/islamic-countries-which-did-not-permit-waqf-amendment-bill-2024 ୱାକଫ ସଂଶୋଧନ ବିଲ୍‌କୁ ନେଇ ଏବେ ଭାରତ ସଂସଦରେ ଆଲୋଚନା ଚାଲିଛି। ବୁଧବାର ଲୋକସଭାରେ ପ୍ରାୟ ଆଠ ଘଣ୍ଟା ବିତର୍କ ପରେ ଏହି ବିଲ୍ ପାରିତ ହୋଇପାରେ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି। ଏହି ବିଲ୍ ୱାକଫ୍‌ର ସଂଜ୍ଞା ଏବଂ ଏହାର ପଞ୍ଜୀକରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ପ୍ରମୁଖ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ଯାଉଛି। ୱାକଫ ସମ୍ପତ୍ତିର ଉତ୍ତରଦାୟିତ୍ୱ ଏବଂ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ନିଶ୍ଚିତ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ବୋଲି ସରକାର ବିଚାର କରୁଛନ୍ତି। ବିରୋଧୀ ତଥା ବହୁ ବଡ଼ ମୁସଲମାନ ସଂଗଠନ କହୁଛନ୍ତି ଯେ ସଂଶୋଧନ ମାଧ୍ୟମରେ ସରକାର ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଧର୍ମର ଅଧିକାର ହାତକୁ ନେବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି।

ଆଜି ସଂସଦରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ବିତର୍କରେ ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରୀ କିରେନ ରିଜିଜୁ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି ଯେ ୱାକଫ ବୋର୍ଡ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆରେ ବିଶ୍ୱରେ ସର୍ବାଧିକ ପରିମାଣର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସମ୍ପତ୍ତି ରହିଛି। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ବାରମ୍ବାର ଏକ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଙ୍କି ମାରୁଛି ଯେ ଅନ୍ୟ ଇସଲାମ ଦେଶରେ ମଧ୍ୟ ୱାକଫ ସମ୍ପତ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା କିମ୍ବା ପରିଚାଳନା କରିବା ଅନୁମୋଦିତ କି? ଯଦି ଏହା ହୁଏ, ଏହା ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଏକ ଆଇନ ନା ଏହା ରାଜ୍ୟ ସ୍ତରରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ବ୍ୟବସ୍ଥା? ସୂଚନାଥାଉକି, ଯେତେବେଳେ ସରକାର ୱାକଫ ସଂଶୋଧନ ବିଲ୍ ଆଣିଥିଲେ, ଏହା ମଧ୍ୟ କହିଥିଲେ ଯେ କୌଣସି ଇସଲାମ ଦେଶରେ ୱାକଫ୍ ନାହିଁ।

କୌଣସି ଇସଲାମୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଓ୍ବାକଫ ନାହିଁ:

ସରକାରଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, କେବଳ କେତେକ ଇସଲାମ ଦେଶରେ ୱାକଫ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଅନୁମତି ଦିଆଯାଇଛି। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ - ତୁର୍କୀ, ଲିବିୟା, ଇଜିପ୍ଟ, ସୁଦାନ, ଲେବାନନ୍, ସିରିଆ, ଜୋର୍ଡାନ, ଟ୍ୟୁନିସିଆ ଏବଂ ଇରାକରେ ୱାକଫର କୌଣସି ବ୍ୟବସ୍ଥା ନାହିଁ। ତେବେ ଭାରତ ଏକ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ଦେଶ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ କେବଳ ୱାକଫ ବୋର୍ଡ ଗଠନ କରିବାର ଅଧିକାର ଦେଇନାହିଁ ବରଂ ଏହାକୁ ଆଇନଗତ ଭାବରେ ସୁରକ୍ଷା ମଧ୍ୟ ଦେଇଥାଏ। ସରକାର କହିଛନ୍ତି ଯେ ନୂତନ ଆଇନ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହା କୌଣସି ସ୍ଥାନରୁ ଏହି ଅଧିକାର ଛଡ଼ାଇ ନେଉନାହିଁ। ବରଂ ଏଥିରେ ଅଧିକ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଆଣିବା ଦିଗରେ ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଉଛି।

ଓ୍ବାକଫକୁ ନେଇ କେଉଁ ଦେଶରେ ଆଇନ ଅଛି?

ଭାରତ ପରି, ଅନେକ ଦେଶ ଅଛି ଯେଉଁଠାରେ ୱାକଫ ବୋର୍ଡ କିମ୍ବା ସମ୍ପତ୍ତି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅଛି। ଏଥି ମଧ୍ୟରେ ମାଲେସିଆ, ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ, ସାଉଦି ଆରବ, ୟୁଏଇ, ବାଂଲାଦେଶ, ପାକିସ୍ଥାନ, ଓମାନ ରହିଛି। ଏହି ଦେଶଗୁଡିକରେ, ୱାକଫ୍ ବୋର୍ଡ କିମ୍ବା ସମାନ ଅନୁଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକ ୱାକଫ୍ କାମଗୁଡିକ ପରିଚାଳନା କରନ୍ତି। କେନ୍ଦ୍ର ବ୍ୟତୀତ ଭାରତରେ ରାଜ୍ୟ ତଥା କେନ୍ଦ୍ର ଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ ସ୍ତରରେ ୱାକଫ୍ ବୋର୍ଡ ଅଛି। କିନ୍ତୁ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ଏବଂ ବାଂଲାଦେଶରେ ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଏହି ବିଷୟରେ ଏକ ନିୟମ ଅଛି। ୟୁଏଇରେ ଏହି ନିୟମ ପ୍ରାଦେଶିକ ସ୍ତରରେ ରହିଛି।