ଦେଶର ଦୁଇଟି ପ୍ରମୁଖ ଦଳ ରୂପେ ପରିଚିତ ବିଜେପି ଏବଂ କଂଗ୍ରେସର ଦଳୀୟ ଚିହ୍ନର କାହାଣୀ ମଧ୍ୟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ମନୋରମ । ଖୁବ୍‌ କମ ଲୋକଙ୍କୁ ଏହା ଜଣା ଯେ, ବର୍ତ୍ତମାନସୁଦ୍ଧା ଉଭୟ ଦଳ ନିଜର ଦଳୀୟ ଚିହ୍ନକୁ ୩-୩ ଥର ବଦାଳାଇ ସାରିଲେଣି । ଭାରତର ସବୁଠାରୁ ପୁରୁଣା ରାଜନୈତିକ ଦଳ ରୂପେ ପରିଚିତ କଂଗ୍ରେସର ପ୍ରଥମେ ଚିହ୍ନ ଥିଲା ‘ହଳେ ବଳଦ’ । ୧୯୫୨ରୁ ୧୯୬୯ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରାୟ ୧୭ ବର୍ଷ ଧରି କଂଗ୍ରେସର ଏହି ଚିହ୍ନ ବଳବତ୍ତର ରହିଥିଲା । ପରେ କଂଗ୍ରେସ ପକ୍ଷରୁ ଏହି ଚିହ୍ନକୁ ବଦଳାଇ ‘ଗାଈ ବାଛୁରୀ’ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହି ଚିହ୍ନ ବେଶି ଦିନ ତିଷ୍ଠି ପାରିନଥିଲା । ୧୯୭୧ରୁ ୧୯୭୭ ମସିହା ଯାଏଁ ମାତ୍ର ୬ ବର୍ଷ ପାଇଁ ଏହା କଂଗ୍ରେସର ଦଳୀୟ ଚିହ୍ନ ରୂପେ ପରିଚୟ ପାଇ ପାରିଲା ।

ପରେ ଦଳର ବରିଷ୍ଠ ନେତାମାନେ ୧୯୭୭ ମସିହାରେ ଏହି ଚିହ୍ନକୁ ହଟାଇ ‘ହାତ ଚିହ୍ନ’କୁ କଂଗ୍ରେସର ଦଳୀୟ ଚିହ୍ନ ରୂପେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ । ସେବେଠାରୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହାତଚିହ୍ନ କଂଗ୍ରେସର ଦଳୀୟ ଚିହ୍ନ ରୂପେ ପରିଚୟ ପାଇ ପାରିଛି । ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ବିଜେପି ଦଳରେ ମଧ୍ୟ ପଦ୍ମଫୁଲ ଆରମ୍ଭରୁ ଦଳୀୟ ଚିହ୍ନ ରୂପେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉନଥିଲା । ବିଜେପିର ଜନ୍ମ ଶ୍ୟାମାପ୍ରସାଦ ମୁଖାର୍ଜୀଙ୍କ ଜନସଂଘ ଦଳରୁ ହୋଇଥିଲା । ୧୯୫୧ରୁ ୧୯୭୭ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜନସଂଘ ଦଳର ଚିହ୍ନ ଥିଲା ‘ଦୀପ’ ।

୧୯୭୭ରେ ଜରୁରୀକାଳପରେ କଂଗେସ୍ର ବେିରାଧରେ ବେିରାଧୀ ଦଳ ଏକତତ୍ରି ହୋଇଥେିଲ । ଜନସଂଘର ଜନତା ପାର୍ଟିର ବିଲୟ ଘଟିଥିଲା । ପରେ, ଜନତା ପାର୍ଟିର ଚିହ ହେଲା ‘ହଳଧର କୃଷକ’ । କିନ୍ତୁ, ଏହି ଚିହ୍ନ ବେଶୀ ଦିନ ତିଷ୍ଠି ପାରିନଥିଲା । ୧୯୮୦ ମସିହାରେ ଜନସଂଘର ନେତା ଜନତା ପାର୍ଟିରୁ ଅଲଗା ହୋଇଯାଇଥିଲେ । ପରେ ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀ ଏବଂ ଲାଲକୃଷ୍ଣ ଆଡଭାନୀଙ୍କ ନେତତୃ୍େୱର ଜନ୍ମ ନେଲା ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟି(ବିଜେପି) । ସେବେଠାରୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ‘ପଦ୍ମ ଫୁଲ’ ବିଜେପିର ଦଳୀୟ ଚିହ୍ନ ରହିଆସିଛି ।