ଢାକା/ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୦୬/୦୭: ବାଂଲାଦେଶର ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମ ଜିଲ୍ଲା ଜୟପୁରହାଟସ୍ଥିତ ଏକ ଛୋଟ ଗ୍ରାମ ବାଝଗୁନୀ । ଏବେ ଏହା ‘ୱାନ୍ କିଡ୍ନି ଭିଲେଜ’ ନାମର ପରିଚିତ । ଏଭଳି ନାମକରଣ ପଛରେ ବଡ଼ କାରଣ ହେଉଛି ଏଠାରେ ପ୍ରତି ୩୫ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ ନିଜ କିଡ୍ନି ବିକ୍ରି କରିଦେଇଛନ୍ତି । ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଗ୍ରାମ କିଡ୍ନି ତସ୍କରୀର ଶିକାର ହୋଇଛି ।
ରିପୋର୍ଟ ଦର୍ଶାଇଛି ଯେ ଭାରତ ଓ ବାଂଲାଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଚାଲିଥିବା ବେଆଇନ ଅଙ୍ଗ ତସ୍କରୀ ର୍ୟାକେଟ ଅନେକ ପରିବାରକୁ ବରବାଦ କରିଦେଇଛି । ୪୫ ବର୍ଷୀୟ ସଫିରୁଦ୍ଦିନ୍ ଏହି ଗ୍ରାମର ନିବାସୀ । ଗତବର୍ଷ ଗ୍ରୀଷ୍ମଦିନରେ ସେ ଭାରତ ଆସି ୨.୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାରେ ନିଜ କିଡ୍ନି ବିକ୍ରି କରିଦେଇଥିଲେ । ଦାରିଦ୍ର୍ୟରୁ ମୁକୁଳିବା ଏବଂ ନିଜ ପିଲାଙ୍କ ପାଇଁ ଘର ବନାଇବାକୁ ସେ ଏତେ ବଡ଼ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କର ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ବେଶ୍ ମହଙ୍ଗା ପଡ଼ିଛି । ତାଙ୍କ ଘରତୋଳା ଅଧା ପଡ଼ିଛି ଏବଂ ଶରୀରରେ ଲଗାତର ଯନ୍ତ୍ରଣା ହେଉଛି । ସେ କାମ କରିବାର ସାମର୍ଥ୍ୟ ବି ହରାଇ ବସିଛନ୍ତି ।
ଏ ନେଇ ସଫିରୁଦ୍ଦିନ୍ କୁହନ୍ତି, ‘‘ଦଲାଲମାନେ କହିଥିଲେ କି ଅଙ୍ଗଦାନ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସହଜ । ଏଥିରେ କୌଣସି ଅସୁବିଧା ହେବନାହିଁ । ଗୋଟିଏ କିଡ୍ନିରେ ମଧ୍ୟ ସାରା ଜୀବନ ବଞ୍ଚିହେବ । ମୁଁ ସେମାନଙ୍କ କଥାରେ ରାଜି ହୋଇଥିଲି । କିନ୍ତୁ ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ପରେ ମୋ ପାସ୍ପୋର୍ଟ, ମେଡିକାଲ ଚିଠା ଏବଂ ଔଷଧ କେଉଁଆଡ଼େ ଗାୟବ ହୋଇଯାଇଛି । ଏବେ କାହାକୁ ନିଜ ଦୁଃଖ ଜଣାଇବି, ଭାବିପାରୁ ନାହିଁ ।’’
