ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ, ୧୦।୮: ବିଶ୍ୱର ଯେ କୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ହେଉ ଜଣେ ପୁରୁଷ ପାଇଁ ଏକାଧିକ ସ୍ତ୍ରୀ ରଖିବା ସାଧାରଣ କଥା, କିନ୍ତୁ ଜଣେ ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ ଏକାଧିକ ସ୍ୱାମୀ ରହିବା ଅଜବ ପରି ମନେହୁଏ । ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ସିରମୌର ଜିଲ୍ଲାରେ ଜଣେ ମହିଳାଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଛନ୍ତି ଦୁଇ ଭାଇ । ଜୁଲାଇରେ ଏହି ବିବାହ ହୋଇଥବା ବେଳେ ଏହାର ଫଟୋ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ବେଶ୍ ଭାଇରାଲ ହୋଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ, ଏହି ବିବାହ ପରମ୍ପରା ହିମାଚଳପ୍ରଦେଶରେ ପ୍ରଚଳିତ । ଅନେକ ଲୋକ ଏହାକୁ ଅଜବ ପରମ୍ପରା ବୋଲି କହିଥିଲେ । ତେବେ ଏହି ପ୍ରଥା କେବଳ ହିମାଚଳରେ ନୁହେଁ ବରଂ ବିଶ୍ୱର ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି । ହିମାଚଳ ବ୍ୟତୀତ ୫ଟି ଦେଶରେ ରହିଛି ଏହି ପ୍ରଥା ।
ନାଇଜେରିଆରେ ଅନେକ ଜନଜାତି ବାସ କରନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ବହୁପତ୍ନୀ ପ୍ରଥାକୁ ଅନୁମତି ଦିଅନ୍ତି । ବିଶେଷକରି ଉତ୍ତର ନାଇଜେରିଆର ଇରିଗ୍ୱେ ସମ୍ପ୍ରଦାୟରେ, ମହିଳାମାନଙ୍କର ଏକାଧିକ ସ୍ୱାମୀ ଥାନ୍ତି । ପୂର୍ବରୁ ନାଇଜେରିଆର ଇରିଗ୍ୱେର ମହିଳାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକାଧିକ ସ୍ୱାମୀ ରଖିବା ପ୍ରଥା ସାଧାରଣ ଥିଲା । ୧୯୬୮ ମସିହାରେ ସେମାନଙ୍କ ପରିଷଦ ଏହାକୁ ଅବୈଧ ଘୋଷଣା କରିବା ପରେ ଏପରି ବିବାହ କମ୍ ଦେଖାଯାଉଛି । ଭାରତର କିଛି ଜନଜାତିରେ ମଧ୍ୟ ବହୁପତି ପ୍ରଥା ପ୍ରଚଳିତ । ଉତ୍ତର ଭାରତର ଜୌନସରବାୱର ଅଞ୍ଚଳର ପାହାଡ଼ଗୁଡ଼ିକରେ, ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର କିନ୍ନୌରରେ କିଛି ଲୋକ ଏହି ପରମ୍ପରା ପାଳନ କରନ୍ତି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ନୀଳଗିରିର ଟୋଡା ଜନଜାତି, ତ୍ରାଭାଙ୍କୋରର ନଜନାଡ ଭେଲ୍ଲାଲା ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ନାୟର ଜାତିରେ ଏବେ ବି ବହୁପତି ପ୍ରଥା ପ୍ରଚଳିତ । ଅନ୍ୟପଟେ ତିବ୍ଦତ, ନେପାଳ ଏବଂ ଚୀନର କିଛି ସ୍ଥାନରେ ବହୁପତି ପ୍ରଥା ପାଳନ କରନ୍ତି । ଏଠାରେ ସାଧାରଣତଃ ଦୁଇ ଭାଇ ଗୋଟିଏ ମହିଳାଙ୍କୁ ବିବାହ କରନ୍ତି । ଏ ବିବାହ ପଛରେ ଏକ ନିଆରା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ରହିଛି । ପରିବାର ମଧ୍ୟରେ ଯେପରି ପାଚେରି ସୃଷ୍ଟି ନ ହୁଏ ଅର୍ଥାତ୍ ସମ୍ପତ୍ତି ଭାଗ ନ ହେବା ଲାଗି ଏହି ପ୍ରଥା ଅନୁସରଣ କରନ୍ତି । ତିବ୍ଦତ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଦ୍ୱାରା ୧୯୮୮ ମସିହାରେ ୭୫୩ଟି ତିବ୍ଦତୀୟ ପରିବାର ଉପରେ ଏକ ସର୍ଭେ କରାଯାଇଥିଲା । ଯେଉଁଥିରେ ଜଣାପଡ଼ିଥିଲା ଯେ, ୧୩% ପରିବାର ବହୁପତି ପ୍ରଥା ପାଳନ କରନ୍ତି ।
୨୦୧୩ ମସିହାରେ କେନିଆରେ ପ୍ରକାଶିତ ବହୁପତି ପ୍ରଥା ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ବହୁତ ଚର୍ଚ୍ଚା ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା । ଦୁଇଜଣ ପୁରୁଷ ଗୋଟିଏ ମହିଳାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ ହେବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ । କେନିଆର ଆଇନ ବହୁପତି ପ୍ରଥାକୁ ନିଷିଦ୍ଧ କରେ ନାହିଁ । ଅର୍ଥାତ୍, ଯେଉଁମାନେ ଏହି ପରମ୍ପରାକୁ ପାଳନ କରନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଆଇନଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, କେନିଆର ମାସାଇ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବହୁପତି ପ୍ରଥା ପ୍ରଚଳିତ । ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ମହିଳାଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଏକାଧିକ ପୁରୁଷଙ୍କୁ ବିବାହ କରିବାର ପ୍ରଥା ରହିଛି । ବିଶେଷକରି ବୋରୋରୋ ଜନଜାତି ଏହି ପ୍ରଥା ଅନୁସରଣ କରିଆସୁଛନ୍ତି । ୭୦ ପ୍ରତିଶତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମାଜୋନିଆନ୍ ସଂସ୍କୃତି ଏବଂ ଟୁପି-କାୱାହିବ ଜନଜାତିରେ ଜଣେ ମହିଳା ଦୁଇ ଭାଇଙ୍କୁ ବିବାହ କରିବାର ପ୍ରଥା ରହିଛି ।