ୱାଶିଂଟନ/ମସ୍କୋ/କିଏଭ, ୨୦/୦୩: ରୁଷ୍ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭ୍ଲାଦିମିର ପୁଟିନ୍ ଓ ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ୍ଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ୯୦ ମିନିଟ୍ ଚର୍ଚ୍ଚା ପରେ ୟୁକ୍ରେନ୍ରେ ଯୁଦ୍ଧବିରତି ନେଇ ଆଶା ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା । ବିଶ୍ୱବାସୀ ସାମୟିକ ଆଶ୍ୱସ୍ତ ହୋଇଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଏହି ଆଲୋଚନା ଯେ ବ୍ୟର୍ଥ ଯାଇଛି, ତାହା ରୁଷ୍ର ସଦ୍ୟ ଭୟାନକ ହମ୍ଲାରୁ ଏକରକମ ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇଯାଇଛି । ୟୁକ୍ରେନ୍ ଉପରେ ରାତିତମାମ ରୁଷୀ ସେନା ଡ୍ରୋନ୍ ଓ ମିସାଇଲ୍ ଦ୍ୱାରା ଆକ୍ରମଣ କରିଛନ୍ତି । ୟୁକ୍ରେନ୍ର ଶକ୍ତିକେନ୍ଦ୍ର ଓ ଭିତ୍ତିଭୂମିକୁ କରିଦେଇଛନ୍ତି ଛାରଖାର । ଏମିତି କି ଦୁଇଟି ହସ୍ପିଟାଲକୁ ବି ଧ୍ୱଂସ କରିଦେଇଛନ୍ତି ।
ମଙ୍ଗଳବାର ଟ୍ରମ୍ପ୍-ପୁଟିନ୍ ୯୦ ମିନିଟ୍ ଫୋନ୍ରେ କଥା ହୋଇଥିଲେ । ଟ୍ରମ୍ପ୍ ୩୦ ଦିନିଆ ଯୁଦ୍ଧବିରତି ନେଇ ପ୍ରସ୍ତାବ ରଖିଥିଲା ବେଳେ ପୁଟିନ୍ ସବୁଜ ସଙ୍କେତ ଦେଇଥିଲେ । ଏହାକୁ ନେଇ ୟୁକ୍ରେନ୍ବାସୀ କିଛିଟା ଆଶ୍ୱସ୍ତି ଅନୁଭବ କରିଥିଲେ । ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ କଥାରେ ପୁଟିନ୍ ରାଜି ହୋଇଥିବାରୁ ଯୁଦ୍ଧ ଥମିବା ଆଶା ଉଜ୍ଜୀବିତ ବୋଲି ସେମାନେ ଭାବିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଦୁଇନେତାଙ୍କ ଚର୍ଚ୍ଚାର ମାତ୍ର କେଇଘଣ୍ଟା ପରେ ୟୁକ୍ରେନ୍ ଥରିବାକୁ ଲାଗିଥିଲା । ରାତିରେ ହିଁ ପୁଟିନ୍ ସେନା ଭୀଷଣ ଏୟାର ଷ୍ଟ୍ରାଇକ୍ କରିଥିଲେ ।
ରୁଷ୍ର ଏହି ଆକ୍ରମଣକୁ ୟୁକ୍ରେନ୍ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭୋଲୋଡିମିର ଜେଲେନ୍ସ୍କି କଡ଼ା ନିନ୍ଦା କରିଛନ୍ତି । ଫିନ୍ଲାଣ୍ଡର ହେଲ୍ସିଙ୍କି ଗସ୍ତରେ ଥିବା ଜେଲେନ୍ସ୍କି ପୁଟିନ୍ଙ୍କ ଏଭଳି ଦୋମୁହାଁ ନୀତିକୁ ତୀବ୍ର ସମାଲୋଚନା କରିଛନ୍ତି । ପୁଟିନ୍ ଏଭଳି ଭୟାନକ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ନେଇ ଟ୍ରମ୍ପ୍ଙ୍କ ୩୦ ଦିନିଆ ଯୁଦ୍ଧବିରତି ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ସିଧାସଳଖ ଭାବେ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିଦେଇଥିବା ଅଭିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି ସେ । ସାମ୍ବାଦିକଙ୍କୁ ସୂଚନା ଦେଇ ଜେଲେନ୍ସ୍କି କହିଛନ୍ତି, ମଙ୍ଗଳବାର ରାତିରେ ରୁଷ୍ର ସେନା ୟୁକ୍ରେନ୍ର ଶକ୍ତି ଭିତ୍ତିଭୂମି, ପରିବହନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଓ ଦୁଇଟି ହସ୍ପିଟାଲ ଉପରେ ୧୫୦ରୁ ଅଧିକ ଡ୍ରୋନ୍ ମାଡ଼ କରିଥିଲେ ।ଏମିତି କି ଘନ ଘନ ମିସାଇଲ ବି ମାଡ଼ କରିଥିଲେ । ପୁଟିନ୍ଙ୍କ କଥା ବାସ୍ତବତାଠାରୁ ବେଶ୍ ପୃଥକ୍ ବୋଲି ଜେଲେନ୍ସ୍କି କହିଥିଲେ ।
