ଭୁବନେଶ୍ୱର,୧୧/୦୪: ହଜାର ହଜାର କର୍ମୀଙ୍କ ଦୈନିକ ଖର୍ଚ୍ଚ, ମଟନ୍ ଭୋଜି, ମଦ, ଗାଁ ଗାଁରେ ବିଭିନ୍ନ ଗୋଷ୍ଠୀକୁ ଚାନ୍ଦା, ବୁଥ ଖର୍ଚ୍ଚ, ଟେଣ୍ଟ ହାଉସ, ଗଣମାଧ୍ୟମ ଓ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରଚାର, ଆହୁରି ଅନେକ ଅଦୃଶ୍ୟ ଖର୍ଚ୍ଚ........ ଉଡ଼ିଲାଣି ନିର୍ବାଚନୀ ଟଙ୍କା । ଭୋଟ ଦିନ ଯେତିକି ପାଖେଇବ ସେତିକି ଆଖିବୁଜା ଖର୍ଚ୍ଚ ଚାଲିବ । ଦଳୀୟ ପାଣ୍ଠି, ପ୍ରାର୍ଥୀ ଓ ସେମାନଙ୍କ ଶୁଭେଚ୍ଛୁଙ୍କ ଟଙ୍କା ଚଳଚଞ୍ଚଳ କରିଦେବ ଅର୍ଥନୀତିର ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରକୁ । କଳା ଟଙ୍କା ଧଳା ହୋଇଯିବ ।
ଭୋଟ ଚବିଶ ପାଇଁ ଦଳୀୟ ଟ୍ରେଜେରୀ ଚାବି ଖୋଲିଲାଣି । ଏଥର ଭୋଟ୍ ବଜେଟ୍ ଧରିଛି ଆକାଶଛୁଆଁ । ସହରରୁ ଗାଁ ସବୁଠି ଚାହିଦାରେ ରହିବ ‘ଗାନ୍ଧି ମୁଣ୍ଡ’ । ଆକଳନ କହୁଛି, ଏଥର ଓଡ଼ିଶା ଭୋଟ ବଜାରରେ ୨ ହଜାର କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଟଙ୍କା ଉଡ଼ିବ । ସିଂହ ଭାଗ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବେ ବିଜେଡି ଓ ବିଜେପି । ଦୁଇ ଦଳ କର ବା ମର ଯୁଦ୍ଧରେ ଓହ୍ଲାଇଛନ୍ତି । ଅଧିକାଂଶ ନିର୍ବାଚନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଚାଲିଛି ସମ୍ମାନର ଲଢ଼େଇ । ଏଣୁ କେହି କାହାଠୁ ପଛରେ ପଡ଼ିବେନି ଖର୍ଚ୍ଚରେ ।
ନିର୍ବାଚନକୁ ସ୍ୱଚ୍ଛ, ଅବାଧ ଓ ନିରପେକ୍ଷ କରିବାକୁ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ଖର୍ଚ୍ଚର ସୀମାରେ ଲକ୍ଷ୍ମଣରେଖା ଟାଣିଛନ୍ତି । କମିଶନଙ୍କ ଧାର୍ଯ୍ୟ ସିଲିଂ ଅନୁସାରେ ଜଣେ ସାଂସଦ ପ୍ରାର୍ଥୀ ସର୍ବାଧିକ ୯୫ ଲକ୍ଷ ଏବଂ ବିଧାୟକ ପ୍ରାର୍ଥୀ ୪୦ ଲକ୍ଷ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିପାରିବେ ।
କମିଶନଙ୍କ ଏ ଲଗାମର ବେକମୋଡ଼ି ପ୍ରାର୍ଥୀମାନେ ୫ରୁ ୧୦ ଗୁଣ ଅଧିକ ଟଙ୍କା ନିର୍ବାଚନରେ ନିବେଶ କରିବେ । ସିଲିଂକୁ ହିସାବକୁ ନେଲେ ରାଜ୍ୟର ୧୪୭ ବିଧାନସଭା ଓ ୨୧ ଲୋକସଭା ସିଟରେ ବିଜେଡି, ବିଜେପି ଓ କଂଗ୍ରେସର ସବୁ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ଖର୍ଚ୍ଚ ୨୩୬.