ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୨୯/୦୬: ନାଟୋ କିମ୍ବା ଉତ୍ତର ଆଟଲାଣ୍ଟିକ୍ ଚୁକ୍ତି ସଂଗଠନ ବର୍ତ୍ତମାନ ଏକ ଐତିହାସିକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି, ଯାହା ବିଶ୍ୱର ସୁରକ୍ଷା ନୀତି ଏବଂ ଦେଶମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ରଣନୈତିକ ସନ୍ତୁଳନରେ ଏକ ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିପାରେ। ୩୨ ଟି ଦେଶର ଏହି ସଂଗଠନ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି ଯେ ୨୦୩୫ ସୁଦ୍ଧା, ଏହାର ସମସ୍ତ ସଦସ୍ୟ ଦେଶ ପ୍ରତିବର୍ଷ ସେମାନଙ୍କର ଜିଡିପି (ସମଗ୍ର ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦ)ର ୫% ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବେ। ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ୨୦୨୫ ରେ ହେଗ୍ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀରେ ନିଆଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଏହାକୁ ନାଟୋ ଇତିହାସର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ବଜେଟ୍ ପ୍ରସ୍ତାବ ମଧ୍ୟରେ ଗଣନା କରାଯାଉଛି।
ଜିଡିପିର ୫% କାହିଁକି ପ୍ରତିରକ୍ଷାରେ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବ ନାଟୋ?
ଏହି ୫% ଜିଡିପି ମଧ୍ୟରୁ, ୩.୫% ପାରମ୍ପରିକ ସାମରିକ ଶକ୍ତି ଯେପରିକି ସେନା, ଟ୍ୟାଙ୍କ, ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା, ନୌସେନା ଇତ୍ୟାଦି ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚ କରାଯିବ। ବାକି ୧.୫% ଆଧୁନିକ ସୁରକ୍ଷା ଆବଶ୍ୟକତା - ଯେପରିକି ସାଇବର ସୁରକ୍ଷା, କ୍ୱାଣ୍ଟମ୍ ଟେକ୍ନୋଲୋଜୀ, ଏଆଇ, ଡ୍ରୋନ୍, ମହାକାଶ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଏବଂ ଡିଜିଟାଲ୍ ଭିତ୍ତିଭୂମି ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚ କରାଯିବ। ଏହା ନାଟୋ ର ରଣନୀତିରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଯାହା ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଲଢ଼େଇ କେବଳ ମଇଦାନରେ ନୁହେଁ, ବରଂ ଇଣ୍ଟରନେଟ୍ ଏବଂ ତଥ୍ୟ ଜଗତରେ ମଧ୍ୟ ହେବ।
ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତିର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି ରୁଷ ଏବଂ ୟୁକ୍ରେନ ମଧ୍ୟରେ ଚାଲିଥିବା ଯୁଦ୍ଧ, ଯେଉଁଥିରେ ପାରମ୍ପରିକ ଯୁଦ୍ଧ ସହିତ, ସାଇବର ଆକ୍ରମଣ, ଆର୍ଥିକ ଚାପ ଏବଂ ଭୁଲ ସୂଚନା ପ୍ରସାରଣ ଭଳି କୌଶଳ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଛି। ନାଟୋ ବିଶ୍ୱାସ କରେ ଯେ ରୁଷ କେବଳ ଗୋଟିଏ ଦେଶ ନୁହେଁ, ବରଂ ଏକ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ବିପଦ, ଯାହାର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ସୁରକ୍ଷା ରଣନୀତିରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆବଶ୍ୟକ ହେବ।
ଦ୍ୱିତୀୟ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ ହେଉଛି ଯେ ଆମେରିକା ଏବଂ ୟୁରୋପର ଅନେକ ଦେଶକୁ ଏବେ ନିଜର ସୁରକ୍ଷା ଦାୟିତ୍ୱ ତୁଲାଇବାକୁ ପଡ଼ିବ, ବିଶେଷକରି ଯେତେବେଳେ ଆମେରିକାର ଘରୋଇ ରାଜନୀତି ଆଉ ପୂର୍ବ ପରି ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ନାହିଁ। ନାଟୋ ଏବେ ଚାହୁଁଛି ଯେ ୟୁରୋପ କେବଳ ଆମେରିକା ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ନ ହେଉ, ବରଂ ନିଜର ଶିଳ୍ପ, ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ତିଆରି ଏବଂ ବ୍ୟବହାର କରୁ। ଏହି ଚିନ୍ତାଧାରା ଅନୁଯାୟୀ, ନାଟୋ ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବାଣିଜ୍ୟରେ ଥିବା ପ୍ରତିବନ୍ଧକଗୁଡ଼ିକୁ ଦୂର କରିବା ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ କଥା ହୋଇଛି।
