ପୁରୀ, ୦୬/୦୬ : ଚାରି ବେଦ... ଚାରି ଯୁଗ... ଚାରି ଦିଗ । ସେହି ଭଳି ଚାରି ଧାମ । ଧାମର ସୃଷ୍ଟି କେଉଁ ଯୁଗରୁ । ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଅନେକ ତୀର୍ଥ କ୍ଷେତ୍ର, ଦେବସ୍ଥଳୀ, ଐତିହ୍ୟ ସ୍ଥଳୀ ଅଛି । ହେଲେ ଚାରି ଧାମ ସେବେ ଥିଲା, ଏବେ ମଧ୍ୟ ରହିଛି ଆଗକୁ ବି ରହିଥିବ । ନୂତନ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇ ନୂତନ ଧାମ ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଇପାରେନା । ‘ଯେଉଁ ସମୟରେ ଭାରତରେ ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମ ବହୁଳ ମାତ୍ରାରେ ବ୍ୟାପି ଥିଲା । ସେ ସମୟରେ ଜଗଦ୍ଗୁରୁ ଆଦି ଶଙ୍କରାଚାର୍ଯ୍ୟ ଏହି ଚାରି ଧାମର ପୁନରୁଦ୍ଧାର କରି ସନାତନ ଧର୍ମର ଅଭ୍ୟୁଦୟ କରିଥିଲେ । ପାଖାପାଖି ଅଢ଼େଇ ହଜାର ବର୍ଷ ତଳେ ଆଦି ଶଙ୍କରାଚାର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଚାରିଧାମ ମଧ୍ୟରୁ ଶ୍ରେଷ୍ଠଧାମ ପୁରୀରେ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ କ୍ଷେତ୍ରର ପୁନରୁଦ୍ଧାର ହୋଇଥିଲା । ସେ ନିଜର ଶକ୍ତି ବଳରେ ଜାଣି ପାରିଥିଲେ ପୁରୀରେ ପୂଜିତ ଶ୍ରୀବିଗ୍ରହ ସୋନପୁରରେ ପାତାଳି ହୋଇଛନ୍ତି । ସେଠାରୁ ଜୀର୍ଣ୍ଣ ବିଗ୍ରହ ସବୁକୁ ଉଦ୍ଧାର କରି, ଏହାର ନବକଳେବର କରାଇ ବୈଶାଖ ମାସ ଶୁକ୍ଳ ପକ୍ଷ ଦଶମୀ ତିଥିରେ ପୁରୀରେ ପୁଣି ଥରେ ଶ୍ରୀବିଗ୍ରହଙ୍କର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରକୁ ଧାମର ଆଖ୍ୟା ଦିଆଯାଇଥିଲା ।’ ଏହା କହିଛନ୍ତି ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତି ଗବେଷକ ପଣ୍ଡିତ ସିଦ୍ଧାର୍ଥ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ।
ସତ୍ୟରେ ବଦ୍ରିନାଥ, ତ୍ରେତୟାରେ ରାମେଶ୍ୱର, ଦ୍ୱାପରରେ ଦ୍ୱାରିକାନାଥ ଓ କଳିଯୁଗରେ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ବୋଲି ପୁରାଣରେ ବର୍ଣ୍ଣନା ରହିଛି । ପୂର୍ବ ଦିଗରେ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ କ୍ଷେତ୍ର ରୁକ୍ ବେଦ ଆଧାରରେ, ଦକ୍ଷିଣରେ ରାମେଶ୍ୱର ଯର୍ଜୁ ବେଦ ଆଧାରରେ, ଉତ୍ତରରେ ବଦ୍ରିନାଥ ଅଥର୍ବ ବେଦ ଆଧାରରେ ଏବଂ ପଶ୍ଚିମରେ ଦ୍ୱାରିକା ପୀଠ ସାମ ବେଦ ଆଧାରରେ ହୋଇଛି । ଏହି ସମସ୍ତ ଧାମ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ନିତ୍ୟ ଲୀଳାଭୂମି ଭାବେ ପରିଚିତ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଧାମରେ ଜଣେ ଦେବତା ଓ ଦେବୀଙ୍କୁ ସେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଇଥିଲେ । ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ପୁରୋହିତ ତଥା ସଂସ୍କୃତି ଗବେଷକ ସିଦେ୍ଧଶ୍ୱର ମହାପାତ୍ର କହିଛନ୍ତି, ଯେତେ ଯେଉଁଠି କ୍ଷେତ୍ର ରହିଛି ସବୁଠାରୁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ କ୍ଷେତ୍ର ହେଉଛି ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର । ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତି ଗବେଷକ ଡକ୍ଟର ଭାସ୍କର ମିଶ୍ରଙ୍କ କହିବା ମୁତାବକ, କୌଣସି କ୍ଷେତ୍ର ଧାମର ଆଖ୍ୟା ପାଇବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ଦିଗକୁ ବିଚାର କରାଯାଏ । ସେଠାରେ ସାଗର, ପୁଷ୍କରିଣୀ, ପର୍ବତ, କଳ୍ପବଟ ଆଦି ରହିବାର ଆବଶ୍ୟକ । ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରରେ ମହୋଦଧି, ପଞ୍ଚତୀର୍ଥ ଓ କଳ୍ପବଟ ରହିବା ସହ ମହାପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ସ୍ୱୟଂ ନୀଳାଦ୍ରି କନ୍ଦର ପର୍ବତରେ ବିରାଜିତ । ସ୍କନ୍ଧ ପୁରାଣ, ବାମଦେବ ସଂହିତା, କପିଳ ସଂହିତା ସମେତ ଅନେକ ପୁରାଣରେ ପୁରୀ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଧାମର ଆଖ୍ୟା ପାଇଛି ।
ଏହି ଖବରଟିକୁ ପଢନ୍ତୁ-ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର, ଶଙ୍ଖକ୍ଷେତ୍ର, ପୁରୁଷୋତ୍ତମ କ୍ଷେତ୍ର, ଜଗନ୍ନାଥ ଧାମ କହିଲେ କେବଳ ପୁରୀ, ଭଣ୍ଡଙ୍କ ବାବାଜୀ ବେଶ ଯେମିତି ଦୀଘାରେ 'ଜଗନ୍ନାଥ ଧାମ' ସେମିତି