୨୫ କୋଟି ଭିତରେ ରହିବା କଥା । ମାତ୍ର ଅଦୃଶ୍ୟ ଓ ଗଳାବାଟରେ ରାଜନୈତିକ ଦଳର ଖର୍ଚ୍ଚ ୮ରୁ ୧୦ ଗୁଣା ବଢ଼ିବ ବୋଲି ଅନୁମାନ ।ଦଳୀୟ ସୂତ୍ର କହୁଛି, ବିଜେଡି ଏଥର ନିର୍ବାଚନରେ ସର୍ବାଧିକ ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବାକୁ ଅଣ୍ଟା ଭିଡ଼ିଛି । କ୍ରମାଗତ ନବୀନଙ୍କୁ ୬ଷ୍ଠ ପାଳି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଆସନରେ ବସାଇବାକୁ ଦଳ ଖର୍ଚ୍ଚକୁ ପୂରା ସାହାଣମେଲା କରିବ । ଦଳ ନିର୍ବାଚନ ବଣ୍ଡ୍ ଜରିଆରେ ଆଖିଦୃଶିଆ ୯୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଚାନ୍ଦା ଉଠାଇଛି ।
ଚଳିତ ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ ଦଳ ପ୍ରାୟ ଅତି କମ୍ରେ ୧ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କାର ବଜେଟ୍ କରିଥିବା କୁହାଯାଉଛି । ସମସ୍ତ ବିଧାୟକ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କୁ ଦଳ ପକ୍ଷରୁ ଜଣପିଛା ୫ କୋଟିର ଭୋଟ ଖର୍ଚ୍ଚ ମିଳିବ । ସାଂସଦ ପ୍ରାର୍ଥୀ ପାଇବେ ୭ କୋଟି । ଯେଉଁଠି ଦରକାର ପଡ଼ିବ ଦଳ ‘ପାୱାର ପ୍ଳସ’ ଦେବ । ଡିଜିଟାଲ କ୍ୟାମ୍ପେନ, ନବୀନଙ୍କ ସମାବେଶ, ରୋଡ୍ ସୋ, ବାଇକ ରାଲିରୁ ବୁଥ୍ ଖର୍ଚ୍ଚ ଯାଏ କୌଣସିଥରେ ଦଳ କଞ୍ଜୁସ୍ ହେବନି ।ଏଥର ବିଜେପି ସହ ଦମଦାର ଲଢ଼େଇ ଲଢ଼ିବାକୁ ଶଙ୍ଖ ଦଳ ଆଖିବୁଜା ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବ । ବିଜେପି ବି ମଇଦାନରେ ଭୋଟ ଭିଡ଼ିବାକୁ ସିନ୍ଦୁକ ଖୋଲା ରଖିବ । ଜାତୀୟ ଦଳ ଭାବେ ନିର୍ବାଚନୀ ବଣ୍ଡ୍ରୁ ଦଳ ଆକାଉଣ୍ଟକୁ ଆସିଛି ୮ ହଜାର ୭୦୦ କୋଟି । ଦଳ ଏହି ଚାନ୍ଦାର ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିନିଯୋଗ କରିବ । ଦଳର ଜଣେ ନେତାଙ୍କ ସୂଚନା ଅନୁସାରେ ଦଳ ସମସ୍ତ ଏମଏଲଏ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କୁ ୩ କୋଟି ଲେଖାଏଁ ପାଣ୍ଠି ଦେବ ।
