ମୁଖ କର୍କଟ ରୋଗ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ପାଇଁ, ଡାକ୍ତର ପ୍ରଥମେ ଏକ ସରଳ କ୍ଲିନିକାଲ୍ ପରୀକ୍ଷା କରନ୍ତି। ଏଥିରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ମୁଖ ଏବଂ ଗଳାକୁ ସତର୍କତାର ସହ ପରୀକ୍ଷା ଏବଂ ଯାଞ୍ଚ କରାଯାଏ। ଏହି ପଦ୍ଧତିଟି ବହୁତ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ, କିନ୍ତୁ କର୍କଟ ରୋଗକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ବାୟୋପସି (ଟିସୁ ପରୀକ୍ଷା) ଆବଶ୍ୟକ । ମୁଖ କର୍କଟ ଏକ କର୍କଟ ଯାହା ବାହାରୁ ଦେଖାଯାଏ, ତେଣୁ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଏହାକୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ସହଜ । ଯଦି ଏହା ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଚିହ୍ନଟ ହୁଏ, ତେବେ ଚିକିତ୍ସା ସହଜ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ବଞ୍ଚିବାର ସମ୍ଭାବନା ବୃଦ୍ଧି ପାଏ। ଏବେ ଏପରି ପରୀକ୍ଷା ମଧ୍ୟ ଆସିଛି, ଯାହା ଅଧିକ ଯନ୍ତ୍ରଣା କିମ୍ବା ଅସୁବିଧା ବିନା କରାଯାଇପାରିବ। ଫ୍ଲୋରୋସେନ୍ସ ଇମେଜିଂ ଏବଂ ଏଆଇ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ମୁଖ କର୍କଟ ରୋଗର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକୁ ଶୀଘ୍ର ଚିହ୍ନଟ କରିପାରିବ। ଏହି ସୁବିଧା ବିଶେଷ ଭାବରେ ସେହି ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକରେ ଉପଯୋଗୀ ଯେଉଁଠାରେ ଡାକ୍ତରମାନେ ସୁବିଧାରେ ପହଞ୍ଚି ପାରନ୍ତି ନାହିଁ।
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀର ଫୋର୍ଟିସ୍ ହସ୍ପିଟାଲର ବିଶେଷଜ୍ଞ ଡାକ୍ତର ପ୍ରମୋଦ କୁମାର କୁହନ୍ତି, ଏକ ନୂତନ ପରୀକ୍ଷା 'ଲଲିପପ୍ ଟେଷ୍ଟ' କିମ୍ବା 'ସ୍ୱାବ୍ ଟେଷ୍ଟ' ଲାଳ ମାଧ୍ୟମରେ ଶୀଘ୍ର କର୍କଟ ରୋଗର ଲକ୍ଷଣ ଚିହ୍ନଟ କରିଥାଏ। ଏହି ପଦ୍ଧତି ସହଜ, ଦ୍ରୁତ ଏବଂ ସଠିକ୍, ତେଣୁ ଏହାକୁ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଚିହ୍ନଟ ପାଇଁ ବହୁତ ଉପଯୋଗୀ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଉଛି। ଯଦି ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ କର୍କଟ ରୋଗ ଚିହ୍ନଟ ହୁଏ, ତେବେ ରୋଗୀଙ୍କର ୫ ବର୍ଷ ବଞ୍ଚିବାର ସମ୍ଭାବନା ପ୍ରାୟ ୮୦-୯୦ ପ୍ରତିଶତ ଥାଏ। କିନ୍ତୁ ଯଦି କର୍କଟ ଶରୀରର ଅନ୍ୟ ଅଂଶକୁ ବ୍ୟାପି ଯାଇଥାଏ, ତେବେ ଏହି ସମ୍ଭାବନା ବହୁତ କମ୍ । ଅର୍ଥାତ୍ ୧୦ ପ୍ରତିଶତରୁ କମ୍। ଯଦି ଆପଣ ପ୍ରତି ୬ ମାସରେ କିମ୍ବା ବର୍ଷକୁ ଥରେ ଆପଣଙ୍କ ଦାନ୍ତ ଏବଂ ମୁହଁ ଯାଞ୍ଚ କରନ୍ତି, ତେବେ କର୍କଟ ରୋଗର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଧରାପଡ଼ିପାରିବ। ଗବେଷଣା ଅନୁଯାୟୀ, ଏପରି କରୁଥିବା ରୋଗୀଙ୍କ ବଞ୍ଚିବାର ସମ୍ଭାବନା ଅଧିକ ଥାଏ।
ଯଦି ତୃତୀୟ କିମ୍ବା ଚତୁର୍ଥ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ କର୍କଟ ରୋଗ ଚିହ୍ନଟ ହୁଏ, ତେବେ ଚିକିତ୍ସା କଷ୍ଟକର ଏବଂ ଦୀର୍ଘ ହୋଇଯାଏ। କେତେକ ସମୟରେ ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ସହିତ ରେଡିଏସନ୍ ଏବଂ କେମୋଥେରାପି ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ। ଯଦି ଆପଣ ଆପଣଙ୍କ ପାଟିରେ କୌଣସି ଘା, ଧଳା କିମ୍ବା ଲାଲ ଦାଗ, ଗଣ୍ଠି କିମ୍ବା ସ୍ୱରରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରନ୍ତି, ତେବେ ତୁରନ୍ତ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ସହିତ ପରାମର୍ଶ କରନ୍ତୁ। ଶୀଘ୍ର ଚିହ୍ନଟ ଚିକିତ୍ସାକୁ ସହଜ କରିଥାଏ ଏବଂ ଜୀବନ ମଧ୍ୟ ବଞ୍ଚାଇପାରେ।
