ଭୁବନେଶ୍ୱର,୨୧/୦୩: ଆଜି ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବନ ଦିବସ । ଜଙ୍ଗଲ ଓ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁଙ୍କ ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ବନ ବିଭାଗ ଦିନରାତି ଏକ କରିଦେଇଛି। ଜଙ୍ଗଲ ନିଆଁକୁ ରୋକିବା ଓ ଶିକାରୀଙ୍କୁ ଖୋଜିବାରେ ଡ୍ରୋନ୍, କୃତ୍ରିମ ବୁଦ୍ଧିମତା (ଏଆଇ) କ୍ୟାମେରା ଭଳି ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଯନ୍ତ୍ରପାତି ବ୍ୟବହାର ହେଉଛି । ତଥାପି ବାଘ, ହାତୀ ଓ ଅନ୍ୟ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁଙ୍କ ଶିକାରରେ ରୋକ୍ ଲାଗିପାରିନି । ଶିକାରୀମାନେ ଗତ ୩ ବର୍ଷରେ ୨ଟି ମହାବଳ ବାଘ ଓ ୧୨ଟି କଲରା ପତରିଆ ବାଘ ଶିକାର କରିଛନ୍ତି । ଗଲା ୧୦ ବର୍ଷରେ ବିଭିନ୍ନ କାରଣରୁ ୮୮୮ ହାତୀ ମଲେଣି ।
ରାଜ୍ୟର ୫୨ ହଜାର ୪୩୩ ବର୍ଗ କିମି ଜମିରେ ଜଙ୍ଗଲ ବ୍ୟାପିଛି । ଫରେଷ୍ଟ ସର୍ଭେ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ (ଏଫଏସ୍ଆଇ) ବନାଗ୍ନିର ତଦାରଖ କରୁଛି । ଫରେଷ୍ଟ ସର୍ଭେ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ (ଏଫ୍ଏସ୍ଆଇ) ଜରିଆରେ ଏଆଇ କ୍ୟାମେରା ଓ ଓଡି଼ଶା ଜଙ୍ଗଲ ପରିଚାଳନା ବ୍ୟବସ୍ଥା (ଓଏଫ୍ଏମ୍ଏସ୍) ଆପ୍ଲିକେସନ ଭଳି ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳର ସହାୟତା ନିଆଯାଉଛି । ତଥାପି ବନାଗ୍ନି ରୋକିବାରେ ବିଭାଗ ଏକରକମର ଫେଲ୍ ମାରିଛି । ଖୋଦ୍ ବନ ବିଭାଗ ତଥ୍ୟ ଦର୍ଶାଉଛି, ଗତ ୧୦ ବର୍ଷରେ ଅଢ଼େଇ ଲକ୍ଷ ଥର ଓଡି଼ଶା ଜଙ୍ଗଲ ଜଳିଲାଣି । ନିଆଁ ଝାସରେ ୯୧,୭୧୩ ହେକ୍ଟର ଜଙ୍ଗଲ ଜମି ଧୂଳିସାତ ହୋଇଗଲାଣି ।
ହାତୀ-ମଣିଷ ଲଢ଼େଇ ଥମିବାର ନାଁ ନେଉନି । ବନ ବିଭାଗ ତଥ୍ୟ ମୁତାବକ, ଗତ ୧୦ ବର୍ଷରେ ହାତୀଙ୍କ ଆକ୍ରମଣରେ ୧୨୦୯ଜଣ ଲୋକଙ୍କ ଜୀବନ ଗଲାଣି । ୮୮୮ଟି ହାତୀ ବି ମଲେଣି । ଗଲା ୧୦ ବର୍ଷରେ ବିଦ୍ୟୁତ ଝଟ୍କା ଖାଇ ୧୫୮ଟି ହାତୀ ମରିଛନ୍ତି । ଶିକାରୀଙ୍କ ଗୁଳିରେ ୩୩ଜଣ ହାତୀ ମୁଣ୍ଡ ଗଡି଼ଛି । ରେଳ ଦୁର୍ଘଟଣାରେ ୨୯ ଓ ସଡ଼କ ଦୁର୍ଘଟଣାରେ ୮ଟି ହାତୀ ମରିଛନ୍ତି । ବଡ଼ କଥା ହେଲା, ଯୋଜନାବଦ୍ଧ ଭାବେ ୧୬ଟି ହାତୀଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରାଯାଇଛି ।
ସେହିପରି ରାଜ୍ୟରେ ପକ୍ଷୀ ଶିକାର ବି ଥମିବାର ନାଁ ନେଉନି । ଚଳିତ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ତଥ୍ୟ ଅନୁସାରେ, ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ମୋଟ ୯ଟି ପକ୍ଷୀ ଶିକାର କରାଯାଇଛି । ୯ଜଣ ଶିକାରୀ ଗିରଫ ହୋଇଛନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ବାସ୍ତବରେ ଶିକାରୀଙ୍କ ବନ୍ଧୁକ ଗୁଳିରେ ପ୍ରତିଦିନ ଶହ ଶହ ପକ୍ଷୀଙ୍କ ଜୀବନ ଯାଉଛି । ଯାହାକି, ସରକାରୀ ଖାତାକୁ ଚଢ଼ୁନି । ଅବଶ୍ୟ, ଚଳିତବର୍ଷ ମୋଟ ୮୨ଟି ମୃତ ପକ୍ଷୀ ଓ ଗୋଟିଏ ଜୀବନ୍ତ ପକ୍ଷୀ ଜବତ କରାଯାଇଥିବା ବନ ବିଭାଗ ସୂଚାଇଛି । ପୂର୍ବ ବର୍ଷ ଅପେକ୍ଷା ଚଳିତ ଥର ଚିଲିକା ଜଳରାଶିକୁ ବିଦେଶୀ ପକ୍ଷୀଙ୍କ ଆଗମନରେ ଅପେକ୍ଷାକୃତ ବ୍ରେକ୍ ଲାଗିଛି । ଗତବର୍ଷ ୧୧ ଲକ୍ଷ ୩୭ ହଜାର ୭୫୯ ପକ୍ଷୀ ଆସିଥିବା ବେଳେ ଏଥର ୧୦ ହଜାର ୫୩୧ କମ୍ ପକ୍ଷୀ ଚିଲିକାକୁ ଆସିଥିଲେ ।
ଇଣ୍ଟରନ୍ୟାସନାଲ ୟୁନିଅନ୍ ଫର୍ କଂଜରଭେସନ ଅଫ୍ ନେଚର (ଆଇୟୁସିଏନ୍) ରେଡ୍ ଲିଷ୍ଟ ତଥ୍ୟ ଦର୍ଶାଉଛି, ବିଶ୍ୱରେ ୪୬,୩୦୦ରୁ ଅଧିକ ପ୍ରଜାତି ଜୀବଜନ୍ତୁ ପ୍ରାୟତଃ ବିଲୁପ୍ତମୁହାଁ । ପ୍ରାୟ ୪୧ ଧ ଉଭୟଚର, ୨୬ ଧ ସ୍ତନ୍ୟପାୟୀ, ୨୧ ଧ ସରୀସୃପ ଓ ୧୨ ଧ ପକ୍ଷୀ ହଜିବାକୁ ବସିଲେଣି । କରୋନା ପରେ ଜୀବଜନ୍ତୁଙ୍କ ଷଷ୍ଠ ଗଣବିଲୋପ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ଏନେଇ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ଚିନ୍ତାପ୍ରକଟ କରୁଛନ୍ତି ।