ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ, ୯।୫: ଆତଙ୍କବାଦକୁ ପ୍ରଶୟ ଦେଉଥିବା ପାକିସ୍ତାନ ଏବେ ହରଡ଼ଘଣାରେ । ଗୋଟେ ପଟେ ଭାରତ ପାକିସ୍ତାନରେ ଥିବା ଆତଙ୍କବାଦୀଙ୍କ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରୁଛି, ଅନ୍ୟପଟେ ପାକ୍ ସେନା ଉପରେ ଲଗାତାର ଆକ୍ରମଣ କରୁଛି ବେଲୁଚିସ୍ତାନ । ପାକ୍ ସେନା ଉପରେ ଘନ ଘନ ମିସାଇଲ ଆଟାକ କରୁଛି ବାଲୁଚ୍ ଲିବରେସନ୍ ଆର୍ମି । ନିକଟରେ ରିମୋଟ କଣ୍ଟ୍ରୋଲ ଜରିଆରେ ପାକିସ୍ତାନ ଉପରେ ଏକ ଆଇଡି ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା ବଲୁଚିସ୍ତାନ । ଯେଉଁଥିରେ ୧୨ ଜଣ ପାକ୍ ସେନାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା । ଏବେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ବେଲୁଚିସ୍ତାନ ପାକିସ୍ତାନକୁ କାହିଁକି ବିରୋଧ କରୁଛି ? ପାକିସ୍ତାନଠୁ କାହିଁକି ଅଲଗା ହେବାକୁ ଚାହୁଁଛି ? ଏହା ପଛରେ ଏକାଧିକ କାରଣ ରହିଛି । ସେସବୁ କାରଣ ବିଷୟରେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ।
ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି, ଏଠାକାର ବାସିନ୍ଦାଙ୍କ ସହ ଭେଦଭାବ । ବେଲୁଚିସ୍ତାନ ପାକିସ୍ତାନର ସେହି ଅଞ୍ଚଳ ଯେଉଁଠାରେ ସବୁଠୁ ଅଧିକ ଖଣିଜପଦାର୍ଥ ରହିଛି । କିନ୍ତୁ, ବିକାଶ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ସବୁଠୁ ପଛରେ । ବଲୁଚିସ୍ତାନକୁ ନିକଟରେ ଥିବା ଗ୍ୱାଦରପୋର୍ଟକୁ ଚୀନକୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିଛି ପାକିସ୍ତାନ । କିନ୍ତୁ, ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପରେ ବଲୁଚିସ୍ତାନକୁ କୌଣସି ଲାଭ ମିଳିନଥିଲା । ଆଉ ଏବେ ବେଲୁଚ ବାସିନ୍ଦା ଲଗାତାର ପାକିସ୍ତାନ ଓ ଚାଇନାର ବିରୋଧ କରୁଛନ୍ତି । ଏବେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ଏହି ବିରୋଧ କେବେଠୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ? ତେବେ ବଲୁଚିସ୍ତାନର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ପାକିସ୍ତାନର ୪୦% ସ୍ଥାନ । ଏଠାକାର ଜନସଂଖ୍ୟା ପାଖାପାଖି ଦେଢ଼ କୋଟି । ଯାହା ପାକିସ୍ତାନ ଜନସଂଖ୍ୟାର ମୋଟ୍ ୬% । ବଲୁଚିସ୍ତାନରେ ୭୦ ପ୍ରତିଶତ ଲୋକ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ସୀମାରେଖା ତଳେ ରହିଛନ୍ତି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ବେଲୁଚ ଲୋକଙ୍କୁ ସେନାର ଉଚ୍ଚପଦସ୍ଥ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ସ୍ଥାନରେ କେବେ ବି ନିଯୁକ୍ତି ମିଳେନାହିଁ । ମାନବ ଅଧିକାର କ୍ଷୁର୍ଣ୍ଣ ହୁଏ । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଲଗାତାର ପ୍ରତିବାଦରେ ବେଲୁଚିସ୍ତାନ ସ୍ୱାଧିନତାର ଦାବି କରିଆସୁଛନ୍ତି ।
ଦ୍ୱିତୀୟ ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି ବେଲୁଚ ନିଜର ଭିନ୍ନ ସାଂସ୍କୃତିକ ଓ ଭାଷାକୁ ବଜାୟ ରଖିବାକୁ ଚାହେଁ । ଯଦି କେହି ଏହା ବିରୋଧରେ ପ୍ରତିବାଦ କରନ୍ତି । ତେବେ ତାଙ୍କ ନାଗରିକ ଓ ସାମ୍ୱାଦିକମାନଙ୍କୁ ଆକ୍ରମଣ କରାଯାଏ । ଏପରିକି ଅପହରଣ ମଧ୍ୟ କରିନିଅନ୍ତି । ଏହି କାରଣରୁ ବଲୁଚିସ୍ତାନରେ ଦୀର୍ଘ ଦିନରୁ ପାକିସ୍ତାନ ବିରୋଧରେ ଯୁଦ୍ଧ ଚାଲିଆସୁଛି ।
ବେଲୁଚିସ୍ତାନ ପାକିସ୍ତାନ ଉପରେ ଏକାଧିକ ଥର ଆକ୍ରମଣ କଲାଣି । ଯେପରିକି ଫେବୃଆରୀ ୧, ୨୦୨୫ରେ ୧୮ ଜଣ ପାକିସ୍ତାନୀ ଯବାନଙ୍କୁ ମାରିଥିଲେ । ୧୨ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୫ରେ ଟ୍ରେନ୍ ହାଇଜାକ କରିଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରେ ୨୦୦ ପାକିସ୍ତାନୀ ସୈନିକଙ୍କ ହତ୍ୟା କରିଥିଲେ । ୧୬ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୫ରେ ବସ୍ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରେ ୯୦ ସୈନିକଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା । ସେହିପରି ୬ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୫ରେ ୬ ସୈନିକଙ୍କୁ ମାରିଥିଲେ । ୭ ମେ ୨୦୨୫ରେ ୧୨ ଜଣ ପାକ୍ ସେନାଙ୍କ ହତ୍ୟା କରିଥିଲେ । ନିଜ ସ୍ୱାଧୀନତା ନିଜ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ରତା ପାଇଁ ବେଲୁଚ ଲଗାତାର ବିଦ୍ରୋହ କରୁଛନ୍ତି । ତେବେ ଏ ବେଲୁଚିସ୍ତାନର କାହାଣୀ କ’ଣ ? ଏହାର ଉତ୍ପତ୍ତି କେଉଁଠୁ ?
ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନ ସମୟରେ, ଭାରତୀୟ ଉପମହାଦେଶରେ ଅନେକ ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟ ଥିଲା । ଯାହା ସିଧାସଳଖ ବ୍ରିଟିଶ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଦ୍ୱାରା ଶାସିତ ନଥିଲା । ସ୍ୱାଧୀନତା ସମୟରେ, ଏହି ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ୩ଟି ବିକଳ୍ପ ଦିଆଯାଇଥିଲା । ଭାରତ ସହିତ ମିଶ୍ରଣ, ପାକିସ୍ତାନ ସହିତ ମିଶ୍ରଣ ନଚେତ୍ ଏକ ସ୍ୱାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ର ଭାବେ ମାନ୍ୟତା । ବେଲୁଚିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟ ଏହି ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ କଳାତ, ଖାରାନ, ଲସ୍ ବୁରା ଏବଂ ମକ୍ରାନ ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥିଲା । ସେହି ସମୟରେ ବେଲୁଚିସ୍ତାନ ସ୍ୱାଧୀନ ରହିବାକୁ ଇଚ୍ଛା ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲା । ଏହା ପରେ, ୧୯୪୭ରେ ମୁସଲିମ ଲିଗ୍ ଏବଂ କଳାତ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଘୋଷଣାପତ୍ର ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ କୁହାଯାଇଥିଲା କଳାତର ଏକ ପୃଥକ ପରିଚୟ ରହିବ । କଳାତର ସ୍ୱାଧୀନତାକୁ ସମ୍ମାନ ଦିଆଯିବ ବୋଲି ମହମ୍ମଦ ଅଲ୍ଲି ଜିହ୍ନା କହିଥିଲେ । ଏହା ପରେ ବେଲୁଚିସ୍ତାନର ସ୍ୱାଧୀନତା ମଧ୍ୟ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ୧୯୪୮ ମସିହାରେ, ପାକିସ୍ତାନୀ ସେନା ଏକ ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରି କଳାତ ସମେତ ସମଗ୍ର ବେଲୁଚିସ୍ତାନକୁ କବଜା କରିନେଇଥିଲେ । ଯାହା ପରଠୁ ବେଲୁଚିସ୍ତାନ ଲଗାତାର ପାକିସ୍ତାନ ବିରୋଧରେ ବିଦ୍ରୋହ କରିଆସୁଛି ।
ଭାରତ-ପାକ୍ ଯୁଦ୍ଧ ବେଲୁଚିସ୍ତାନ ପାଇଁ ଏକ ନୂଆ ଆଶା ସଞ୍ଚାର କରିଛି । ଭାରତର ପୂରା ସପକ୍ଷରେ ରହିଛି ବେଲୁଚିସ୍ତାନ । ବେଲୁଚ ବିଦ୍ରୋହୀ ଭାରତ ପକ୍ଷରୁ ନୈତିକ ଓ ପରୋକ୍ଷ ସମର୍ଥନ ଆଶା କରୁଛନ୍ତି । ଏବେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ଭାରତ ଓ ପାକ୍ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ଭିତରେ ବଲୁଚିସ୍ତାନ ସ୍ୱାଧୀନ ହେବ କି ? ଠିକ୍ ଯେମିତି ୧୯୭୧ରେ ଭାରତ ପାକିସ୍ତାନରୁ ବାଂଲାଦେଶକୁ ଅଲଗା କରିଥିଲା । ଭାରତ ବେଲୁଚିସ୍ତାନକୁ ଅଲଗା କରିବ କି ? ତେବେ ସମୟ କହିବ ସ୍ଥିତି କ’ଣ ହେଉଛି ?
