ଭୁବନେଶ୍ୱର,୦୨/୧୧: ସାଥୀ ସନ୍ଧାନରେ ଥିବା ‘ଟି-୧୨’ ଶିମିଳିପାଳର ଅଧା ଜଙ୍ଗଲ ପାର୍ ହୋଇ ଯମୁନାଗଡ଼ରେ ପହଞ୍ଚିଛି । ସୁଦୂର ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରୁ ଆସିଥିବା ଯମୁନାର ଯୌବନ ଦେଖି ବାଉଳା । ‘ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଏନକ୍ଲୋଜର’ ଆଖପାଖରେ ଚକ୍କର କାଟୁଛି । ଯମୁନାର ହୃଷ୍ଟପୁଷ୍ଟ ଚେହେରାକୁ ଭୁଲି ପାରୁନି । ଆଖିରେ ଆଖିରେ ଇସାରା ଦେଉଛି ।
‘ଟି-୧୨’ର ଏଭଳି ହାବଭାବରୁ ଯାହା ଜଣାପଡୁଛି, ସେ ଯମୁନା ପ୍ରେମରେ ପଡି଼ଯାଇଛି । ଟି-୧୨ ହେଉଛି ଶିମିଳିପାଳର ଜଣାଶୁଣା ମହାବଳ ବାଘ । ମେଲାନିଷ୍ଟିକ୍ ପ୍ରଜାତିର । ବୟସ ପାଖାପାଖି ୧୦ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ହେବ । ଜଙ୍ଗଲର କିଛି ମାଈ ବାଘ ସହ ପୂର୍ବରୁ ତା’ର ସହବାସ ହୋଇଛି । ତା’ ପିଲାପିଲା ସଂଖ୍ୟା ୮ ଟପିଯିବ । ଅଧିକାଂଶ ପିଲା ମେଲାନିଷ୍ଟିକ୍ । କିଛି ସାଧାରଣ ମହାବଳ ବି ଜଙ୍ଗଲରେ ବୁଲୁଛନ୍ତି ।
ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ତଡ଼ୋବା-ଅନ୍ଧାରୀ ବ୍ୟାଘ୍ର ସଂରକ୍ଷଣରୁ ଆସିଥିବା ଯମୁନା ଗତ ୨୭ ତାରିଖରେ ଶିମିଳିପାଳରେ ପହଞ୍ଚିଲା । ତାକୁ ୨୮ରେ ଉତ୍ତର ଶିମିଳିପାଳର କୋର ଏରିଆରେ ଥିବା କବାଟଘାଇ ସେକ୍ସନର ଯମୁନାଗଡ଼ରେ ଛଡ଼ା ଯାଇଛି ।
ଯମୁନାଗଡ଼ ଅନୁସାରେ ତା’ ନାମକରଣ ହୋଇଛି । ଗୋଟିଏ ହେକ୍ଟର ଜାଗାରେ ନିର୍ମିତ ଏନ୍କ୍ଲୋଜର ଭିତରେ ଘୂରି ବୁଲୁଛି । ନୂଆ ପରିବେଶରେ ଖାପ ଖୁଆଇବାକୁ ସମୟ ନେଉଛି । ଗଲା ୩୦ ତାରିଖରେ ତାକୁ ଗୋଟିଏ ବାରହା ଦିଆଯାଇଥିଲା । କେଇ ଘଣ୍ଟାରେ ବାରହାକୁ ଚଟାପଟ୍ ଖାଇଦେଲା । ଗତକାଲି ଆଉ ଗୋଟିଏ ହରିଣ ଖାଇବାକୁ ଦିଆଯାଇଛି । ଖଣ୍ଡ ଖଣ୍ଡ କରି ଖାଇ ଚାଲିଛି । ଆଉ ଅଧା ବଳିଛି ।
ଏନ୍କ୍ଲୋଜର ପାଖ ଇଲାକାରେ ବନ ବିଭାଗର ଟ୍ରାପ୍ କ୍ୟାମେରାରେ ‘ଟି-୧୨’ କଏଦ୍ ହୋଇଛି । ଦିନକରେ ଅତି କମ୍ରେ ୨ରୁ ୩ ଥର ଆସୁଛି ।ଏନ୍କ୍ଲୋଜରର ତାର ଜାଲିରେ ଓହଳି ପଡୁଛି । କିଛି ସମୟ ଏପାଖ ସେପାଖ ହେବା ପରେ ଘଞ୍ଚ ଜଙ୍ଗଲକୁ ଫେରିଯାଉଛି । କ୍ୟାମେରାରେ ଦେଖଯାଉଛି, ଟି-୧୯ ଓ ଟି-୨୦ ନାମକ ଅନ୍ୟ ୨ଟି ମାଈ ବାଘ ମଧ୍ୟ କବାଟଘାଈ ସେକ୍ସନରେ ବୁଲୁଛନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଏ ଦୁଇଜଣଙ୍କ ପାଖ ମାଡୁନି ଟି୧୨ । ତା’ ହାବଭାବରୁ ଲାଗୁଛି, ସତେ ଯେମିତି ଯମୁନା ମୁକୁଳିବା ବାଟକୁ ଅନେଇ ବସିଛି ।
ବନ ବିଭାଗ ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରକାଶ, ୨ଟି ସ୍କ୍ୱାଡ୍ ଯମୁନାର ଗତିବିଧି ଉପରେ ନଜର ରଖୁଛନ୍ତି । ଆଗାମୀ ଦିନରେ ତାକୁ ଆଉ ଏକ ବାରହା କିମ୍ବା ହରିଣ ଦିଆଯିବ । ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଯାଞ୍ଚ କରାଯିବ । ନୂଆ ପରିବେଶ ସହ ଖାପ ଖୁଆଉଛି ବୋଲି ସ୍ପଷ୍ଟ ହେବା ପରେ ତାକୁ ଜଙ୍ଗଲକୁ ଛଡ଼ାଯିବ । ଏଥିପାଇଁ ଆହୁରି ସପ୍ତାହେ ସମୟ ଲାଗିପାରେ ।
ଜଙ୍ଗଲରେ ବାଘଗୁଡି଼କର ନିଜ ରହିବା ଉପଯୋଗୀ ସ୍ଥାନ (ଟେରିଟୋରି) ରହିଥାଏ । ଗୋଟିଏ ଅଣ୍ଡିରା ବାଘ ୧୦ରୁ ୨୦ ବର୍ଗ କିମି ଇଲାକାକୁ ନିଜ ଟେରିଟୋରି କରିନିଏ । ଏତିକି ଜାଗାରେ ୨-୩ଟି ମାଈ ବାଘ ରହିପାରିବେ । ଯମୁନା ଏନ୍କ୍ଲୋଜରରୁ ବାହାରିଲେ, ଆଗ ନିଜ ପାଇଁ ଟେରିଟୋରି ଖୋଜିବ । ଯେହେତୁ, ଶିମିଳିପାଳ ତା’ ପାଇଁ ନୂଆ ପରିବେଶ କେଉଁ ଆଡ଼େ ମାଡିଯିବ, ସେଇଟା ଏବେଠୁ ଅନୁମାନ କରିହେବନି । ଜନବସତି ଆଡ଼େ ମାଡି଼ ଯାଇପାରେ । ୟା’ ଭିତରେ ଟି-୧୨ ସହ ଯମୁନାର ଭେଟଘାଟ ହୋଇପାରେ । ଯାହାକି, ଖୁସି ଖବର ବୋଲି ବନ ବିଭାଗ ସୂଚାଇଛି ।