ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୨୦/୦୫: ପାକିସ୍ତାନର ଅର୍ଥନୀତି ପୁଣି ଥରେ ସଙ୍କଟରେ ପଡ଼ିଛି। ଗୋଟିଏ ପଟେ ଆଇଏମ୍ଏଫ୍ ଠାରୁ ଏକ ନୂଆ ଋଣ ମଞ୍ଜୁର ହୋଇଥିବା ବେଳେ, ଅନ୍ୟପଟେ ସରକାର ଚଳିତ ବର୍ଷର ଜିଡିପି ଅଭିବୃଦ୍ଧିର ଆକଳନକୁ ହ୍ରାସ କରିଛନ୍ତି। ଭାରତ ସୀମାରେ ପରିସ୍ଥିତି ଉତ୍ତେଜନାପୂର୍ଣ୍ଣ ରହିଥିବା ବେଳେ ଏମିତି ସମସ୍ୟା ପାକିସ୍ତାନକୁ ହରଡ଼ଘଣାରେ ପକାଇଛି। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଆଗାମୀ ଦିନରେ ପାକିସ୍ତାନର ଆର୍ଥିକ ଅବସ୍ଥା ଆହୁରି ଖରାପ ହୋଇପାରେ ବୋଲି ଅର୍ଥନୈତିକ ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ମତ ଦେଉଛନ୍ତି।
ପାକିସ୍ତାନ ବ୍ୟୁରୋ ଅଫ୍ ଷ୍ଟାଟିଷ୍ଟିକ୍ସ ମଙ୍ଗଳବାର ଦିନ ଘୋଷଣା କରିଛି ଯେ ଚଳିତ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ଜିଡିପି ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଏବେ ୨.୬୮ ପ୍ରତିଶତ ହେବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି। ପୂର୍ବରୁ କିନ୍ତୁ ସରକାର ୩.୬ ପ୍ରତିଶତ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଥିଲେ। ଏହି ସଂଖ୍ୟା ଗତ ବର୍ଷର ୨.୫ ପ୍ରତିଶତ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ତୁଳନାରେ ଟିକିଏ ଭଲ। ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଅର୍ଥନୀତିର ସ୍ଥିତିରେ ବିଶେଷ ଉନ୍ନତି ହୋଇନାହିଁ।
ବ୍ଲୁମବର୍ଗ ରିପୋର୍ଟରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ ଏହି ହ୍ରାସ ଆଇଏମ୍ଏଫ୍ର କଠୋର ସର୍ତ୍ତ ଏବଂ ବିଶ୍ୱ ଅର୍ଥନୈତିକ ମାନ୍ଦାବସ୍ଥା ଯୋଗୁଁ ହୋଇଛି। ଆଇଏମଏଫ ଏବଂ ଏସୀୟ ବିକାଶ ବ୍ୟାଙ୍କ ଉଭୟ ପାକିସ୍ତାନର ଆର୍ଥିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ଆକଳନକୁ ହ୍ରାସ କରିଛନ୍ତି। ଜାନୁଆରୀରୁ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୪ ମଧ୍ୟରେ ଅର୍ଥନୀତି ୨.୪ ପ୍ରତିଶତ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି, ଯାହା ଲକ୍ଷ୍ୟଠାରୁ ବହୁତ କମ୍। ପାକିସ୍ତାନର ଅର୍ଥନୀତି ମୁଖ୍ୟତଃ କପଡ଼ା ଏବଂ କୃଷି ରପ୍ତାନି ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ। କିନ୍ତୁ ଆମେରିକାର ନୂତନ ବାଣିଜ୍ୟ ନୀତି ଅନୁଯାୟୀ, ଅନେକ ଉତ୍ପାଦ ଉପରେ ୨୯ ପ୍ରତିଶତ ଶୁଳ୍କ ଲାଗୁ କରାଯାଇଛି, ଯାହା ପାକିସ୍ତାନର ବାଣିଜ୍ୟ ସନ୍ତୁଳନକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଛି।
୨୨ ଏପ୍ରିଲରେ କାଶ୍ମୀରର ପହଲଗାମରେ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣରେ ୨୬ ଜଣଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସମ୍ପର୍କରେ ପୁଣି ଉତ୍ତେଜନା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଏହି କାରଣରୁ, ଆଇଏମ୍ଏଫ୍ "ରେପୁଟେସନ୍ ରିକ୍ସ" ଅର୍ଥାତ୍ ବିଶ୍ୱସନୀୟତା ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ଚିନ୍ତା ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲା। ଏକ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଆଇଏମ୍ଏଫ୍ ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟ ରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ଉତ୍ତେଜନା ପାକିସ୍ତାନର ଆର୍ଥିକ ସଂସ୍କାର ଯୋଜନାକୁ ବାଧା ଦେଇପାରେ। ରିପୋର୍ଟରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଯଦି ଆଇଏମ୍ଏଫ୍ ପାଣ୍ଠିର ଅପବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ କିମ୍ବା ଏହାର ନିରପେକ୍ଷତା ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଯାଏ, ତେବେ ଏହା ପାଣ୍ଠିର ବିଶ୍ୱସନୀୟତାକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇପାରେ।
ତମାମ ଚିନ୍ତା ସତ୍ତ୍ୱେ, ମେ ୯ ତାରିଖରେ ୱାଶିଂଟନରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ବୈଠକରେ ଆଇଏମ୍ଏଫ୍ ପାକିସ୍ତାନକୁ ୨.୪ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଋଣ ଦେବାକୁ ସବୁଜ ସଙ୍କେତ ଦେଇଥିଲା। କିନ୍ତୁ ସର୍ତ୍ତ ହେଉଛି ଯେ ପାକିସ୍ତାନକୁ କଠୋର ଆର୍ଥିକ ସଂସ୍କାର ଲାଗୁ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଆଗାମୀ ସମୟରେ, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶେହବାଜ ସରିଫଙ୍କ ସରକାର ଜୁନ୍ ୨ ରେ ଏକ ନୂତନ ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ସେ ଆଇଏମ୍ଏଫ୍ ସର୍ତ୍ତାବଳୀ, ହ୍ରାସ ପାଉଥିବା ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଆଞ୍ଚଳିକ ଉତ୍ତେଜନା ମଧ୍ୟରେ କିପରି ସନ୍ତୁଳନ ରଖିବେ ତାହା ଦେଖିବାକୁ ଅପେକ୍ଷା।