ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ୦୯/୦୫: ଭାରତ ସହ ଯୁଦ୍ଧ ମଧ୍ୟରେ ପାକିସ୍ତାନର ସମସ୍ୟା ବଢ଼ିଚାଲିଛି । ପାଖରେ ସମ୍ବଳ ନାହିଁ । ଖାଦ୍ୟ ତଥା ଅର୍ଥନୀତିକୁ ଚଳାଇବା ପାଇଁ ଆଇଏମ୍ଏଫ୍ଠାରୁ ଭିକ୍ଷା ମାଗିଚାଲିଛି ପାକ୍ । ବର୍ତ୍ତମାନ ଏ ଦିଗରେ ହୁଏତ୍ ପାକିସ୍ତାନକୁ ମିଳିପାରେ ଆଉ ଏକ ବଡ଼ ଝଟ୍କା।
ପହଲ୍ଗାମ ଆତଙ୍କବାଦ ହମ୍ଲାର ପ୍ରତିଶୋଧ କ୍ରମେ ମେ’ ୭ରୁ ଭାରତ ପକ୍ଷରୁ ଆରମ୍ଭ ‘ଅପରେଶନ ସିନ୍ଦୂର’ର ଭୟରୁ ବାହାରି ନ ଥିବା ପାକ୍ ପାଇଁ ମେ’ ୯ ଆଉ ଏକ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ଦିନ । ଯଦି ପାକିସ୍ତାନ ଏଥିରେ ହାରିଯାଏ ତେବେ ପାକ୍ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥାର ଅଣ୍ଟା ଭାଙ୍ଗିଯିବା ଥୟ । ଏହା ‘ଅପରେଶନ ସିନ୍ଦୂର’ଠାରୁ ବି ବଡ଼ ଝଟ୍କା ସାବ୍ୟସ୍ତ ହେବ । ଏହା ଆର୍ଥିକ ସଂକଟରେ ଗତି କରୁଥିବା ପ୍ରତ୍ୟକ ପାକିସ୍ତାନୀ ଏବଂ ଦେଶର ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ଉପରେ ପଡ଼ିବା ସୁନିଶ୍ଚିତ ।
ଭୋକରେ ଡହଳ ବିକଳ ଅବସ୍ଥାରେ ଥିବା ପାକିସ୍ତାନ ପାଇଁ ଶେଷ ଭରସା ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମୁଦ୍ରା ପାଣ୍ଠି(ଆଇଏମ୍ଏଫ୍) । ଆର୍ଥିକ ସଂକଟରେ ଫସିଥିବା ଅର୍ଥନୀତି ପାଇଁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଆଇଏମ୍ଏଫ୍ ଋଣ ଅର୍ଥାତ୍ ବେଲ୍ଆଉଟ୍ ପ୍ୟାକେଜ୍ ନେବା ଜିଇଁବା ମରିବା ସହ ସମାନ । ଏପଟେ ଭାରତ ସହ ବିବାଦ ଯୋଗୁ ଏହାର ସମସ୍ୟା ଆହୁରି ବଢ଼ିଯାଇଛି । ଆଇଏମ୍ଏଫ୍ ମେ’ ୯ରେ ପାକିସ୍ତାନର ଏକ୍ସଟେଣ୍ଡେଡ୍ ଫଣ୍ଡିଂ ଫ୍ୟାସିଲିଟି(ଇଏଫ୍ଏଫ୍)ର ସମୀକ୍ଷା କରିବ । ଏହା ପରେ ସ୍ଥିର ହେବ ଯେ, ପାକିସ୍ତାନକୁ ୧.୩ ବିଲିୟନ ଡଲାର ବା ପ୍ରାୟ ୧୧୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଋଣ ଦିଆଯିବ ଅବା ନୁହେଁ ।
ପାକିସ୍ତାନକୁ ଆଇଏମ୍ଏଫ୍ଠାରୁ ମିଳିବାକୁ ଥିବା ଋଣକୁ ନେଇ ଭାରତ ନିଜର ବିରୋଧ ଜଣାଇଛି । ଏ ଋଣ ଉପରେ ସମୀକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ଏହା ଆଇଏମ୍ଏଫ୍ ପାଖରେ ଅନୁରୋଧ କରିଛି । ଏହା ଉପରେ ଆପତ୍ତି ଦର୍ଶାଇ ଭାରତ କହିଛି ଯେ, ପାକିସ୍ତାନ ଏହି ଋଣରାଶିର ବ୍ୟବହାର ନିଜର ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ନୁହେଁ ବରଂ ଲଶ୍କର-ଏ-ତୋଇବା ଏବଂ ଜୈଶ-ଏ-ମହମ୍ମଦ ଭଳି ଆତଙ୍କବାଦୀ ସଂଗଠନଗୁଡ଼ିକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବାରେ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବ । ଏହାର ସିଧାସଳଖ ପ୍ରଭାବ ଭାରତ ଉପରେ ବି ପଡୁଛି । ଏଭଳି କୌଣସି ପ୍ରକାର ଫଣ୍ଡିଂକୁ ମଞ୍ଜୁରି ଦିଆ ନ ଯାଉ ବୋଲି ଭାରତ ଅନୁରୋଧ କରିଛି । ଏହା ପୂର୍ବରୁ ବି ଆଇଏମ୍ଏଫ୍ ଅର୍ଥନୈତିକ ସ୍ଥିରତା ପାଇଁ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଏଭଳି ଆର୍ଥିକ ପ୍ୟାକେଜ୍ ଦେଇଛି ।
ମେ’୯ରେ ହେବାକୁ ଥିବା ସମୀକ୍ଷା ବୈଠକରେ ଦେଖାଯିବ ଯେ, ଆଗାମୀ କିସ୍ତି ପାଇବା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ମାନକଗୁଡ଼ିକରେ ପାକିସ୍ତାନ ସୁଧାର ଆଣିଛି ଅବା ନୁହେଁ । ୨୦୨୩ରେ ଆଇଏମ୍ଏଫ୍ ପାକିସ୍ତାନକୁ ୭୦୦ କୋଟି ଡଲାର ବା ୬୦ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କାର ଆର୍ଥିକ ପ୍ୟାକେଜ୍ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା । ଏହାପରେ ୨୦୨୪ ମାର୍ଚ୍ଚରେ ଜଳବାୟୁ ସମର୍ଥନ ପାଇଁ ଆଉ ୧୧,୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ଦିଆଯାଇଥିଲା । ଏହି ଅର୍ଥରାଶି ଏଭଳି ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଗଣନା କରାଯାଇଥାଏ, ଯାହାର ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ୩୫୦୦୦ କୋଟି ଡଲାରରୁ ଅଧିକ।
ଭାରତର ବିରୋଧ ପରେ ଯଦି ପାକିସ୍ତାନକୁ ଆର୍ଥିକ ପ୍ୟାକେଜ୍ ମିଳେ ନାହିଁ ତେବେ ଏହା ଭୟଙ୍କର ଆର୍ଥିକ ସଂକଟ ମଧ୍ୟରେ ଫସିଯିବ । ଏବେ ଏହାକୁ ନିଜର ଜରୁରୀ ଖର୍ଚ୍ଚ ପାଇଁ ସହାୟତାର ଢେର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଏବଂ ଖାଦ୍ୟ ସଂକଟ ମଧ୍ୟରେ ଫସିଥିବା ପାକିସ୍ତାନକୁ ନିଜର ମୋଟା ଋଣର ସୁଧ ମଧ୍ୟ ପରିଶୋଧ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ଏବଂ ଏଥିପାଇଁ ଟଙ୍କା ଦରକାର । ଯଦି ଏହାକୁ ଆଇଏମ୍ଏଫ୍ରୁ ସହାୟତା ନ ମିଳେ ତେବେ ଏହା ଋଣ ଖିଲାପ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହେବ । ଖାଲି ସେତିକି ନୁହେଁ, ପାକିସ୍ତାନକୁ ଭାରତ ସହ ସୈନ୍ୟ ସଂଘର୍ଷ ପାଇଁ ବି ଟଙ୍କା ଲୋଡ଼ା ଏବଂ ଏହାର ଖାଲି ଭଣ୍ଡାର ପାଇଁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଆଇଏମ୍ଏଫ୍ ଋଣ ହିଁ ଭରସା ।