ଭାରତୀୟ ଏୟାରଲାଇନ୍ସ ଆମ ଦେଶର ଆଶାର ପ୍ରତୀକ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ସ୍ଥିରତା ସମ୍ମାନର ଯୋଗ୍ୟ । ଆମେ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ବିଶ୍ୱାସ କରିବା, ପର୍ଦ୍ଦା ପଛରେ ଅକ୍ଳାନ୍ତ ପରିଶ୍ରମ କରୁଥିବା ପେସାଦାରମାନଙ୍କୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେବା ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ, ନିରାପଦ ଏବଂ ନିର୍ଭରଯୋଗ୍ୟ ବିମାନ ଯାତ୍ରା ନେଟୱର୍କ ନିର୍ମାଣ ଜାରି ରଖିବା ।
ଜୁନ୍ ୧୨ ତାରିଖରେ ଓଡ଼ିଶାର ମାନ୍ୟବର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭୁବନେଶ୍ୱରରୁ ଆବୁଧାବି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସିଧାସଳଖ ଉଡ଼ାଣ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ରାଜ୍ୟରେ ବିମାନ ଚଳାଚଳ ପାଇଁ ଏହା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ, କାରଣ ସହର ଯୋଡ଼ି ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ନୂତନ ବିମାନ ସଂଯୋଗ ଲୋକ ଏବଂ ବ୍ୟବସାୟ ପାଇଁ ସମାନ ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ । ଓଡ଼ିଶାର ବିମାନ ସଂଯୋଗକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବାରେ ମୋର କ୍ଷୁଦ୍ର ଯୋଗଦାନ ଥିବାରୁ ମୁଁ ନିଜକୁ ଗୌରବାନ୍ୱିତ ମନେକରୁଛି । ଉନ୍ନତ ବାୟୁସେବା ଦ୍ୱାରା ଦୈନନ୍ଦିନ ଜୀବନରେ ସକାରାତ୍ମକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଥିବା ଲୋକଙ୍କ କାହାଣୀ ଶୁଣିବା ବିଶେଷ ଭାବରେ ଆନନ୍ଦଦାୟକ ଅଟେ । ତେବେ ସେହି ଦିନର ଖୁସି ଦୁଃଖଦାୟକ ଖବରରେ ଛାୟାବୃତ୍ତ ହୋଇଥିଲା । ଅହମ୍ମଦାବାଦ ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆ ଫ୍ଲାଇଟ୍ ୧୭୧ର ଦୁର୍ଘଟଣା ୨୫୦ରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କ ଜୀବନ ନେଇଯାଇଥିଲା । ପରିବାର ଓ ପଡ଼ୋଶୀ ସମୁଦାୟର କ୍ଷତି ଅପୂରଣୀୟ । ଏହି ଘଟଣା ଭାରତୀୟ ବିମାନ ଚଳାଚଳ ଇତିହାସରେ ସବୁଠାରୁ ଭୟଙ୍କର ଏବଂ ବୋଇଂ ୭୮୭ ଡ୍ରିମଲାଇନର ସହ ଜଡ଼ିତ ପ୍ରଥମ ଘଟଣା । ଏଭଳି ଦୁର୍ଘଟଣା ଅତ୍ୟନ୍ତ ବିରଳ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହାର ସୁଦୂରପ୍ରସାରୀ ପରିଣାମ ରହିଛି । ପ୍ରାୟତଃ ‘ବ୍ଲାକ ସ୍ୱାନ' ଘଟଣା ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣିତ, ସେଗୁଡ଼ିକ ସାଧାରଣ ଆଶା ବାହାରେ କିନ୍ତୁ ଗଭୀର ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ । ଫଳରେ ବିମାନ ସୁରକ୍ଷାକୁ ନେଇ ଚିନ୍ତା ବଢ଼ିବାରେ ଲାଗିଛି । କେତେକ ଗଣମାଧ୍ୟମ ରିପୋର୍ଟ ତରବରିଆ ଭାବେ ଏୟାରଲାଇନ୍ସ ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରୋଟୋକଲ୍କୁ ଦାୟୀ କରିଛନ୍ତି । ଜଣେ ସହକର୍ମୀ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ବିମାନ ଯାତ୍ରା ଅତ୍ୟନ୍ତ ବିପଜ୍ଜନକ ହୋଇଯାଇଛି । ଏହି କାରଣରୁ ମୁଁ କିଛି ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ଚାହେଁ । ଏୟାରଲାଇନ୍ସଗୁଡ଼ିକ କେବଳ ଇନ୍ଧନରେ ନୁହେଁ, ସେମାନେ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ବିଶ୍ୱାସରେ ଚାଲିଥାନ୍ତି । ଅନୁଚିତ ବର୍ଣ୍ଣନା ସେହି ବିଶ୍ୱାସକୁ ନଷ୍ଟ କରିପାରେ, କେବଳ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ବାହକ ନୁହେଁ ବରଂ ସମଗ୍ର ବିମାନ ଚଳାଚଳ ଅନୁଷ୍ଠାନକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇପାରେ ।