ମୋଦିଙ୍କ ‘ଅବ କି ବାର୍, ୪୦୦ ପାର୍’କୁ ଫୋକସ୍ କରି ଦଳ ଅଧିକ ଲୋକସଭା ସିଟ୍ ଜିତିବାକୁ ‘କର ବା ମର’ ନୀତି ଧରିବ । ଏଥିପାଇଁ ‘ଯାହାକୁ ଯେତେ’ ପାଣ୍ଠି ଯୋଗାଇବ ଦଳ । ଅବିଶ୍ୱସନୀୟ ଭାବେ ଦଳ ପ୍ରତି ଏମପି ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କୁ ୧୫ କୋଟି ଦେବ । ଏହି ବିଗ୍ ବଜେଟ୍ ବିନିଯୋଗରେ ଦଳ ରାଜ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ଲୋକସଭା ଆସନ ପୋଛିନେବାକୁ ପ୍ଲାନ କରିଛି । ମୋଦି, ଶାହଙ୍କ ଜନ ସମାବେଶ ସହ ଡିଜିଟାଲ କ୍ୟାମ୍ପେନିଂ, ବ୍ୟାନର, ପୋଷ୍ଟର, ରୋଡ ସୋ ଓ ବୁଥ୍ ଖର୍ଚ୍ଚରେ ଦଳ ସାମାନ୍ୟତମ ବୁଝାମଣା କରିବ ନାହିଁ ।
ପାଣ୍ଠି ଅଭାବ ସତ୍ତେ୍ୱ କଂଗ୍ରେସ ପ୍ରାୟ ୧୫୦ କୋଟିର ଭୋଟ ବଜେଟ କରିଥିବା ଆଲୋଚନା ହେଉଛି । ବିଧାୟକ ପ୍ରାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ୫୦ ଲକ୍ଷ ଏବଂ ସାଂସଦ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କୁ ୧ କୋଟିରୁ ୧. ୨୦ ଲକ୍ଷର ପାଣ୍ଠି ଯୋଗାଇଦେବାକୁ ଦଳ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି । ଦଳ ପକ୍ଷରୁ ଇତିମଧ୍ୟରେ ଭୋଟ ବିଜ୍ଞାପନ ଜାରି ହେଲାଣି । ଆଗକୁ ଦଳ ଷ୍ଟାର ପ୍ରଚାରକ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧି, ପ୍ରିୟଙ୍କା ଗାନ୍ଧିଙ୍କୁ ଆଣି ବଡ଼ ସମାବେଶ କରିବାର ବ୍ଳୁପ୍ରିଣ୍ଟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଛି । ଦଳ ଏ ବାବଦକୁ ମଧ୍ୟ ବିଗ୍ ବଜେଟ ରଖିଛି ।
ବଜାରକୁ ଧସେଇ ପଶିଲାଣି କିଛି ନିର୍ବାଚନ ପାଣ୍ଠି । ଅର୍ଥନୀତିର ଗ୍ରାଫ୍ ଏବେ ଉପରମୁହାଁ । ପେସାଦାରମାନେ ଅର୍ଡର ଧରିଲେଣି । ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ ଆରମ୍ଭ କଲେଣି କାମ । ଅର୍ଥନୀତି ବିଶାରଦଙ୍କ ଆକଳନ, ଓଡ଼ିଶା ଭୋଟ ବଜାରରେ ଉଡ଼ିବ ପ୍ରାୟ ୨ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କା। ବଜାର ଅର୍ଥନୀତିକୁ ଏହା ଆଗକୁ ଠେଲିବ । ବିଭିନ୍ନ ବର୍ଗର ପେସାଦାର ଓ ସ୍ଥଳ ବିଶେଷରେ ଭୋଟରଙ୍କ ପକେଟକୁ ପଶିବ ଭୋଟ ଟଙ୍କା ।
ଭୋଟ ବଜାରରୁ ବେଶ୍ ଫାଇଦା ଉଠାଇବେ ପରିବହନ ସଂସ୍ଥା, ଗଣମାଧ୍ୟମ, ଆଡ୍ ଏଜେନ୍ସି, ଫ୍ଲେକ୍ସ ଓ ପ୍ରିଣ୍ଟିଂ ୟୁନିଟ୍ । ଇଭେଣ୍ଟ ସଂସ୍ଥା ମଧ୍ୟ ଭରପୁର କାମର ଅର୍ଡର ଧରିଛନ୍ତି ।