ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ, ୨୧।୮: ଭାରତର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ । ଲଦାଖର ସୋ-କର ଉପତ୍ୟକାରେ ନିର୍ମାଣ କରିଛି ପ୍ରଥମ ମଙ୍ଗଳ ଘାଟି । ହିମାଳୟ ଆଉଟ୍‌ପୋଷ୍ଟ ଫର୍ ପ୍ଲାନେଟାରୀ ଏକ୍ସପ୍ଲୋରେସନ୍ (HOPE), ଭାରତର ପ୍ରଥମ ଆନାଲଗ୍ ମିଶନ । ଯାହା ଚନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ପରିସ୍ଥିତିକୁ ଅନୁକରଣ କରେ । ଏହି ମିଶନକୁ 'ପ୍ରୋଟୋପ୍ଲାନେଟ୍' ନାମକ ଏକ ଘରୋଇ ମହାକାଶ ଗବେଷଣା କମ୍ପାନୀ ଦ୍ୱାରା ଭାରତୀୟ ମହାକାଶ ଗବେଷଣା ସଂଗଠନ (ISRO), ଆମେରିକାର ମାର୍ସ ସୋସାଇଟି ଏବଂ ମହିନ୍ଦ୍ରାଙ୍କ ସହଯୋଗରେ ପରିଚାଳନା କରାଯାଇଥିଲା ।  

ସୋ-କର ଉପତ୍ୟକା: ପୃଥିବୀରେ ମଙ୍ଗଳ ଭଳି ପରିବେଶ  

ଲଦାଖର ସୋ କର ଉପତ୍ୟକା ପୃଥିବୀର ଏପରି କିଛି ସ୍ଥାନ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ, ଯାହା ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ପରିବେଶ ସହିତ ସମାନ । ୪,୫୩୦ ମିଟର ଉଚ୍ଚତାରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏହି ଉପତ୍ୟକାରେ ଥଣ୍ଡା, ଶୁଷ୍କ ଏବଂ ଲୁଣିଆ ମାଟି ରହିଛି । ଏଠାରେ ବହୁ ମାତ୍ରାରେ ଅତିବାଇଗଣୀ ରଶ୍ମି, କମ୍ ବାୟୁ ଚାପ ଏବଂ ତାପମାତ୍ରାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହ ସହିତ ସମାନ । ଅମ୍ଳଜାନର ଅଭାବ ଏବଂ ଶୁଷ୍କ ଜଳବାୟୁ ପରିବେଶ ମହାକାଶଚାରୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ କଷ୍ଟକର ହୋଇଥାଏ । ସେଥିପାଇଁ ଏହି ସ୍ଥାନ ପରୀକ୍ଷା ଉପକରଣ, ଜୈବିକ ପରୀକ୍ଷଣ ଏବଂ ମଙ୍ଗଳ ମିଶନ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ । 

ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ନକଲି ଘର ‘ହୋପ୍’ 

ହୋପ୍ ଦୁଇଟି ଗମ୍ବୁଜ ଆକୃତିର ମଡ୍ୟୁଲ୍ସରେ ତିଆରି, ଯାହା ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ଦୁଇଟି ଚନ୍ଦ୍ର, ଫୋବୋସ୍ ଏବଂ ଡିମୋସ୍ ନାମରେ ନାମିତ । ଫୋବୋସ୍ ୮ ମିଟର ଚଉଡ଼ା, ଡିମୋସ୍ ୫ ମିଟର ଏବଂ ୧୮ ଫୁଟ୍ ଉଚ୍ଚ । ଏହି ଗମ୍ବୁଜଗୁଡ଼ିକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପଲିମର ଏବଂ ଦୃଢ଼ ଫାଇବରଗ୍ଲାସ୍ ଝରକାରେ ତିଆରି, ଯାହା ମହାକାଶ ଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ସୁରକ୍ଷିତ ରହିଥାଏ । ଡିମୋସରେ ଏକ ଏୟାରଲକ୍ ରହିଛି, ଯାହା ମହାକାଶଚାରୀମାନେ ପ୍ରସ୍ଥାନ କରିବା ପରେ ଚାପକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରେ । ଏଥିରେ ଏକ ବାୟୋଡାଇଜେଷ୍ଟର ମଧ୍ୟ ଅଛି, ଯାହା ୯୦% ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମାନବ ମଳକୁ ସଫା କରେ ଏବଂ କୃଷି ପାଇଁ ପାଣିକୁ ପୁନଃବ୍ୟବହାରଯୋଗ୍ୟ କରିଥାଏ । ଫୋବୋସରେ କର୍ମଚାରୀମାନେ ରୁହନ୍ତି, କାମ କରନ୍ତି ଏବଂ ନମୁନା ସଂଗ୍ରହ କରନ୍ତି । ଏହାର ତିନୋଟି ଅଂଶ ଅଛି, ଶୋଇବା, କାମ କରିବାକୁ ଏକ ସ୍ଥାନଏବଂ ଏକ ରୋଷେଇ ଘର ଏଥିସହ EVA ପାଇଁ ନମୁନା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ସ୍ଥାନ ରହିଛି । ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପାଇଁ ସୌର ପ୍ୟାନେଲ୍ ଏବଂ ବ୍ୟାଟେରୀ ଅଛି । ଗାଧୋଇବା କଡ଼ାକଡ଼ି ଭାବରେ ନିଷେଧ ଥିବା ବେଳେ ହାତ ଧୋଇବା ଭଳି କାର୍ଯ୍ୟ ସମୟସୀମା ମଧ୍ୟରେ କରାଯାଇଥିଲା ।