ବିମାନ ଚଳାଚଳ ଇକୋସିଷ୍ଟମକୁ ବୁଝିବା
ଭାରତର ବିମାନ ଚଳାଚଳ କ୍ଷେତ୍ର ଦେଶର ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଗାଥାର ଏକ ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ଅଙ୍ଗ ରହିଆସିଛି । ଏକସମୟରେ ଆଭିଜାତ ବର୍ଗଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବିଳାସ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଉଥିବା ବିମାନ ଯାତ୍ରା ବର୍ତ୍ତମାନ ସାଧାରଣ ନାଗରିକଙ୍କ ପାଇଁ ଉପଲବ୍ଧ । ଆମେରିକା ଓ ଚୀନ ପରେ ଭାରତ ବିଶ୍ୱର ତୃତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ବିମାନ ଚଳାଚଳ ବଜାର ହେବା ପଥରେ ରହିଛି । ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଗୋଟିଏ ଅଂଶର ନିବେଶ ଅର୍ଥନୀତିରେ ତିନିଗୁଣ ଏବଂ ନିଯୁକ୍ତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଛଅଗୁଣ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ । ତଥାପି, ଏହି ଇକୋସିଷ୍ଟମରେ ଏୟାରଲାଇନ୍ସଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟତଃ ସର୍ବାଧିକ କ୍ଷତି ବହନ କରନ୍ତି । ବିମାନବନ୍ଦର, ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ସଂସ୍ଥା ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅଂଶୀଦାରମାନେ ସାଧାରଣତଃ ଲାଭଜନକ ଥିବାବେଳେ ଏୟାରଲାଇନ୍ସଗୁଡ଼ିକ କମ୍ ମାର୍ଜିନରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରନ୍ତି, ଇନ୍ଧନ ମୂଲ୍ୟର ଅସ୍ଥିରତା (ଯାହା ପରିଚାଳନା ଖର୍ଚ୍ଚର ପ୍ରାୟ ୪୦ ପ୍ରତିଶତ), ଉଚ୍ଚ ଟିକସ ଏବଂ ଜଟିଳ ନିୟମାବଳୀ ପ୍ରତି ଅତ୍ୟଧିକ ସମ୍ବେଦନଶୀଳତା । ଏୟାରଲାଇନ୍ସ ବ୍ୟବସାୟ ଏକ ଉଚ୍ଚ-ପରିମାଣ, କମ୍ ମାର୍ଜିନ ମଡେଲରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ । ଏହା ପରିଚାଳନା ବଜାୟ ରଖିବା ପାଇଁ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ସ୍ଥିର ନଗଦ ପ୍ରବାହ ଦ୍ୱାରା ଜାରି ରହିଥିବା ଭବିଷ୍ୟତର ବୁକିଂ ଉପରେ ଅତ୍ୟଧିକ ନିର୍ଭର କରେ । ବିମାନ ଚଳାଚଳ ଶିଳ୍ପରେ କୁହାଯାଏ- କୋଟିପତିରୁ ଲକ୍ଷପତି ହେବା ପାଇଁ ଏୟାରଲାଇନ୍ସ ହେଉଛି ସବୁଠାରୁ ଦ୍ରୁତ ଉପାୟ, ଏହି କ୍ଷେତ୍ରର ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜିଂ ଆର୍ଥିକ ଗତିଶୀଳତା ପ୍ରତିଫଳନ ହେଉଛି । ଗୋଟିଏ ଏୟାରଲାଇନକୁ ଛାଡ଼ିଲେ ବର୍ତ୍ତମାନ କୌଣସି ଭାରତୀୟ ଏୟାରଲାଇନ୍ସର ସକାରାତ୍ମକ ନେଟୱର୍କ (ବାସ୍ତବିକ ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତି) ନାହିଁ । ବୈଶ୍ୱିକ ସ୍ତରରେ କେବଳ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଅର୍ଥନୀତି କିମ୍ବା ସରକାରୀ ସମର୍ଥନ ଦ୍ୱାରା ସମର୍ଥିତ ସେହି ବାହକଗୁଡ଼ିକ କ୍ରମାଗତ ଲାଭପ୍ରଦତା ପରିଚାଳନା କରନ୍ତି । ଭାରତର ବିମାନ ଚଳାଚଳ ବଜାର ଅତ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରତିଯୋଗିତାମୂଳକ । ମହାମାରୀ ସମୟରେ ବିକଶିତ ଦେଶଗୁଡ଼ିକର ଏୟାରଲାଇନ୍ସଗୁଡ଼ିକ ଯଥେଷ୍ଟ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ପାଇଥିବାବେଳେ ଭାରତୀୟ ବିମାନ ଚଳାଚଳ ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକ ମୁଖ୍ୟତଃ ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ଢାଞ୍ଚାଗତ ସଂସ୍କାର ମାଧ୍ୟମରେ ସଙ୍କଟକୁ ସାମ୍ନା କରିଥିଲେ । ଆଜି ମଧ୍ୟ ଭାରତ ୧୪୦କୋଟି ଜନସଂଖ୍ୟା ପାଇଁ କେବଳ ୭୦୦ ବାଣିଜ୍ୟିକ ବିମାନ ପରିଚାଳନା କରୁଥିବାବେଳେ ଆମେରିକାର ୩୫କୋଟି ନିୟୁତ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ୭୦୦୦ ବିମାନ ଚଳାଚଳ କରୁଛି । ଏହା ନୀତିଗତ ହସ୍ତକ୍ଷେପର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଦର୍ଶାଉଛି, ଯାହା ଏୟାରଲାଇନ୍ସଗୁଡ଼ିକୁ ସ୍ଥାୟୀ ଭାବରେ ବୃଦ୍ଧି କରିବାରେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ପରିଚାଳନା କ୍ଷମତାକୁ ମଜବୁତ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ କରିବ ।
ସୁଲଭତା ଏବଂ ସୁଗମତା
ଉଡ଼ାନ "ଉଡ଼େ ଦେଶ କା ଆମ ନାଗରିକ' ଭଳି ପଦକ୍ଷେପ ଅଧୀନରେ ଅନେକ ଭାରତୀୟଙ୍କ ପାଇଁ ସୁଲଭ ବିମାନ ଯାତ୍ରା ଏକ ବାସ୍ତବତା ପାଲଟିଛି । ବାସ୍ତବରେ, ଭାରତରେ ପ୍ରତି କିଲୋମିଟର ବିମାନ ଭଡ଼ା ପ୍ରାୟତଃ ଅଟୋରିକ୍ସା ଯାତ୍ରା ମୂଲ୍ୟଠାରୁ କମ୍ ଥାଏ । ବିଦେଶୀ ମୁଦ୍ରାରେ ମୂଲ୍ୟ ରଖାଯାଇଥିବା ଲିଜ୍, ବୀମା, ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ଏବଂ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ପାଇଁ ଏକ ବିଶ୍ୱ ଯୋଗାଣ ଶୃଙ୍ଖଳରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ସତ୍ତେ୍ୱ ଭାରତୀୟ ଏୟାରଲାଇନ୍ସ ଟଙ୍କା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ପ୍ରତିଯୋଗିତାମୂଳକ ଭଡ଼ା ପ୍ରଦାନ କରିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଛନ୍ତି । ଯଦିଓ ଅଧିକ ଭଡ଼ା ଏକ ସାଧାରଣ ଅଭିଯୋଗ, ତଥାପି ଏହା ବିଶ୍ୱରେ ସର୍ବନିମ୍ନ । ଅଧିକ ଭଡ଼ାର ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ସମାଧାନ ହେଉଛି ହାରାହାରି ଭାରତୀୟଙ୍କ କ୍ରୟ ଶକ୍ତି ବୃଦ୍ଧି କରିବା, ଯାହା ବିକଶିତ ଭାରତର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ।
ନିରାପତ୍ତା ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ
ପ୍ରତ୍ୟେକ ବିମାନ ଦୁର୍ଘଟଣା ବିମାନ ଶିଳ୍ପ ଉପରେ ଗଭୀର ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ, ବୀମା ଖର୍ଚ୍ଚ ଏବଂ ପରିଚାଳନା ଆହ୍ୱାନ ବୃଦ୍ଧି କରିଥାଏ । ଏକଦଶନ୍ଧି ଧରି ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ପରେ ମୁଁ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସର ସହ କହିପାରିବି ଯେ, ଆଜି ବିମାନ ଚଳାଚଳ ସବୁପ୍ରକାର ପରିବହନରେ ଅଧିକ ସୁରକ୍ଷିତ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ବିମାନକୁ ହଜାର ହଜାର ଘଣ୍ଟାର ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ, କଠୋର ନିୟମାବଳୀ, ସତର୍କତାର ସହିତ କ୍ରିଉ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଏବଂ ନିରନ୍ତର ତଦାରଖ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଥାଏ । ତଥାପି କୌଣସି ଯନ୍ତ୍ର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନୁହେଁ ଏବଂ ମାନବୀୟ ତ୍ରୁଟି କିମ୍ବା ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତ ପରିସ୍ଥିତିକୁ କେବେବି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ଏଡ଼ାଇ ଦିଆଯାଇପାରିବ ନାହିଁ । ବିମାନ ଚାଳନାରେ ନିରାପତ୍ତା ହେଉଛି ପଦ୍ଧତି, ଏହା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କିମ୍ବା ନୁହେଁ । ଭାରତର ଏୟାରଲାଇନ୍ସ ନିୟମାବଳୀକୁ ଅତ୍ୟଧିକ ପାଳନ କରୁଛନ୍ତି ଏବଂ ଦେଶ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବେସାମରିକ ବିମାନ ଚଳାଚଳ ସଂଗଠନ (ଆଇ.