଜ୍ଜିତ ଥିବା ବେଳେ ପାକିସ୍ତାନ ଏବଂ ଭାରତ ଯଥାକ୍ରମେ ଛଅ ଏବଂ ସାତ ନମ୍ବରରେ ରହିଛନ୍ତି।

ଭାରତରେ ୧୬୦ଟି ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ର ଥିବାବେଳେ ପାକିସ୍ତାନ ପାଖରେ ୧୬୫ଟି ରହିଛି। ଯଦିଓ ପାକିସ୍ତାନରେ ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟକ ଅସ୍ତ୍ର ଅଛି, କିନ୍ତୁ ଭାରତରେ ଏହି ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରର ପରିବହନ ଏବଂ ଲଞ୍ଚ ପ୍ୟାଡ୍ ବ୍ୟାପକ ରୁପରେ ରହିଛି। ଏହା ମଧ୍ୟ ଏକ ରିପୋର୍ଟରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି ଯେ ଭାରତ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ବୃଦ୍ଧି ଦିଗରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି।

ପାକିସ୍ତାନ ପାଖରେ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଅଧିକ ଅଛି ସତ, କିନ୍ତୁ ଏହା ଭାରତ ପାଇଁ ଚିନ୍ତା କଲା ଭଳି ବିଷୟ ନୁହେଁ। ପାକିସ୍ତାନ ପାଖରେ କମ୍‌ ଦୂରତା ସମ୍ପନ୍ନ ମିଶାଇଲ, ନାସ୍ତ୍ରା, ହାଟଫ୍, ଗଜନାଭି ଏବଂ ଅବଦାଲି ଭଳି ଅସ୍ତ୍ର ରହିଛି, ଯାହାର ମାରକ କ୍ଷମତା ୬୦ ରୁ ୩୨୦ କିଲୋମିଟର ରହିଛି। ତେବେ ପାକିସ୍ତାନ ପରେ ଗୌରୀ ଏବଂ ଶାହିନ୍ ମଧ୍ୟ ଦୂରଗାମୀ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର, ଯାହାର ସୀମା ୯୦୦ ରୁ ୨୭୦୦ କିଲୋମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅଟେ।

ପାକିସ୍ତାନ ପାଖରେ ସବୁଠାରୁ ଖତରନାକ ମିଶାଇଲ ହାଟଫ୍‌-୭/ବାବର ରହିଛି ଯାହା ଏକ ମଧ୍ୟମ ପରିସର ସବସୋନିକ୍ କ୍ରୁଜ୍ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଅଟେ। ଏଥିରେ ୪୫୦ ରୁ ୫୦୦ କିଲୋଗ୍ରାମ ଆଣବିକ ୱାରହେଡ୍ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରିବ। ଏହାର ସାତୋଟି ପ୍ରକାର ରହିଛି ଏବଂ ଏହାର ପରିସର ୯୦୦ କିଲୋମିଟର ଅଟେ। ତେବେ ଏହାକୁ ମୁକାବିଲା କରିବା ପାଇଁ ଭାରତରେ ଏକ ନିର୍ଭୀକ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଅଛି।

ଶାହିନ୍-୩ କୁ ପାକିସ୍ତାନର ସବୁଠାରୁ ବିପଜ୍ଜନକ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଭାବରେ ପରିଗଣିତ କରାଯାଇଛି। ଯାହାର ସୀମା ୨୭୫୦ କିଲୋମିଟର ଅଟେ। ଏହି କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଚୀନ୍‌ରେ ବି ପହଞ୍ଚିବାର କ୍ଷମତା ରହିଛି। ଏହାର ମାରକ କ୍ଷମତା ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇ ନାହିଁ। ଏହାର ଶେଷ ପରୀକ୍ଷା ଏପ୍ରିଲ୍ ୨୦୨୨ରେ କରାଯାଇଥିଲା।

ଅଗ୍ନି ମିସାଇଲ୍- ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଯଦି ଆମେ ଭାରତକୁ ନେଇ ଆଲୋଚନା କରିବା ତେବେ, ଭାରତରେ ମଧ୍ୟ ଅନେକ ଦୂରଗାମୀ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଅଛି। ଗୋଟିଏ ପଟେ ସର୍ଟ ରେଞ୍ଜ୍ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ପୃଥ୍ବୀ ଅଛି, ଯାହାର ୩୫୦ କିଲୋମିଟର ଏବଂ ଅନ୍ୟ ପଟେ ଅଗ୍ନି -୧ ରହିଛି ଯିଏକି ସୀମା ୭୦୦ କିଲୋମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଲକ୍ଷଭେଦ କରିପାରିବ। ଅଗ୍ନି-୨, ୨୦୦୦ ଏବଂ ଅଗ୍ନି-୩, ୩୦୦୦ କିଲୋମିଟର ଦୂରତାସମ୍ପନ୍ନ ଅଟେ। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ଅଗ୍ନି-ଭି ର ସୀମା ୫୦୦୦ କିଲୋମିଟର ଅଟେ। ଅର୍ଥାତ୍ ଭାରତର ଏହି ଗୋଟିଏ ମିଶାଇଲର ଆକ୍ରମଣରେ ସମଗ୍ର ପାକିସ୍ତାନର ଚିହ୍ନବର୍ଣ୍ଣ ଲିଭିଯିବ।

ଏହି ଖବର ମଧ୍ୟ ପଢ଼ନ୍ତୁ: ବଜେଟ୍‌ ୨୦୨୩: ମୋଦୀଙ୍କ ଶାସନ କାଳରେ ଏହି ସବୁ ବଜେଟରେ ହୋଇଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ; ପୁଣି ଫେରିବ ହାଲଓ୍ବା ସେରିମନି?

ସୂଚନାଥାଉକି, ଭାରତ ପାଖରେ ତିନି ପ୍ରକାରର ପୃଥ୍ବୀ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଅଛି। ତିନୋଟି ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ର ବହନ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ। ଏହି ସ୍ୱଳ୍ପ ଦୂରଗାମୀ ବାଲିଷ୍ଟିକ୍ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ୫୦୦ ରୁ ୧୦୦୦ କିଲୋଗ୍ରାମ ଓଜନ ବିଶିଷ୍ଟ ଆଣବିକ ଅସ୍ତ୍ର ବହନ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ।

ବ୍ରାହ୍ମୋସ୍ – ଭାରତରେ ବିଶ୍ୱର ଦ୍ରୁତତମ ଫ୍ଲାଇଙ୍ଗ୍ ସୁପରସୋନିକ୍ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ବ୍ରହ୍ମୋସ୍ ଅଛି। ଭାରତରେ ସାତୋଟି ବ୍ରହ୍ମୋସ ମିଶାଇଲ ଅଛି। ଘଣ୍ଟା ପ୍ରତି ଏହା ୩୭୦୪ କିଲୋମିଟର ବେଗରେ ଗତି କରିବା ସହିତ ଏହି କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ରର କ୍ଷମତା ୨୯୦ ରୁ ୬୦୦ କିଲୋମିଟର।