ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ୧୮/୦୫: ଅପରେସନ୍ ସିନ୍ଦୂରରେ ସାରା ବିଶ୍ୱ ଭାରତର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଉତ୍ପାଦର ଶକ୍ତି ଦେଖିଥିଲା। ଭାରତ ପାକିସ୍ତାନ ଉପରେ ୧୫ଟି ବ୍ରହ୍ମୋସ୍ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ମାଡ଼ କରିଥିଲା, ଯାହା ୧୧ଟି ବାୟୁସେନା ଘାଟିକୁ ଧ୍ୱଂସ କରିଥିଲା। ସୁପରସୋନିକ୍ କ୍ରୁଜ୍ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ବ୍ରହ୍ମୋସର ଏହି ବିନାଶକାରୀ ସଫଳତା ବିଶ୍ୱକୁ ଦେଖାଇ ଦେଇଛି ଯେ ଭାରତ ଆଉ ବିଦେଶୀ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଉତ୍ପାଦ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ନୁହେଁ। ବ୍ରହ୍ମୋସର ସଫଳତା ପରେ ବିଶ୍ୱର ଅନେକ ଦେଶରୁ ଏହି କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର କିଣିବା ପାଇଁ ଡିମାଣ୍ଡ ହେଉଛି। ବିଶେଷ କଥା ହେଉଛି ଯେ ଅନେକ ମୁସଲିମ ଦେଶ ବ୍ରହ୍ମୋସ ପ୍ରତି ଆଗ୍ରହ ଦେଖାଇଛନ୍ତି। ଏପରି ସ୍ଥିତିରେ, ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଭାରତ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଦେଶକୁ ବ୍ରହ୍ମୋସ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ବିକ୍ରୟ କରିପାରିବ କି ନାହିଁ? ଏଥିପାଇଁ କାହାର ଅନୁମତି ଆବଶ୍ୟକ?
ଭାରତଠାରୁ ବ୍ରହ୍ମୋସ୍ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର କିଣିବାରେ ଫିଲିପାଇନ୍ସ ପ୍ରଥମ ଦେଶ ଥିଲା। ଫିଲିପାଇନ୍ସ ୨୦୨୨ ମସିହାରେ ବ୍ରହ୍ମୋସ ଏରୋସ୍ପେସ୍ ପ୍ରାଇଭେଟ୍ ଲିମିଟେଡ୍ ସହିତ ୩୭୪ ନିୟୁତ ଡଲାରର ଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିଥିଲା। ଭାରତ ଏହି କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ରର ଦ୍ୱିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ସମ୍ପ୍ରତି ଏପ୍ରିଲ୍ ୨୦୨୫ରେ ଫିଲିପାଇନ୍ସକୁ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା। ଏହା ପରେ, ଭାରତ ଏବଂ ଭିଏତନାମ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ରହ୍ମୋସ୍ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ସମ୍ପର୍କରେ ଏକ ଚୁକ୍ତି ମଧ୍ୟ ହୋଇଥିଲା।
ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଭାରତ ଏବଂ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ମଧ୍ୟରେ ଆଲୋଚନା ଚାଲିଛି ଏବଂ ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର ବ୍ରହ୍ମୋସ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ସମ୍ପର୍କରେ ଚୁକ୍ତି ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ହୋଇପାରେ। ଏଥିସହିତ ଭିଏତନାମ ତାର ସେନା ଏବଂ ନୌସେନା ପାଇଁ ବ୍ରହ୍ମୋସ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର କିଣିବାକୁ ମଧ୍ୟ ଯୋଜନା କରୁଛି। ଏହି ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ବ୍ୟତୀତ ଥାଇଲ୍ୟାଣ୍ଡ, ସିଙ୍ଗାପୁର, ବ୍ରୁନେଇ, ବ୍ରାଜିଲ, ଚିଲି, ଆର୍ଜେଣ୍ଟିନା, ଭେନେଜୁଏଲା, ଇଜିପ୍ଟ, ସାଉଦି ଆରବ, ସଂଯୁକ୍ତ ଆରବ ଏମିରେଟ୍ସ, କତାର ଏବଂ ଓମାନ ଭଳି ଦେଶ ମଧ୍ୟ ଏଥିପ୍ରତି ଆଗ୍ରହ ଦେଖାଇଛନ୍ତି।
ତେବେ ବ୍ରହ୍ମୋସ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଭାରତ ଏବଂ ରୁଷର ଏକ ମିଳିତ ଉଦ୍ୟମ। ଚୁକ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ, ଭାରତରେ ବ୍ରହ୍ମୋସ ଏରୋସ୍ପେସ୍ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା, ଯାହା ଏହି କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ତିଆରି କାର୍ଯ୍ୟ ଦେଖିଥାଏ। ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ମତରେ, ବ୍ରହ୍ମୋସ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ରର ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାରେ ଭାରତ ଏବଂ ରୁଷର ୫୦-୫୦ ପ୍ରତିଶତ ସହଭାଗୀତା ରହିଛି।ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଯଦି ଭାରତ ଏହି କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ରକୁ କୌଣସି ଦେଶକୁ ବିକ୍ରୟ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି, ତେବେ ଏଥିପାଇଁ ରୁଷର ସମ୍ମତି ନେବା ଆବଶ୍ୟକ।