ହେଲ୍ସିଙ୍କିରେ ଯୁଗ୍ମ ସାମ୍ବାଦିକ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିବା ଫିନଲାଣ୍ଡ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଆଲେକ୍ଜାଣ୍ଡର ଷ୍ଟବ୍ କହିଛନ୍ତି, ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଟ୍ରମ୍ପ୍ଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତାବରେ ରୁଷ୍ କେବଳ ହଁ କିମ୍ବା ନାହିଁରେ ଜବାବ ଦେବା ଉଚିତ । ଏଥିରେ କୌଣସି ସର୍ତ୍ତ ରଖାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ । ସେହିଭଳି ଯୁଦ୍ଧକୁ ନେଇ ପୁଟିନ୍ ଖେଳ ଖେଳୁଥିବା ଜର୍ମାନୀର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ମତପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ।
ରୁଷ୍ର ସଦ୍ୟ ଆକ୍ରମଣରେ ସ୍ତବ୍ଧ ଜେଲେନ୍ସ୍କି ରୁଷ୍ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପୁଟିନ୍ ଓ ଟ୍ରମ୍ପ୍ଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିବା ୯୦ ମିନିଟ୍ ଚର୍ଚ୍ଚା ବାବଦରେ ଜାଣିବା ଲାଗିଟ୍ରମ୍ପ୍ଙ୍କ ସହ କଥା ହୋଇଛନ୍ତି । ଆଲୋଚନା ପରେ ସାମ୍ବାଦିକଙ୍କ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଦେଇ ଟ୍ରମ୍ପ୍ କହିଛନ୍ତି, ବୁଝାମଣା ପ୍ରକ୍ରିୟା ଠିକ୍ ବାଟରେ ଚାଲିଛି । ଆମେ ପ୍ରାୟ ୧ ଘଣ୍ଟା ଧରି ଆଲୋଚନା କରିଛୁ । ବିଶେଷକରି ପୁଟିନ୍ଙ୍କ ସହ ଗତକାଲି ହୋଇଥିବା ମୋର ଚର୍ଚ୍ଚା ବାବଦରେ ଆମେ କଥା ହୋଇଛୁ । ରୁଷ୍ ଓ ୟୁକ୍ରେନ୍ର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଆମେ ଆଲୋଚନା କରିଛୁ ।
ଟ୍ରମ୍ପ୍ ଓ ଜେଲେନ୍ସ୍କିଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିବା ଚର୍ଚ୍ଚା ବାବଦରେ ଅଧିକ ସୂଚନା ଦେଇ ହ୍ୱାଇଟ୍ ହାଉସ୍ ପ୍ରେସ୍ ସଚିବ କାରୋଲିନ୍ ଲିଭିଟ୍ କହିଛନ୍ତି, ଉଭୟ ନେତାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଚମତ୍କାର ଆଲୋଚନା ହୋଇଛି । ଆମେରିକାର ନିରନ୍ତର ସମର୍ଥନ ବିଶେଷକରି ଜାଭେଲିନ୍ ମିସାଇଲ ଲାଗି ଜେଲେନ୍ସ୍କି ଧନ୍ୟବାଦ ଜଣାଇଛନ୍ତି । ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଟ୍ରମ୍ପ୍ଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଦୀର୍ଘସ୍ଥାୟୀ ଶାନ୍ତି ହାସଲ କରାଯାଇ ପାରିବ ବୋଲି ସେ ଆଶାବ୍ୟକ୍ତ କରିଛନ୍ତି । ଏହି ସମୟରେ କୁର୍ସ୍କରେ ଚାଲିଥିବା ଯୁଦ୍ଧ ନେଇ ଉଭୟ ନେତା ଆଲୋଚନା କରିଛନ୍ତି । ଜେଲେନ୍ସ୍କି ଅଧିକ ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସହାୟତା ଲୋଡ଼ିଛନ୍ତି ।
ଖୁବଶୀଘ୍ର ଏକ ବୈଷୟିକ ବୈଠକ ବସିବା ନେଇ ଆଶା କରାଯାଉଛି । ଏଥିରେ ବ୍ଲାକ୍ ସି’ରେ ବ୍ୟାପକ ଯୁଦ୍ଧବିରତି ନେଇ ଆଲୋଚନା ହେବ । ଜେଲେନ୍ସ୍କିଙ୍କ ସହ ଆଲୋଚନା ବେଳେ ୟୁକ୍ରେନୀୟ ଶକ୍ତି ଭିତ୍ତିଭୂମିର ‘ଆମେରିକୀୟ ମାଲିକାନା’ ଦ୍ୱାରା ୟୁକ୍ରେନ୍କୁ ଫାଇଦା ମିଳିବା ନେଇ ଟ୍ରମ୍ପ୍ ମତ ଦେଇଥିଲେ । ଉଭୟ ନେତା ପରସ୍ପର ସହ ଯୋଗାଯୋଗରେ ରହିବା ନେଇ ସହମତି ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ।
ଏହା ପୂର୍ବରୁ ବୁଧବାର ରୁଷ୍ ଓ ୟୁକ୍ରେନ୍ ପରସ୍ପରର ୧୭୫ ଲେଖାଏଁ ଯୁଦ୍ଧବନ୍ଦୀଙ୍କୁ ଫେରାଇଥିଲେ । ବସ୍ ଯୋଗେ ୧୭୫ ୟୁକ୍ରେନୀୟ ଯୁଦ୍ଧବନ୍ଦୀ ପ୍ରଥମେ ଉତ୍ତର ଚେର୍ନିହିବ ଅଞ୍ଚଳରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ । ଅଧିକାଂଶ ଯୁଦ୍ଧବନ୍ଦୀ ଆହତ ଥିବାରୁ ସେମାନଙ୍କୁ ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ହସ୍ପିଟାଲ ପଠାଯାଇଥିଲା । ବୁଧବାର ରୁଷ୍ ପକ୍ଷରୁ ପୁଣି ୟୁକ୍ରେନ୍ର ଭିତ୍ତିଭୂମି ଉପରେ ହମ୍ଲା ହୋଇଛି ।
ସୂଚନା ମୁତାବକ, ଦିନିପ୍ରୋଠାରେ ରେଳ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ ହୋଇଛି । ଏଥିରେ ୪ ଜଣ ଶ୍ରମିକ ଆହତ ହୋଇଛନ୍ତି । ଦୁଇଜଣ ଗୁରୁତର ଅଛନ୍ତି । ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ମଙ୍ଗଳବାର ଟ୍ରମ୍ପ୍ ଓ ପୁଟିନ୍ଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିବା ଟେଲିଫୋନ୍ ବାର୍ତ୍ତା ନେଇ ବୁଧବାର ନୂଆ ଘଟଣା ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛି । କୁହାଯାଉଛି ଯେ ଫୋନ୍ରେ କଥା ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଟ୍ରମ୍ପ୍ଙ୍କୁ ପ୍ରାୟ ୧ ଘଣ୍ଟା ଧରି ଅପେକ୍ଷା କରାଇଥିଲେ ପୁଟିନ୍ ।
ରିପୋର୍ଟ ମୁତାବକ, ଟ୍ରମ୍ପ୍ ଓ ପୁଟିନ୍ଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆଲୋଚନା ଲାଗି ସ୍ଥାନୀୟ ସମୟ ଅପରାହ୍ନ ୪ଟାରୁ ସନ୍ଧ୍ୟା ୬ଟା (ଭାରତୀୟ ସମୟ ହିସାବରେ ସନ୍ଧ୍ୟା ୬.୩୦ରୁ ରାତି ୮.୩୦) ଧାର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ପୁଟିନ୍ ଘଣ୍ଟାଏ ବିଳମ୍ବରେ ଅର୍ଥାତ ସ୍ଥାନୀୟ ସମୟ ସନ୍ଧ୍ୟା ପ୍ରାୟ ୫ଟାରେ କ୍ରେମ୍ଲିନ୍ (ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ)ରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ । କୁହାଯାଉଛି ଯେ ରୁଷ୍ ରାଜଧାନୀ ମସ୍କୋରେ ଏକ ବିଶେଷ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ପୁଟିନ୍ ସାମିଲ ହୋଇ ଶିଳ୍ପପତି ଓ ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କୁ ସମ୍ବୋଧନ କରୁଥିଲେ । ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଟ୍ରମ୍ପ୍ଙ୍କ ସହ କଥାବାର୍ତ୍ତା ପୂର୍ବରୁ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା । କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଘଣ୍ଟାଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବଢ଼ିବାରୁ ଟ୍ରମ୍ପ୍ଙ୍କ ସହ ଧାର୍ଯ୍ୟ ସମୟରେ ଆଲୋଚନା ହୋଇପାରି ନ ଥିଲା । ଅପରାହ୍ନ ୪ଟା ବାଜିବା ପରେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ପରିଚାଳକ ତଥା ପୁଟିନ୍ଙ୍କ ସହଯୋଗୀ ଆଲେକଜାଣ୍ଡର ଶାଖିନ ନିଜ ଘଣ୍ଟାକୁ ବାରମ୍ବାର ଦେଖିବା ସହ ପୁଟିନ୍ଙ୍କୁ ଟ୍ରମ୍ପ୍ଙ୍କ ସହ ହେବାକୁ ଥିବା ଆଲୋଚନା ବାବଦରେ ସ୍ମରଣ କରାଇଥିଲେ । କ୍ରେମ୍ଲିନ୍ ମୁଖପାତ୍ର ଦିମିତ୍ରି ପେସ୍କୋଭ ମଧ୍ୟ ଟ୍ରମ୍ପ୍ଙ୍କ ସହ ହେବାକୁ ଥିବା ଆଲୋଚନାର ସମୟ ନେଇ ଇସାରା କରିଥିଲେ । ପୁଟିନ୍ ସ୍ମିତହାସ୍ୟ ହସି ଏହାକୁ ଏଡ଼ାଇ ଆଗକୁ ବଢ଼ିଥିଲେ । ତେବେ ଏ ବାବଦରେ ରୁଷ୍ କିମ୍ବା ଆମେରିକା ପକ୍ଷରୁ କୌଣସି ବିବୃତି ସାମ୍ନାକୁ ଆସିନାହିଁ ।
ଭାରତୀୟ ସମୟ ମୁତାବକ, ସନ୍ଧ୍ୟା ୭ଟା ୩୦ରେ ଟ୍ରମ୍ପ୍ ଓ ପୁଟିନ୍ଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆଲୋଚନା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ନ୍ୟୁୟର୍କ ଟାଇମ୍ସ ମୁତାବକ, ପୁଟିନ୍ ୩୦ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୟୁକ୍ରେନ୍ର ଶକ୍ତିକେନ୍ଦ୍ର ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ ନ କରିବାକୁ ରାଜି ହୋଇଥିଲେ । ୟୁକ୍ରେନ୍ ମଧ୍ୟ ରୁଷ୍ର ଶକ୍ତି କେନ୍ଦ୍ର ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିବ ନାହିଁ ବୋଲି ଟ୍ରମ୍ପ୍ କଥା ଦେଇଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ରୁଷ୍ ପକ୍ଷରୁ ହୋଇଥିବା ସଦ୍ୟ ଆକ୍ରମଣ ସବୁ ଭଣ୍ଡୁର କରିଦେଇଛି । ରୁଷ୍-ୟୁକ୍ରେନ୍ ଯୁଦ୍ଧ ଥମିବା ନେଇ ପ୍ରଶ୍ନବାଚୀ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛିି।