ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ନୂଆ ଟାରିଫ ନୀତି ବିଶ୍ୱ ବାଣିଜ୍ୟରେ ଏକ ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିଛି। ଚୀନ ଏବଂ ଭାରତ ଭଳି ଦେଶମାନଙ୍କ ଉପରେ ଲାଗୁ ହୋଇଥିବା ଏହି ନୂଆ ଟାରିଫ ଯୋଗୁଁ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ଅର୍ଥନୀତିରେ ଏକ ଅସ୍ଥିରତା ଦେଖାଦେଇଛି। ଟ୍ରମ୍ପ ଏହି ପଦକ୍ଷେପକୁ ‘ଲିବରେସନ ଡେ’ ଭାଷଣରେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରେ ସେ ଭାରତ ଏବଂ ଚୀନକୁ ‘ଖରାପ ଖେଳାଳି’ ବୋଲି କହିଥିଲେ।
ଏହି ନୀତି ଅନୁସାରେ, ଭାରତରୁ ଆମେରିକାକୁ ଆସୁଥିବା ସମସ୍ତ ସାମଗ୍ରୀ ଉପରେ ଏକ ସର୍ବନିମ୍ନ ୨୭% ଟାରିଫ ଲାଗୁ ହୋଇଛି, ଯାହା ଏପ୍ରିଲ ୯ ତାରିଖରୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇଛି। ସେହିପରି ଚୀନ ଉପରେ ଟାରିଫ ୧୦୪%ରୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇ ୧୨୫% ହୋଇଛି। ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ମତରେ, ଏହି ଟାରିଫ ଆମେରିକାର ବାଣିଜ୍ୟ କ୍ଷତିକୁ ହ୍ରାସ କରିବ ଏବଂ ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ଚାଲିଆସୁଥିବା ଅସନ୍ତୁଳିତ ବାଣିଜ୍ୟ ନୀତିକୁ ସମାନ କରିବ। ସେ କହିଛନ୍ତି, “ଭାରତ ଆମ ଉପରେ ୫୨% ଟାରିଫ ଲଗାଉଛି, କିନ୍ତୁ ଆମେ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି କିଛି କରୁନାହୁଁ। ଏବେ ସମୟ ଆସିଛି ଏହାକୁ ସମାନ କରିବାର।”
ଭାରତ ପାଇଁ ଏହା ଏକ ବଡ଼ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ସାଜିଛି। ଆମେରିକା ସହିତ ଭାରତର ବାଣିଜ୍ୟ କାରବାର ୪୬ ବିଲିୟନ ଡଲାର ରହିଛି। ଏହି ଟାରିଫ ଯୋଗୁଁ ରତ୍ନ ଓ ଅଳଙ୍କାର, ଔଷଧ, ଏବଂ ଅଟୋ ପାର୍ଟସ ଭଳି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କ୍ଷେତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରଭାବିତ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ରହିଛି। ତେବେ ଭାରତ ସରକାର ଏହାର ଜବାବରେ ଆମେରିକାରୁ ଆସୁଥିବା ୨୩ ବିଲିୟନ ଡଲାର ମୂଲ୍ୟର ସାମଗ୍ରୀ ଉପରେ ଟାରିଫ ହ୍ରାସ କରିବା ଉପରେ ବିଚାର କରୁଛନ୍ତି ବୋଲି ରିପୋର୍ଟରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି। ଏହା ସତ୍ତ୍ୱେ, ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯାଏ ଉଭୟ ଦେଶରେ କୌଣସି ଚୁକ୍ତି ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ହୋଇନାହିଁ।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଚୀନ ଏହି ଟାରିଫ ବୃଦ୍ଧିକୁ ଦୃଢ଼ ବିରୋଧ କରିଛି ଏବଂ ଆମେରିକୀୟ ସାମଗ୍ରୀ ଉପରେ ୮୪% ପ୍ରତିଶୋଧାତ୍ମକ ଟାରିଫ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି। ଚୀନର ବାଣିଜ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ କହିଛି, “ଆମେ ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଲଢ଼ିବୁ।” ଏହି ଘଟଣାକ୍ରମ ବିଶ୍ୱ ବଜାରରେ ଅସ୍ଥିରତା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଆମେରିକୀୟ ଷ୍ଟକ ବଜାର ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତର ଭାବେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଛି।
ତେବେ ଟ୍ରମ୍ପ ଏପ୍ରିଲ ୯ରେ ଏକ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇ ଚୀନ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ ଦେଶମାନଙ୍କ ପାଇଁ ୯୦ ଦିନିଆ ଟାରିଫ ବିରତି ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି, ଯେଉଁଥିରେ ଟାରିଫ ୧୦%କୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ଏହା ବିଶ୍ୱ ବଜାରରେ ସାମନ୍ୟ ଆଶ୍ୱସ୍ତି ଆଣିଛି ସତ, କିନ୍ତୁ ଚୀନ ସହିତ ବାଣିଜ୍ୟ ଯୁଦ୍ଧ ତୀବ୍ର ହେବାରେ ଲାଗିଛି।
ଭାରତୀୟ ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ କହୁଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ସଙ୍କଟ ଭାରତ ପାଇଁ ଏକ ସୁଯୋଗ ହୋଇପାରେ। ଯଦି ଭାରତ ନିଜର ବାଣିଜ୍ୟ ନୀତିରେ ସୁଧାର ଆଣି ଆମେରିକା ସହିତ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଚୁକ୍ତି କରିପାରେ, ତେବେ ଏହା ଦୀର୍ଘମିଆଦି ଲାଭ ଦେଇପାରିବ। ଏହାସତ୍ତ୍ୱେ, ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଏହି ଟାରିଫ ଯୁଦ୍ଧର ପ୍ରଭାବ କିପରି ପଡ଼ିବ, ତାହା ଉପରେ ସମସ୍ତଙ୍କ ନଜର ରହିଛି।