ସି.ଏ.ଓ) ଦ୍ୱାରା ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସୁରକ୍ଷା ଅଡିଟ୍ରେ କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛନ୍ତି । ବିମାନ ଦୁର୍ଘଟଣା ଅନୁସନ୍ଧାନ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଏହି ଦୁର୍ଘଟଣାର ପୁଙ୍ଖାନୁପୁଙ୍ଖ ତଦନ୍ତ କରିବ ଏବଂ ବେସାମରିକ ବିମାନ ଚଳାଚଳ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟ (ଡିଜିସିଏ) ସମସ୍ତ ସୁପାରିସ ପଦକ୍ଷେପ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବା ନିଶ୍ଚିତ କରିବେ ।
ଚାଲନ୍ତୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଉଡ଼ାଣ ପଛରେ ଥିବା ପ୍ରୟାସକୁ ସ୍ୱୀକାର କରିବା
ଗୋଟିଏ ବିମାନ ଉଡ଼ାଇବା ପାଇଁ ପର୍ଦ୍ଦା ପଛରେ କାମ କରିବାକୁ ହଜାର ହଜାର ଲୋକ ଲାଗିଥାନ୍ତି । ଏୟାରଲାଇନ୍ସଗୁଡ଼ିକ ତ୍ରୁଟିହୀନ ସେବା ପ୍ରଦାନ କରିବେ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଥିବାବେଳେ, ଉଚ୍ଚ ମାନ ବଜାୟ ରଖିବା ପାଇଁ ବ୍ୟାପକ ପ୍ରୟାସ, ସମନ୍ୱୟ ଏବଂ ଦାୟିତ୍ୱକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ଏମିତି ଦେଖିଲେ ଭାରତରେ ଦୈନିକ ହାରାହାରି ୪୬୦ଜଣ ସଡ଼କ ଦୁର୍ଘଟଣାରେ ପ୍ରାଣ ହରାଉଛନ୍ତି, ଯାହା ପ୍ରତିଦିନ ଦୁଇଟି ବିମାନ ଦୁର୍ଘଟଣା ସହ ସମାନ, ତଥାପି ଏହା କ୍ୱଚିତ୍ ଜାତୀୟ ହେଡଲାଇନ୍ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ । ବିମାନ ଯାତ୍ରା ଅତ୍ୟଧିକ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେଉଥିବାବେଳେ ପରିବହନର ସବୁଠାରୁ ସୁରକ୍ଷିତ ମାଧ୍ୟମ ହୋଇ ରହିଛି । ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ସେବା ପ୍ରଦାନକାରୀ ଏବଂ ଜାତୀୟ ଅଭିବୃଦ୍ଧିରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶୀଦାର ଭାବରେ ଆମେ ଆମର ଏୟାରଲାଇନ୍ସକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଏବଂ ସମର୍ଥନ କରିବା ଉଚିତ୍ । ୟୁଏଇ ଏବଂ ସିଙ୍ଗାପୁର ଭଳି ଦେଶ ସେମାନଙ୍କ ଜାତୀୟ ବିମାନ ସେବା ଦ୍ୱାରା ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ଗମ୍ୟସ୍ଥାନ ହୋଇପଡ଼ିଛନ୍ତି । ସେହିଭଳି ଭାରତୀୟ ଏୟାରଲାଇନ୍ସ ଆମ ଦେଶର ଆଶାର ପ୍ରତୀକ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ସ୍ଥିରତା ସମ୍ମାନର ଯୋଗ୍ୟ । ଆମେ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ବିଶ୍ୱାସ କରିବା, ପର୍ଦ୍ଦା ପଛରେ ଅକ୍ଳାନ୍ତ ପରିଶ୍ରମ କରୁଥିବା ପେସାଦାରମାନଙ୍କୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେବା ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ, ନିରାପଦ ଏବଂ ନିର୍ଭରଯୋଗ୍ୟ ବିମାନ ଯାତ୍ରା ନେଟୱର୍କ ନିର୍ମାଣ ଜାରି ରଖିବା ।
(ଲେଖିକା ଭାରତୀୟ ପ୍ରାଶାସନିକ ସେବାର ବରିଷ୍ଠ ଅଧିକାରୀ, ମତାମତଗୁଡ଼ିକ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ)