ଭୁବନେଶ୍ୱର,୨୬/୧୧ : ସିଏ ଛନଛନିଆ ହୋଇ ବଢିଛି। ଶ୍ୟାମଳ ରଙ୍ଗର ଗହଳିଆ କ୍ଷେତ ଫୁଲି ଉଠୁଛି। ତାକୁ ଯେତେ କାଟିବୁ କାଟ୍। ହେଲେ ସେ ସରିବ ନାହିଁ। ରାଜ୍ୟରେ ଚାଲିଥିବା ଅପରେସନ ଗ୍ରୀନ୍ କ୍ଲିନ୍‌କୁ ମାଫିଆଙ୍କ ଫୁ। ଗଞ୍ଜେଇ ପ୍ରବଣ ଜିଲ୍ଲାରେ ୨ ସପ୍ତାହ ଧରି ଚାଲିଛି ଗଞ୍ଜେଇ କାଟ ଅଭିଯାନ। ସମଗ୍ର ରାଜ୍ୟରୁ ଗଞ୍ଜେଇ ଗଛ ନିର୍ମୁଳ କରିବାକୁ ରଖାଯାଇଛି ଲକ୍ଷ୍ୟ। ହେଲେ ଆମ ନୀତି : ଚାଷକୁ ହଁ, ଅମଳକୁ ନା। 

ନଭେମ୍ଵରରୁ ରାଜ୍ୟରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ଗଞ୍ଜେଇ ଚାଷ ମୂଳପୋଛ ଅଭିଯାନ। ମାତ୍ର ୨୪ ଦିନରେ ୨୩୭୫ ଏକର ଜମିରୁ ୨୮ ଲକ୍ଷ ଗଞ୍ଜେଇ ଗଛକୁ ଜାଳିପୋଡ଼ି ନଷ୍ଟ କରିଛି ସ୍ପେଶାଲ୍ ସ୍କ୍ଵାର୍ଡ। ନୀଳଜହରକୁ ଜାଳିପୋଡ଼ି ଧ୍ୱଂସ କରିବାକୁ ହାତ ମିଶାଇଛନ୍ତି ପୁଲିସ୍‌, ଅବକାରୀ ବିଭାଗ, ଓ ରାଜସ୍ୱ ବିଭାଗ। ହେଲେ କଣ ହେବ ? ଧର୍ମକୁ ଆଖି ଠାର ଭଳି ରାଜ୍ୟରେ ଚାଲିଛି ଗଞ୍ଜେଇ ବିରୋଧୀ ଅଭିଯାନ। ଏଠି ଚାଷକୁ ହଁ, ଅମଳକୁ ନାଁ ନୀତିରେ ଚାଲିଛି ଗଞ୍ଜେଇ ବିରୋଧୀ ଅଭିଯାନ। ଅର୍ଥାତ୍‌ ୩/୪ ମାସ ତଳେ ଯେତେବେଳେ ଚାଷ ଆରମ୍ଭ ହେଲା, ସରକାରଙ୍କ ସବୁ ବିଭାଗ ଜାଣି ଅଜଣା ରହିଲା। ଏବେ ଗଛରେ କଲି ଧରିବା ସମୟରେ ତତ୍ପରତା ଦେଖାଇଲା। ଗଞ୍ଜେଇ ଚାଷ ରୋକିବାକୁ ସରକାରଙ୍କ ପାଖରେ ସମସ୍ତ ସାଧନ ଅଛି। ଏହାସତ୍ତ୍ଵେ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ନିଘା କି ଆନ୍ତରିକତା ନାହିଁ। ପୁଲିସ, ଅବକାରୀ ବିଭାଗ ଓ ଟାସ୍କଫୋର୍ସ ବ୍ୟତୀତ ପ୍ରତି ଗ୍ରାମରେ ଶିକ୍ଷକ, ଆରଆଇ, ଅମିନ, ଭିଏଲଡ୍ଲୁ, ନିର୍ବାଚିତ ଜନପ୍ରତିନିଧି ମଧ୍ୟ ଅଛନ୍ତି । ତଥାପି ଚାଷ ହେଉଥିବା ଅଞ୍ଚଳ କାହାକୁ ଦେଖାଯାଉନି । କେବଳ ଗଛ କଲି ଧରିବା ବେଳେ ଲୋକଦେଖାଣିଆ ଚଢ଼ାଉ କରି ଗଛ ନଷ୍ଟର ପ୍ରଚାର କରାଯାଉଛି। ଏବେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି, ଏଭଳି ନୀତି ପଛରେ କାହା ସ୍ଵାର୍ଥ ଅଛି ?

ଏବର୍ଷ ଭଳି ଗତ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟ ୧୦ ହଜାର ୫୦୦ ଏକର ଜମିରୁ ଗଞ୍ଜେଇ ଗଛ କାଟି ପୋଡ଼ିଥିଲା ଟାସ୍କଫୋର୍ସ। ଏହାସତ୍ତ୍ଵେ ବର୍ଷସାରା ଓଡ଼ିଶାରୁ ବେଧଡ଼କ ଭାବେ ଚାଲିଛି ଗଞ୍ଜେଇ ଚାଲାଣ। ଅନ୍ୟ ବର୍ଷ କଥା ଛାଡ଼, ଏବର୍ଷ ନଭେମ୍ବର ମାସର ମାତ୍ର ୨୪ ଦିନରେ ଜବତ ହୋଇଛି ୫୩୦୦ କିଲୋ ଗଞ୍ଜେଇ। ଏଠି ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ଯଦି ଅମଳ ବେଳେ ଗଞ୍ଜେଇ କାଟି ନଷ୍ଟ କରାଯାଉଛି। ତାହେଲେ ବର୍ଷ ତମାମ ଗଞ୍ଜେଇ କେଉଁଠୁ ଆସୁଛି ? 

ସୋମବାର ମାଲକାନଗିରି ଜିଲ୍ଲାର କେତେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ଚଢ଼ାଉ କରି, ୧୨ ଏକର ଜମିରେ ଗଞ୍ଜେଇ ଗଛ ନଷ୍ଟ କରିଛି ଟାସ୍କ ଫୋର୍ସ। ଜିଲ୍ଲାର ଏଭଳି ସବୁ ଅଞ୍ଚଳରେ ହଜାର ହଜାର ଏକର ଜମିରେ ହୋଇଛି ଗଞ୍ଜେଇ ଚାଷ। ହେଲେ ସେଠାକୁ ଟାସ୍କ ଫୋର୍ସ ଯାଉନି। କେବଳ ସକାଳୁ ଗାଡ଼ି ମୋଟର ଧରି ବାହାରି ଯାଉଛନ୍ତି। ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ଯେଉଁଠୁ ଫେରି ଆସିହେବ ସେଠାକୁ ଯାଇ ଗଛକାଟି ଭିଡିଓ କରୁଛନ୍ତି। ଯାହାକୁ ଦେଖି ମାଫିଆ ବି ସତର୍କ ହୋଇଗଲେଣି। ସୁଚିନ୍ତିତ ଯୋଜନାରେ ଟାସ୍କ ଫୋର୍ସ ଦେଖିପାରିବା ଭଳି କିଛି ଅଞ୍ଚଳରେ ଚାଷ ହେଉଛି, ଯାହାକୁ ନଷ୍ଟ କରି ବିଭାଗ ଖୁସି ହେଉଛି। ଆଉ ସମସ୍ତଙ୍କ ନଜର ଆଢ଼ୁଆଳରେ କିଛି ଅଞ୍ଚଳରେ ଚାଷ ହେଉଛି, ଯେଉଁଠି ଗଞ୍ଜେଇ ଅମଳକ୍ଷମ ହୋଇପାରିବ। 

ଗଞ୍ଜେଇ ମାଫିଆଙ୍କ ଅର୍ଥନୀତିର ମେରୁଦଣ୍ଡ ପାଲଟିଛି। ବର୍ଷସାରା ଦାନା ଯୋଗାଉଛି। କେବଳ ଓଡ଼ିଶାରେ ନୁହେଁ ଦେଶବିଦେଶରେ ବି ଆମ ‘ଶିଳାବତୀ’ମହ ମହ ହୋଇ ବାସୁଛି। ପୁଲିସ ଓ ଅବକାରୀ ବିଭାଗ ଜାଣତରେ ମାଫିଆମାନେ ଏକର ହିସାବ ଓ ଗଛ ଗଣତିରେ ହାତଗୁଞ୍ଜା ଦେଇ ବେଫିକର ରହୁଛନ୍ତି। ଅବକାରୀ ବିଭାଗ ୧୦% ଗଛ ନଷ୍ଟ କରୁଥିବା ବେଳେ ୯୦% ଗଛ ସୁରକ୍ଷିତ ରହୁଛି। ରାଜ୍ୟରେ ମାର୍ଚ୍ଚ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଗଛ ନଷ୍ଟ ଅଭିଯାନ ଚାଲିବ ବୋଲି ଡିଜି କହିଛନ୍ତି। ହେଲେ କାହିଁକି ? ଯଦି ଗଞ୍ଜେଇ ନିଶାରୁ ରାଜ୍ୟକୁ ମୁକ୍ତ କରିବାର ଇଚ୍ଛାଶକ୍ତି ଅଛି, ତାହେଲେ ପଡ଼ୋଶୀ ତେଲଙ୍ଗାନା ଓ ଆନ୍ଧ୍ର ଭଳି ବର୍ଷ ସାରା ଅଭିଯାନ କରାଯାଉନି କାହିଁକି ? ଅଧିକାରିମାନେ ଆନ୍ତରିକତାର ସହ ଗଞ୍ଜେଇ ଚାଷ ନଷ୍ଟ କରୁନାହାଁନ୍ତି କାହିଁକି ?