ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୨୧/୦୬: ଆମେରିକାର ସହଯୋଗକୁ ପରିଶୋଧ ପାଇଁ ପାକିସ୍ତାନ ଏକ ବଡ଼ ଘୋଷଣା କରିଛି। ନିକଟରେ ପାକିସ୍ତାନର ସେନା ମୁଖ୍ୟ ଅସୀମ ମୁନିର ଏବଂ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ହ୍ୱାଇଟ୍ ହାଉସରେ ମଧ୍ୟାହ୍ନ ଭୋଜନ କରିଥିଲେ। ଏହି ମଧ୍ୟାହ୍ନ ଭୋଜନ ପରେ ପାକିସ୍ତାନ ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କୁ ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର ପାଇଁ ମନୋନୀତ କରିଥିଲା। ତଥାପି, ପାକିସ୍ତାନ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ନାଁ ସୁପାରିଶ କରିବାର ଭାରତ ସହିତ ମଧ୍ୟ ସମ୍ପର୍କ ରହିଛି। 

ସୂଚନାଥାଉକି, ଯେତେବେଳେ ଭାରତ ପାକିସ୍ତାନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୂର ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା, ସେତେବେଳେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ୪ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଉତ୍ତେଜନା ଲାଗି ରହିଥିଲା। ଏହା ପରେ ପାକିସ୍ତାନ ଭାରତକୁ ଏହି ଅପରେସନ ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲା। ତଥାପି, ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ଦାବି କରିଥିଲେ ଯେ ସେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଅସ୍ତ୍ରବୀରତି ଆଣିଥିଲେ। ଏହି ହସ୍ତକ୍ଷେପ ପାଇଁ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ସହାୟତାକୁ ପରିଶୋଧ କରିବା ପାଇଁ, ପାକିସ୍ତାନ ଏବେ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କୁ ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ପାଇଁ ମନୋନୀତ କରିଛି।

ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କୁ ମିଳିବ କି ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର?

ଏବେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ଯେ କେବଳ ପାକିସ୍ତାନର ସୁପାରିଶରେ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କୁ ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର ଦିଆଯିବ କି? କେବଳ ପାକିସ୍ତାନର ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଦ୍ୱାରା ଟ୍ରମ୍ପ ଏହି ପୁରସ୍କାର ପାଇବାରେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଆମେରିକୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହେବେ କି? ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଏ ବିଷୟରେ ବିସ୍ତୃତ ଭାବରେ ଜାଣିବା। ପ୍ରକୃତରେ, ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ପାଇବାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ଏତେ ସହଜ ନୁହେଁ। ଏହା ପାଇବାର ପ୍ରକ୍ରିୟା କ’ଣ? କିଏ ଏହାକୁ କିପରି ପାଏ? ଏହାକୁ କାହାକୁ ଦିଆଯିବ, ସେ ନିଷ୍ପତ୍ତି କିଏ ନିଏ? ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏହି ସମସ୍ତ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର...

ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର କ'ଣ? 

ଏହି ପୁରସ୍କାର ପାଇବାର ପ୍ରକ୍ରିୟା କେତେ ଦିନ ଧରି ଚାଲିଛି ତାହା ଜାଣିବା ପୂର୍ବରୁ, ଏହି ପୁରସ୍କାର କ'ଣ ଏବଂ ଏହା କାହାକୁ ଦିଆଯାଏ ତାହା ଜାଣିବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଏହା ଜାଣିବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଯେ ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ଆଲଫ୍ରେଡ ନୋବେଲଙ୍କ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ପୁରସ୍କାର ରସାୟନ ବିଜ୍ଞାନ, ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନ, ଶରୀର ବିଜ୍ଞାନ କିମ୍ବା ଚିକିତ୍ସା, ଶାନ୍ତି ଏବଂ ସାହିତ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥାଏ। ଏହି ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ୧୯୦୧ ମସିହାରେ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା। ଶାନ୍ତି ବର୍ଗରେ, ଏହି ପୁରସ୍କାର ସେହି ଲୋକମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଏ ଯେଉଁମାନେ ଦେଶମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଭାଇଚାରା ବୃଦ୍ଧି, ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ସଂଖ୍ୟା ହ୍ରାସ ଏବଂ ଶାନ୍ତି ସମ୍ମିଳନୀ ଆୟୋଜନ କରିବାରେ ବିଶେଷ ଅବଦାନ ରଖିଥାଆନ୍ତି।

କେଉଁମାନେ କରିପାରିବେ ନାମାକରଣ?