ପ୍ରଭାବିତ ହେବ ଅନେକ ରାଷ୍ଟ୍ରର ଜିଡିପି:
ଏବେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ଯେ ଜିଡିପିର ୫% ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବା ସମ୍ଭବ ହେବ କି? ଅନେକ ୟୁରୋପୀୟ ଦେଶ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି, ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ସାମାଜିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ମାନ୍ଦାବସ୍ଥାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛନ୍ତି। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ସାମରିକ ଶକ୍ତି ଉପରେ ଏତେ ବିପୁଳ ପରିମାଣର ଖର୍ଚ୍ଚ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଚିନ୍ତାର ବିଷୟ ହୋଇପାରେ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ୟୁରୋପର ଅନେକ ଦେଶ ଏବେ ବି ସେମାନଙ୍କର ସରକାରୀ ଯୋଜନା, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରତି ଅଧିକ ଧ୍ୟାନ ଦିଅନ୍ତି। ସେମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ବଜେଟ ପ୍ରାଥମିକତା ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ଏବଂ ଏଥିପାଇଁ ରାଜନୈତିକ ଇଚ୍ଛାଶକ୍ତି ମଧ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକ। ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ବୁଝାଇବାକୁ ପଡ଼ିବ ଯେ ଏହି ଖର୍ଚ୍ଚ କାହିଁକି ଆବଶ୍ୟକ। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଶାନ୍ତି ସମୟରେ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ପାଇଁ ଏତେ ଟଙ୍କା କାହିଁକି ଖର୍ଚ୍ଚ କରାଯାଉଛି ସେ ବିଷୟରେ ଅନେକ ଦେଶରେ କଡ଼ା ବିରୋଧ ହୋଇପାରେ। ତଥାପି, ନାଟୋ ଯୁକ୍ତି ରଖିଛି ଯେ, ଆଜିର ପ୍ରସ୍ତୁତି ଆସନ୍ତାକାଲି ପାଇଁ ସୁରକ୍ଷା ଅଟେ।
ନାଟୋ ନିଷ୍ପତ୍ତିରେ କେତେ ପ୍ରଭାବିତ ହେବ ଭାରତ?
ଭାରତ ବିଷୟରେ କହିବାକୁ ଗଲେ, ଭାରତ ନାଟୋର ସଦସ୍ୟ ନୁହେଁ, କିନ୍ତୁ ତଥାପି ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଭାରତ ଉପରେ ପରୋକ୍ଷ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ। ଯେତେବେଳେ ନାଟୋ ଭଳି ଶକ୍ତିଶାଳୀ ସଂଗଠନଗୁଡ଼ିକ ସେମାନଙ୍କର ସାମରିକ ଶକ୍ତି ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାକୁ ଏତେ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବୃଦ୍ଧି କରୁଛନ୍ତି, ଏହା ବିଶ୍ୱ ସୁରକ୍ଷା ସନ୍ତୁଳନକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିବ। ଭାରତକୁ ମଧ୍ୟ ଏହାର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବଜେଟ୍ ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ନିବେଶ ଉପରେ ପୁନଃ ଧ୍ୟାନ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ। ବିଶେଷକରି ଚୀନ୍ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଠିଆ ହେବା ପାଇଁ, ଭାରତକୁ ସାଇବର ପ୍ରତିରକ୍ଷା, ଏଆଇ ଏବଂ ସାମରିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାରେ ମଧ୍ୟ ନିବେଶ ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ।
