ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପହଲଗାମ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣ ପରେ ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତେଜନା ଶୀର୍ଷରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ଭାରତ ପାକିସ୍ତାନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଅନେକ କଠୋର ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି। ସିନ୍ଧୁ ଜଳ ଚୁକ୍ତିନାମା ବାତିଲ କରିଥିବା ବେଳେ ପାକିସ୍ତାନୀଙ୍କ ଭିସା ରଦ୍ଦ କରିଛନ୍ତି ଭାରତ ସରକାର । ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟ ଭାରତ ବିରୋଧରେ କେତକେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣ କରିଛି । କିନ୍ତୁ ଖାଦ୍ୟ ପାଇଁ ବିକଳ ହେଉଥିବା ପାକିସ୍ତାନ ଏବେ ପୁଣି ଥରେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମୁଦ୍ରା ପାଣ୍ଠି ବା ଆଇଏମଏଫ ପାଖରେ ହାତ ପାତିଛି । ଭାରତ ସହ ଉତ୍ତେଜନା ମଧ୍ୟ ପାକିସ୍ତାନ ପୁଣି ଥରେ ଆଇଏମଏଫ୍‌ ପାଖରୁ ଋଣ ମାଗିଛି ।

ପାକିସ୍ତାନ IMF ଠାରୁ ୧୧ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କା ମାଗିଛି। ଏହା ଉପରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ମେ’ ୯ରେ ନେବ ଆଇଏମଏଫ୍‌ । ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମୁଦ୍ରା ପାଣ୍ଠି (IMF)ର କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ବୋର୍ଡ ମେ ୯ ତାରିଖରେ ପାକିସ୍ତାନ ସହିତ ଏହାର ୩୭  ମାସର ବେଲଆଉଟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅଧୀନରେ ୧.୩ ବିଲିୟନ ଡଲାରର କର୍ମଚାରୀ-ସ୍ତରୀୟ ଚୁକ୍ତିନାମା ଉପରେ ଆଲୋଚନା କରିବାକୁ ଯାଉଛି। ଯଦି IMF କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ବୋର୍ଡ ଦ୍ୱାରା ଅନୁମୋଦିତ ହୁଏ, ତେବେ ପାକିସ୍ତାନ ପ୍ରାୟ ୧ ବିଲିୟନ ଡଲାରର  ସହାୟତା ପାଇବ । 

ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ବିଶ୍ୱ ବ୍ୟାଙ୍କ ଚଳିତ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ପାକିସ୍ତାନର ଆର୍ଥିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପୂର୍ବାନୁମାନକୁ ୩% ରୁ ୨.୬%କୁ ହ୍ରାସ କରିଛି। ଦାରିଦ୍ର୍ୟର ସମୟ ଦେଇ ଗତି କରୁଥିବା ଏବଂ ଭାରତ ସହିତ ସୀମା ଉତ୍ତେଜନାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଥିବା ପାକିସ୍ତାନ ପୁଣି ଥରେ ସାହାଯ୍ୟ ମାଗିବା ପାଇଁ ଚୀନର ଦ୍ୱାରସ୍ଥ ହୋଇଛି। 

ପାକିସ୍ତାନ ଚୀନ୍ ଠାରୁ ୧୦ ବିଲିୟନ ୟୁଆନ (ପ୍ରାୟ ୧.୪ ବିଲିୟନ ଡଲାର) ଋଣ ଦାବି କରିଛି। ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ, ପାକିସ୍ତାନର ଆର୍ଥିକ ଅବସ୍ଥା କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ଖରାପ ସ୍ଥିତିରେ ରହିଛି । ପୂର୍ବରୁ ଚୀନ୍ ଦ୍ୱାରା ଦିଆଯାଇଥିବା ୪.୩ ବିଲିୟନ ଡଲାରର ବାଣିଜ୍ୟ ସୁବିଧାର ଅବଧି ତିନି ବର୍ଷ ପାଇଁ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଥିଲା। ପାକିସ୍ତାନର ଅର୍ଥନୀତି ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇ ଆସୁଛି। ଏଥିରେ ବୈଦେଶିକ ଋଣ, ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଏବଂ ଦୁର୍ବଳ ମୁଦ୍ରା ଗରିବ ଦେଶ ପାକିସ୍ତାନ ପାଇଁ ଅନେକ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ଫଳରେ ପାକିସ୍ତାନ ନିଜର ସହଯୋଗୀ ଦେଶଠାରୁ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ଲୋଡିଛି ।