ନରୱେଜିଆନ୍ ନୋବେଲ୍ କମିଟି ନୋବେଲ୍ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ବିଜେତାମାନଙ୍କୁ ଚୟନ କରିଥାଏ। ଯେକୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି, ସଂଗଠନ କିମ୍ବା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ନୋବେଲ୍ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ପାଇଁ ମନୋନୀତ କରାଯାଇପାରିବ। କିନ୍ତୁ ଯେଉଁମାନେ ମନୋନୀତ କରିପାରିବେ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ସର୍ତ୍ତ ରହିଛି। ସମସ୍ତେ ନୋବେଲ୍ ପୁରସ୍କାର ପାଇଁ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିକୁ  ମନୋନୀତ କରିପାରିବେ ନାହିଁ। କେବଳ ସୀମିତ ଲୋକଙ୍କର ଏକ ତାଲିକା ଏଥିପାଇଁ ନାମ ସୁପାରିଶ କରାଯାଇଥାଏ। ତେବେ ଜାଣିବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଯେ ଏହି ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ପାଇଁ କେଉଁମାନେ ନାମାଙ୍କନ କରିପାରିବେ। ଜଣେ ସାଧାରଣ ଲୋକ ମଧ୍ୟ ଏଥିରେ ନାମାଙ୍କନ କରିପାରିବେ କି?

* କୌଣସି ଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ, କ୍ୟାବିନେଟ୍ ମନ୍ତ୍ରୀ, ଜାତୀୟ ସଭାର ସଦସ୍ୟ 

* ନେଦରଲ୍ୟାଣ୍ଡର ହେଗରେ ଥିବା ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଏବଂ ହେଗରେ ଥିବା ସ୍ଥାୟୀ ମଧ୍ୟସ୍ଥତା ଅଦାଲତର ସଦସ୍ୟ

* ଏଲ୍ ଇନ୍ଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ ଡି ଡ୍ରୋଇଟ୍ ଇଣ୍ଟରନାସନାଲର ସଦସ୍ୟ

* ଶାନ୍ତି ଏବଂ ସ୍ୱାଧୀନତା ପାଇଁ ମହିଳା ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଲିଗ୍ର ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବୋର୍ଡର ସଦସ୍ୟ

* ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରଫେସର, ଏମେରିଟି ପ୍ରଫେସର ଏବଂ ଇତିହାସ, ସାମାଜିକ ବିଜ୍ଞାନ, ଆଇନ, ଦର୍ଶନ, ଧର୍ମଶାସ୍ତ୍ର ଏବଂ ଧର୍ମର ଆସୋସିଏଟ୍ ପ୍ରଫେସର, ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ରେକ୍ଟର ଏବଂ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ, ଶାନ୍ତି ଗବେଷଣା ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ଏବଂ ବୈଦେଶିକ ନୀତି ପ୍ରତିଷ୍ଠାନର ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ

* ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ପୂର୍ବରୁ ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି

* ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ବିଜେତା ସଂଗଠନଗୁଡ଼ିକର ମୁଖ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ

* ନରୱେଜିଆନ୍ ନୋବେଲ୍ କମିଟିର ବର୍ତ୍ତମାନ ଏବଂ ପୂର୍ବତନ ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ମନୋନୀତ କରାଯାଇପାରିବ

* ନରୱେଜିଆନ୍ ନୋବେଲ୍ କମିଟିର ପୂର୍ବତନ ପରାମର୍ଶଦାତା

ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ନାଁ ପାକିସ୍ତାନ ଦ୍ୱାରା ୨୦୨୬ର ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ପାଇଁ ମନୋନୀତ କରାଯାଇଛି। ଏବେ ଆମେ ବୁଝିପାରିଛୁ ଯେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସାଧାରଣ ଲୋକ କାହାକୁ ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ପାଇଁ ମନୋନୀତ କରିପାରିବେ ନାହିଁ। କିନ୍ତୁ ଉପରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ତାଲିକାରେ ଥିବା ଲୋକମାନେ ଏହି ସମ୍ମାନ ପାଇଁ ଯେକୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ମନୋନୀତ କରିପାରିବେ।

୨୦୨୫ ରେ କେତେ ଜଣଙ୍କୁ ମନୋନୀତ କରାଯାଇଛି?

୨୦୨୫ ରେ ଏହି ପୁରସ୍କାର ପାଇଁ ୩୩୮ ଜଣ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କୁ ମନୋନୀତ କରାଯାଇଛି, ଯେଉଁଥିରୁ ୨୪୪ ଜଣ ବ୍ୟକ୍ତି ଏବଂ ୯୪ ଟି ସଂଗଠନ ଅଛନ୍ତି। ତଥାପି, ଏହା ପୂର୍ବରୁ ୨୦୨୪ ରେ ୨୮୬ ଜଣଙ୍କୁ ମନୋନୀତ କରାଯାଇଥିଲା। ୨୦୧୬ ରେ ସର୍ବାଧିକ ସଂଖ୍ୟକ ଲୋକଙ୍କୁ ମନୋନୀତ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ବର୍ଷ ୩୭୬ ଜଣ ପ୍ରାର୍ଥୀ ଥିଲେ। ତଥାପି, ନୋବେଲ କମିଟି କେବେ ପ୍ରକାଶ କରେ ନାହିଁ ଯେ ଏହି ପୁରସ୍କାର ପାଇଁ କାହାକୁ ମନୋନୀତ କରାଯାଇଥିଲା। ତଥାପି, ଯାହାକୁ ମନୋନୀତ କରାଯାଇଛି ସେ ନିଜେ ଏହା ପ୍ରକାଶ କରିପାରିବେ, କିନ୍ତୁ କମିଟି ଏହା ବିଶ୍ୱ ସମ୍ମୁଖରେ ପ୍ରକାଶ କରେ ନାହିଁ। ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ ଯେ, ନରୱେଜିଆନ୍ ନୋବେଲ୍ କମିଟି ମନୋନୟନ ପାଇଁ ଏକ ଅନଲାଇନ୍ ନାମାଙ୍କନ ଫର୍ମ ଆରମ୍ଭ କରିଛି।

ବିଜେତାଙ୍କୁ କେଉଁମାନେ ଚୟନ କରନ୍ତି?

ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର ପାଇଁ ମନୋନୀତ ହେବା ପ୍ରକ୍ରିୟା ଯେତେ କଷ୍ଟକର, ଏହା ପରେ ହେଉଥିବା ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆହୁରି କଷ୍ଟକର। ବୁଝନ୍ତୁ ଯେ ମନୋନୀତ ହେବା କେବଳ ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର ପଦକ୍ଷେପ, କିନ୍ତୁ ସଫଳତା ବହୁତ ଦୂରରେ। ନରୱେଜିଆନ୍ ନୋବେଲ୍ କମିଟି ନୋବେଲ୍ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ବିଜେତାମାନଙ୍କୁ ଚୟନ କରେ। ଏହି କମିଟିରେ ନରୱେଜିଆନ୍ ସଂସଦ ଦ୍ୱାରା ନିଯୁକ୍ତ ପାଞ୍ଚ ଜଣ ସଦସ୍ୟ ଅଛନ୍ତି। ସେମାନେ ଅନେକ ମାନଦଣ୍ଡରେ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ କରିବା ପରେ ମନୋନୀତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ତାଲିକାରୁ ବିଜେତାଙ୍କ ନାମ ଚୟନ କରନ୍ତି। ନୋବେଲ୍ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ନରୱେର ଓସ୍ଲୋରେ ଦିଆଯାଉଥିବା ବେଳେ ବାକି ନୋବେଲ୍ ପୁରସ୍କାର ସ୍ୱିଡେନର ଷ୍ଟକହୋମରେ ଦିଆଯାଏ।

କିପରି ହୁଏ ଚୟନ?  

ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଶ୍ନ ହେଉଛି ବିଜେତାଙ୍କୁ କିପରି ଚୟନ କରାଯାଏ? ସୂଚନାଥାଉକି, ମନୋନୟନ ପରେ, ମନୋନୀତ ତାଲିକାରେ ଥିବା ଲୋକଙ୍କୁ ଚୟନ କରିବାର କାର୍ଯ୍ୟ ସେପ୍ଟେମ୍ବରରେ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ। ପ୍ରକୃତରେ, ପ୍ରତିବର୍ଷ ଡିସେମ୍ବର ୧୦ ତାରିଖରେ ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଏ। ଏହି କାରଣରୁ, ଲୋକଙ୍କୁ ଚୟନ କରିବାର କାର୍ଯ୍ୟ ସେପ୍ଟେମ୍ବରରୁ ଡିସେମ୍ବର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କରାଯାଏ।