ଭୁବନେଶ୍ବର, ୩୦/୦୬; ୧୫୬ ବର୍ଷ ପୂର୍ବ ଅଘଟଣର ପୂନରାବୃତ୍ତି । ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିର ସାମ୍ନାରେ ଗଡ଼ିଥିଲା ମୁଣ୍ଡ । ଚକା ଆଖି ଆଗରେ ଚାଲିଗଲା ୩ ଜୀବନ । ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଘୋଷଯାତ୍ରାରେ ଠେଲାପେଲା ଘଟିବା କିଛି ନୂଆ କଥା ନୁହେଁ । ଏପରିକି ରଥ ଚକ ତଳେ ଭକ୍ତ ନିଜରୁ ସମର୍ପିତ କରିବା ରେକର୍ଡ ରହିଛି । ରଥ ଦଉଡ଼ରେ ଛନ୍ଦି ହୋଇ ଜୀବନ ମଧ୍ୟ ଯାଇଛି । ମାତ୍ର ରଥଯାତ୍ରା ପରଦିନ ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିର ସାମ୍ନାରେ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁଙ୍କ ପ୍ରାଣହାନୀ ଇତିହାସରେ ପ୍ରଥମ । ରଥାରୂଢ଼ ଦିଅଁଙ୍କ ଦିବ୍ୟ ଦର୍ଶନ ବେଳେ ଦଳାଚକଟା, ଆଉ ଭକ୍ତଙ୍କ ମହାପ୍ରୟାଣ। ଯାହା ପୂର୍ବରୁ କେବେ ହୋଇନଥିଲା, ତାହା ରବିବାର ଭୋରୁ ଭୋରୁ ଶରଧାବାଲିରେ ଘଟିଛି । ତିନି ଜଣ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁଙ୍କ ଜୀବନ ଯାଇଛି ।
୧୫୬ ବର୍ଷ ତଳେ ଅର୍ଥାତ୍ ୧୮୬୯ରେ ଏଭଳି ଅଘଟଣ ଘଟିଥିଲା । ହେଲେ ରଥଯାତ୍ରାରେ ନୁହେଁ, ବରଂ ବାହୁଡ଼ା ଯାତ୍ରାରେ । ଦଶମୀ ତିଥିରେ ଦିଅଁଙ୍କ ସାମ୍ନାରେ ଦୁଇ ଜଣ ଭକ୍ତଙ୍କ ଜୀବନ ଚାଲିଯାଇଥିଲା । ସେତେବେଳେ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ବିଶ୍ବ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଯାତ୍ରାରେ ମାତ୍ର ୧୧ ହଜାର ଲୋକଙ୍କ ସମାଗମ ହୋଇଥିଲା । ପୂର୍ବ ବର୍ଷ ବନ୍ୟା ସ୍ଥିତି ପାଇଁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁଙ୍କ ଭିଡ଼ି କମ୍ ଥିଲା । ମାତ୍ର ବାହୁଡ଼ା ଦଶମୀରେ ଦ୍ବାର ଫିଟା ବିଳମ୍ବ ହେବାରୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଠେଲାପେଲା ହୋଇଥିଲା । ଜନ୍ମବେଦୀରେ ଶ୍ରୀଜିଉଙ୍କୁ ଶେଷ ଦର୍ଶନ ପାଇଁ ଶ୍ରୀଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିର ସାମ୍ନାରେ ଦଉଡ଼ି ରଖାଯାଇଥିବା ସ୍ଥାନରେ ଛନ୍ଦି ହୋଇ ଶହେରୁ ଅଧିକ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ପଡ଼ିଯାଇଥିଲେ । ଭିଡ଼ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା ନଥିବାରୁ ୮ଜଣ ଚେତାଶୂନ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଦୁଇ ଜଣ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ । ପରେ ତଦନ୍ତରୁ ଜଣାପଡ଼ିଥିଲା ଦୁଇଜଣ ଦ୍ବାରୀ, ଭୁଜା ଓ ଟଙ୍କା ଲୋଭରେ ଦ୍ବାର ଫିଟାଇ ଦେବାରୁ ଦଳାଚକଟା ସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା । ପରେ ଅଭିଯୁକ୍ତ ମାନଙ୍କୁ ୩୩୮ ଦଫାରେ ଗିରଫ କରାଯାଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଗତ ରବିବାର ଶରଧାବାଲିର ଅଘଟଣ ରଥଯାତ୍ରା ଇତିହାସରେ ପ୍ରଥମ ।
ରଥଯାତ୍ରା ଇତିହାସରେ ସବୁଠୁ ବଡ଼ ଦୁର୍ଘଟଣା ଘଟିଥିଲା ୧୮୦୯ ମସିହାରେ । ମନ୍ଦିର ସାମ୍ନାରେ ବିପୁଳ ଭକ୍ତଙ୍କ ସମାଗନ ଏବଂ ଫାଟକ ଆଡ଼କୁ ଅଗ୍ରସର ହେବାରୁ ଧାଁ ଦୌଡ଼ ଓ ଠେଲାପେଲା ସ୍ଥିତି ଉପୁଜିଥିଲା । ସେହି ଦଳାଚକଟାରେ ପ୍ରାୟ ୧୫୦ଜଣ ଭକ୍ତଙ୍କ ଜୀବନ ଯାଇଥିଲା । ରେଭରେଣ୍ଡ୍ ସ୍ମିଥ୍ ଓ ରେଭରେଣ୍ଡ୍ ଗ୍ରୀନଙ୍କ ପିରିଅଡିକାଲ ଏକାଉଣ୍ଟ ଅଫ୍ ଦି ବାପଟିଷ୍ଟ ମିଶନ-୧୮୦୯ରେ ଉକ୍ତ ବର୍ଷ ରଥଯାତ୍ରାର ଏଭଳି ଅଭାବନୀୟ ଘଟଣା ଉଲ୍ଲେଖ ରହିଛି ।....