ଭାରତରେ ମାନବ ଅଙ୍ଗ ପ୍ରତିରୋପଣ ଆଇନ (ଟିଏଚ୍ଓଏ), ୧୯୯୪ ମୁତାବକ କିଡ୍ନି ଦାନ କେବଳ ନିକଟ ସମ୍ପର୍କୀୟ କିମ୍ବା ସରକାରଙ୍କ ଅନୁମତିରେ ହିଁ କରାଯାଇ ପାରିବ । କିନ୍ତୁ ଦଲାଲମାନେ ନକଲି ଦସ୍ତାବିଜ ଓ ସମ୍ପର୍କୀୟଙ୍କ ଭୁଲ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ଜରିଆରେ ଏହି ନିୟମକୁ ଚକ୍ମା ଦେଉଛନ୍ତି । ଡବ୍ଲ୍ୟୁଏଚ୍ଓର ବିଶେଷଜ୍ଞ ମୋନିର ମନିରୁଜ୍ଜମାଂଙ୍କ ମୁତାବକ, ଜାଲ ପରିଚୟପତ୍ର, ନୋଟାରି ପ୍ରମାଣପତ୍ର ଓ ଡିଏନ୍ଏ ରିପୋର୍ଟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସବୁ ବନାଯାଉଛି । ହସ୍ପିଟାଲଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟ ଜାଣିପାରୁ ନାହାନ୍ତି ତାହା ଅସଲ କିମ୍ବା ନକଲି ପ୍ରମାଣପତ୍ର । କିଛି ହସ୍ପିଟାଲ ଜାଣିଶୁଣି ଏହାକୁ ନଜରଅନ୍ଦାଜ କରିଦେଉଛନ୍ତି ।
ବିନାଇ ଗ୍ରାମର ଜୋଶନା ବେଗମ୍ ଓ ତାଙ୍କ ପତି ବେଲାଲଙ୍କୁ ୨୦୧୯ରେ ଜଣେ ଦଲାଲ ଭାରତ ଆଣି କୋଲକାତାର ଏକ ହସ୍ପିଟାଲରେ କିଡ୍ନି ଟ୍ରାନ୍ସପ୍ଲାଣ୍ଟ କରାଇଥିଲେ । ଦଲାଲ ତାଙ୍କୁ ପ୍ରଥମେ ୭ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଦେବାକୁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ପରେ ୩ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଦିଆଯାଇଛି । ଜୋଶନା କୁହନ୍ତି, ବାକି ଟଙ୍କା ଦେବା ଦୂର କଥା, ପାସ୍ପୋର୍ଟ ବି ଫେରାଉ ନାହାନ୍ତି । ପରେ ସ୍ୱାମୀ ବେଲାଲ ମୋତେ ଛାଡ଼ି ପଳାଇଛନ୍ତି । ଜୋଶନା ହିଁ ସ୍ୱାମୀ ଓ ଦଲାଲଙ୍କ କଥାରେ ରାଜି ହୋଇ ନିଜ କିଡ୍ନି ବିକିଥିଲେ । ଏବେ ସେ ହତାଶ ହୋଇପଡ଼ିଛନ୍ତି । ଔଷଧ କିଣିବାକୁ ସମ୍ବଳ ନାହିଁ । ଭାରୀ କାମ କରିବାକୁ ସେ ଅସମର୍ଥ ।
ଇ-କମର୍ସ ଜାଲିଆତିରେ ସର୍ବସ୍ୱ ହରାଇବା ପରେ ଢାକା ବ୍ୟବସାୟୀ ମହମ୍ମଦ ସଜଲ ୨୦୨୨ରେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ନିଜ କିଡ୍ନି ବିକିଥିଲେ । ୮ ଲକ୍ଷ ପାଇବା ଆଶାରେ ସେ ଏଭଳି କରିଥିଲେ । ଠକାମିର ଶିକାର ହେବା ପରେ ସେ ନିଜେ ଦଲାଲ ସାଜି ଅନ୍ୟ ବାଂଲାଦେଶୀଙ୍କୁ କିଡ୍ନି ବିକିବାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିଥିଲେ । ଏଭଳି ଅନେକ ଘଟଣା ସାମ୍ନାକୁ ଆସିବା ପରେ ବାଂଲାଦେଶ ପୁଲିସ ଅଙ୍ଗ ତସ୍କରୀ ନେଟ୍ୱର୍କ ଉପରେ ଚଢ଼ଉ ଜୋରଦାର କରିଦେଇଛି । ଅନେକ ଦଲାଲ ଗିରଫ ହୋଇଛନ୍ତି ।
