ପୁରୀ,୧୩/୦୩: ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଉଛି ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଦୋଳତ୍ସୋବ । ସେହି କ୍ରମରେ ଗୁରୁବାର ଦୋଳବେଦିରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ ମେଣ୍ଢାପୋଡ଼ି ନୀତି । ବଡ଼ଦେଉଳରୁ ଦୋଳବେଦିକୁ ଶ୍ରୀଦୋଳଗୋବିନ୍ଦ, ଭୂଦେବୀ ଓ ଶ୍ରୀଦେବୀ ବିଜେ କରିବେ । ଦୋଳବେଦିସ୍ଥିତ ଅଗ୍ନି ଉତ୍ସବ ଗୃହ ନିକଟରେ ବିରାଜମାନ କରିବେ ଚଳନ୍ତି ପ୍ରତିମା । ଅଗ୍ନି ସଂଯୋଗ ପରେ ଅଗ୍ନି ଗୃହକୁ ପ୍ରଦକ୍ଷଣ କରିବେ ଠାକୁର ଠାକୁରାଣୀ । ସହସ୍ରାଧିକ ଭକ୍ତଙ୍କ ଗହଣରେ ସମ୍ପନ୍ନ ହେବ ଦୋଳ ଉତ୍ସବ ନୀତି । ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରର ମେଣ୍ଢାପୋଡ଼ି ନୀତିକୁ ହିନ୍ଦି ଭାଷୀ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନେ କୁହନ୍ତି ହୋଲିକା ଦହନ ଉତ୍ସବ ।
ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ଠାକୁରଙ୍କ ଚାଚେରୀ ବେଶ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ । ଚାଚେରୀ ଭୋଗ ଓ ଦକ୍ଷିଣୀଘର ଭୋଗ ସରିବ । ଘଣ୍ଟ, ଛତା, ଫଗୁ ସର୍ବାଙ୍ଗ ନୀତିହୋଇ ବନ୍ଦାପନା ଓ ରାଜନୀତି ହେବ । ମହାଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ମନ୍ଦିରକୁ ଦିଁଅ ବିଜେ କରିବେ । ସେଠାରେ ବିଧି ସମ୍ପନ୍ନ ହୋଇ ଠାକୁରମାନେ ଦୋଳବେଦି ଅଭିମୂଖେ ଯାତ୍ରା କରିବେ । ସେଥିପାଇଁ ଦୋଳବେଦି ପରିସରରେ ପ୍ରସ୍ତୁତି ସରିଛି । ସନ୍ଧ୍ୟା ଧୂପ ସରିବା ପରେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରକୁ ବାହୁଡ଼ିବେ ଠାକୁର ଠାକୁରାଣୀ । ଏହି ଅବସରରେ ହିନ୍ଦି ଭାଷୀ ଭକ୍ତଙ୍କ ଅଧିକ ସମାଗମ ହେବ । ଦୋଳବେଦି ପରିସରରେ ମାରୱାଡ଼ି ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନେ ହୋଲିକା ରାକ୍ଷସୀର ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ତିଆରନ୍ତି । ଘସି(ଶୁଖିଲା ଗୋବର)କୁ ସୁତାରେ ଗୁଡ଼ାଇ ଛୋଟ ଛୋଟ କାଠରେ ସଜାଇ ହୋଲିକା ରାକ୍ଷସୀର ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ଗଢିବା ପରେ ସେଥିରେ ଅଗ୍ନି ସଂଯୋଗ କରାଯାଏ ।
କୁହାଯାଏ ରାକ୍ଷସ ହୀରଣ୍ୟକସିପୁର ଭଉଣୀ ହେଉଛି ହୋଲିକା ରାକ୍ଷସୀ । ବହୁ ପ୍ରକାରେ ଚେଷ୍ଟା କରି ପ୍ରହଲ୍ଲାଦଙ୍କୁ ମାରିପାରିଲେନି ହୀରଣ୍ୟକସିପୁ । ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଭକ୍ତ ତଥା ହୀରଣ୍ୟକସିପୁର ପୁତ୍ର ପ୍ରହଲ୍ଲାଦକୁ ହତ୍ୟା କରିବାକୁ ହୋଲିକା ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର ରଚିଥିଲା । ହୋଲିକା ବରପ୍ରାପ୍ତି ହୋଇଥିଲେ ନିଆଁରେ ପୋଡ଼ିବେ ନାହିଁ । ଏଣୁ ପ୍ରହଲ୍ଲାଦଙ୍କୁ କୋଳରେ ଧରି ପୋଡ଼ି ପକାଇବ ବୋଲି ଭାବିଥିଲା । କିନ୍ତୁ ପ୍ରହଲ୍ଲାଦ ଥିଲେ ଠାକୁରଙ୍କ ଭକ୍ତ ଓ ନିଷ୍ପାପ । ଏଣୁ ସଙ୍କଟରେ ପଡ଼ି ପ୍ରହଲ୍ଲାଦ ମହାପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ଜପ କରିବାରୁ ଠାକୁରେ ତାଙ୍କୁ ବଞ୍ଚାଇଥିଲେ । ଅନ୍ୟପଟେ ହୋଲିକା ଜଳି ଯାଇଥିଲା । ଅଧର୍ମ ଉପରେ ଧର୍ମର ବିଜୟ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ପରମ୍ପରା ବହୁ ପ୍ରାଚୀନ । ଜାଗରଠାରୁ ଏନେଇ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ହୋଳିକା ଦହନ ଉତ୍ସବରେ ଶେଷ ହୁଏ ।
