ତ୍ରିପୋଲି,୧୩।୯: ଉତ୍ତର ଆଫ୍ରିକା ଉପରେ ଦାଉ ସାଧିଛି ପ୍ରକୃତି । ଭୂମିକମ୍ପରେ ପ୍ରାୟ ୩ ହଜାର ଲୋକ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ । ଏବେ ଝଡ଼ ଓ ବନ୍ୟା ନେଇଛି ଆଉ ୫ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ନିରୀହ ଜୀବନ । ଉତ୍ତର ଆଫ୍ରିକୀୟ ଦେଶ ମରକ୍କୋରେ ଭୟାବହ ଭୂକମ୍ପ ପରେ ପୁଣି ଉତ୍ତର ଆଫ୍ରିକୀୟ ଦେଶ ଲିବ୍ୟାରେ ତାଣ୍ଡବ ରଚିଛି ଝଡ଼ ‘ଡାନିଏଲ୍’ । ଡାନିଏଲ୍ର ପ୍ରକୋପ ସାଙ୍ଗକୁ ବନ୍ୟାର କରାଳ ରୂପ ଜନଜୀବନକୁ କରିଦେଇଛି ଥରହର । ଲିବ୍ୟାର ଉତ୍ତରପୂର୍ବ ଅଞ୍ଚଳରେ ଝଡ଼ ‘ଡାନିଏଲ୍’ର ପ୍ରଭାବରୁ ଅତି ପ୍ରବଳ ବର୍ଷା ହୋଇଥିଲା । ଅଧିକାଂଶ ଅଞ୍ଚଳ ଜଳମଗ୍ନ ପାଲଟିଥିଲା । ଏହାପରେ ଦୁଇଟି ବଡ଼ ମାଟି ଡ୍ୟାମ୍ ଭାଙ୍ଗିପଡ଼ିବାରୁ ଜଳପ୍ରଳୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା । ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୫ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ପ୍ରାଣ ହରାଇ ସାରିଲେଣି । ୮ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ନିଖୋଜ ହୋଇଯାଇଛନ୍ତି । ମୃତ୍ୟୁ ସଂଖ୍ୟା ଯେ କେତେ ବଢ଼ିବ ତାହା କହିବା ମୁସ୍କିଲ ହୋଇପଡ଼ିଛି ।
ଲିବ୍ୟାର ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳରେ ଥିବା ଡେର୍ନା ସହର ବନ୍ୟା ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ଯୋଗୁଁ ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଛି । ଏଠାରେ ୬ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ନିଖୋଜ ଥିବା ଲିବ୍ୟା ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳ ପ୍ରଶାସନ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରୀ ଓଥ୍ମ୍ୟାନ୍ ଅବ୍ଦୁଲଜଲିଲ୍ କହିଛନ୍ତି । ଡ୍ୟାମ୍ ଜଳରେ ଘର ସହିତ ଲୋକମାନେ ଭାସିଯାଇଥିଲେ । ଚାହୁଁ ଚାହୁଁ ଚାରିଆଡ଼ ଶବମୟ ହୋଇଯାଇଥିଲା । ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କେବଳ ୭୦୦ ମୃତଦେହର ପରିଚୟ ମିଳିପାରିଛି । ଉଦ୍ଧାର କାର୍ଯ୍ୟରେ ନିୟୋଜିତ ଥିବା ୧୨୩ ସୈନ୍ୟ ନିଖୋଜ ହୋଇଛନ୍ତି, ୧୨ ଜଣ ପ୍ରାଣ ହରାଇଛନ୍ତି । ଦେଶରେ ଥିବା ହାତଗଣତି ବିମାନବନ୍ଦର ଏତେ ମାତ୍ରାରେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଛି ଯେ ସେଠାରେ କୌଣସି ଭାରୀ ବା କାର୍ଗୋ ବିମାନ ଅବତରଣ କରିବା ଅସମ୍ଭବ ହୋଇପଡ଼ିଛି । ସେଠାରେ ରିଲିଫ ସହାୟତା ପହଞ୍ଚିବା ମୁସ୍କିଲ ବ୍ୟାପାର ପାଲଟିଛି । ସ୍ଥିତି ଉପରେ ଅହରହ ନଜର ରଖାଯାଇଥିବା ଜାତିସଂଘ ପକ୍ଷରୁ କୁହାଯାଇଛି । ମାନବୀୟ ସହାୟତା ପହଞ୍ଚାଇବା ଲାଗି ଉଦ୍ୟମ କରାଯାଉଛି । ରିପୋର୍ଟ ମୁତାବକ ଲିବ୍ୟାର ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳ ସ୍ଥିତି ଏବେ ବି ବେକାବୁ ରହିଛି । ୨୪ ଘଣ୍ଟାରେ ମୃତ୍ୟୁ ସଂଖ୍ୟା ୭୦୦ରୁ ୩ ହଜାରରେ ପହଞ୍ଚିଛି । ନିଖୋଜଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ସୋମବାରରୁ ମଙ୍ଗଳବାର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏକାଥରେ ୭୦୦ରୁ ୧୦ ହଜାର ପାର୍ କରିଛି । ସେହି ମୁତାବକ ମୃତ୍ୟୁ ସଂଖ୍ୟା ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବଢ଼ିଚାଲିଛି ।
ବନ୍ୟା ଯୋଗୁଁ ଡେର୍ନା ବ୍ୟତୀତ ଅଲ୍-ବୟଦା, ଅଲ୍-ମର୍ଜ, ତୋବ୍ରୁକ୍, ତକେନିସ୍ ଓ ବଟାହ ଆଦି ଆହୁରି ଅନେକ ସହର ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଛି । ବନ୍ଦର ସହର ଡେର୍ନାକୁ ଲାଗିକରି ଦୁଇଟି ବଡ଼ ମାଟି ଡ୍ୟାମ୍ ରହିଥିଲା । ଝଡ଼ ଡାନିଏଲ୍ ପ୍ରଭାବରେ ଡ୍ୟାମ୍ଦ୍ୱୟ ଭୁଶୁଡ଼ି ପଡ଼ିଥିଲା । ସହର ବନ୍ୟା ଜଳରେ ଉବୁଟୁବୁ ହୋଇଯାଇଛି । କେବଳ ଏହି ସହରରେ ୭୦୦ରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ପ୍ରାଣ ହରାଇଛନ୍ତି । ପରିସ୍ଥିତି ଏତେ ଖରାପ ହୋଇଛି ଯେ ଶବ ପୋତିବା ଲାଗି ଜାଗା ମିଳୁନାହିଁ । ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରୀ ଅବଦୁଲ୍ଜଲିଲଙ୍କ ମୁତାବକ ମୃତ୍ୟୁ ସଂଖ୍ୟା ୩ ହଜାର ପାର୍ କରିଛି । ଏହା ୧୦ ହଜାର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଛୁଇଁପାରେ । ସେହିଭଳି ନିଖୋଜଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ୧ ଲକ୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହୋଇପାରେ । ଏବେ ଏ ନେଇ କୌଣସି ଆକଳନ କରିବା ମୁସ୍କିଲ ପାଲଟିଛି ।
ଡେର୍ନା ସ୍ଥିତି ଏତେ ଖରାପ ହୋଇପଡ଼ିଛି ଯେ ସେଠାକାର ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ପହଞ୍ଚିବା ମୁସ୍କିଲ ହେଉଛି । ବାସ୍ତବ ଚିତ୍ର ଯେ କେମିତି ରହିଥିବ, ଏଥିରୁ ଅନୁମାନ ଲଗାଯାଇପାରେ । ଅନେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ଶବମାନ ପାଣିରେ ଭାସୁଛି । ଅନେକ ଘର ମଧ୍ୟରେ ଶବ ପଡ଼ି ପଡ଼ି ସଢ଼ିବାରେ ଲାଗିଛି । ଏହାଯୋଗୁ ରୋଗବ୍ୟାଧି ମାଡ଼ିବା ଆଶଙ୍କା ଦେଖାଦେଇଛି । ଡେର୍ନା ସହରର ୨୫% ଅଂଶ ନିଃଶେଷ ହୋଇଯାଇଥିବା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଆଶଙ୍କା ବ୍ୟକ୍ତ କରିଛନ୍ତି । ଲିବ୍ୟାର ଅଲ୍ମାସାର ଟିଭିକୁ ସୂଚନା ଦେଇ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଅବଦୁଲ୍ଜଲିଲ କହିଛନ୍ତି, ପ୍ରକୃତ ମୃତ୍ୟୁ ସଂଖ୍ୟା ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଲେ ଦୁନିଆ ଚକିତ ହୋଇଯିବ । ଏତେ ଖରାପ ସ୍ଥିତି କେବଳ ୧୯୫୯ରେ ହୋଇଥିଲା । ଅନେକ ଦେଶ ଆମକୁ ସହାୟତା ଯୋଗାଇବା ପାଇଁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଛନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଏବେ ସେମାନେ କିଭଳି ସହାୟତା କରିବେ ତାହା ଦେଖିବାକୁ ହେବ । କାରଣ ଝଡ଼ ଓ ବନ୍ୟା ଯୋଗୁ ନା ବିମାନବନ୍ଦର ଭଲ ଅଛି ନା ସଡ଼କ । ସବୁକିଛି ନଷ୍ଟଭ୍ରଷ୍ଟ ହୋଇଯାଇଛି । ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ପରିବାର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନିଶ୍ଚିହ୍ନ ହୋଇଯାଇଛି । ଆହୁରି ଅନେକ ଲୋକ ଘର ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଦ ରହି ଉଦ୍ଧାର ଅପେକ୍ଷାରେ ଅଛନ୍ତି । ଭଗ୍ନସ୍ତୂପ ମଧ୍ୟରେ ସେମାନେ ଅତି ଦୟନୀୟ ଅବସ୍ଥାରେ କାଳାତିପାତ କରୁଛନ୍ତି । ଖାଦ୍ୟ ଓ ପାଣି ବିନା ସେମାନଙ୍କ ବଞ୍ଚିବା କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡ଼ିଛି । ଉଦ୍ଧାରକାରୀ ଦଳ ସେମାନଙ୍କ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚିବାକୁ ପ୍ରତି ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ସଂଘର୍ଷ କରୁଛନ୍ତି ।
ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ, ଗତ ୯ ତାରିଖରେ ଲିବ୍ୟାରେ ଲଘୁଚାପ ପ୍ରଭାବରେ ବଳ ଜୁଟାଇଥିଲା ଝଡ଼ ଡାନିଏଲ୍ । ଏହାର ପ୍ରଭାବରେ ପ୍ରବଳ ବର୍ଷା ହୋଇଥିଲା । ସଡ଼କଗୁଡ଼ିକ ବୁଡ଼ିଯାଇଥିଲା । ଘରେ ବି ପାଣି ପଶିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା । ଲୋକମାନେ ତ୍ରାହି ତ୍ରାହି ଡାକିବା ବେଳକୁ ଦୁଇଟି ଡ୍ୟାମ୍ ଏକସଙ୍ଗେ ଭୁଶୁଡ଼ି ପଡ଼ି ସେମାନଙ୍କ ଆଡ଼କୁ ମାଡ଼ି ଆସିଥିଲା । ଏମିତି କି ବନ୍ୟାଜଳ ସ୍ରୋତ ଏତେ ପ୍ରଖର ଥିଲା ଯେ ୩ଟି ସେତୁ ବି ଭାଙ୍ଗିଯାଇଥିଲା । ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଏହି ବନ୍ୟାସ୍ରୋତ ଘୋଷାଡ଼ି ନେଇ ସମୁଦ୍ର ମଧ୍ୟରେ ଫିଙ୍ଗିଦେଇଥିବା ଲିବ୍ୟା ସେନାର ମୁଖପାତ୍ର ଅହମ୍ମଦ ମିସ୍ମ।।ରୀ କହିଛନ୍ତି । ଲିବ୍ୟାର ଏମର୍ଜେନ୍ସି ଓ ଆମ୍ବୁଲାନ୍ସ ପ୍ରାଧିକରଣ ମୁଖ୍ୟ ଓସାମା ଅଲ୍ଲୀ କହିଛନ୍ତି, ମାଟି ଡ୍ୟାମ୍ ଭାଙ୍ଗିପଡ଼ିବାରୁ ଭୟଙ୍କର କାଦୁଅ ସ୍ରୋତ ମାଡ଼ିଆସିଥିଲା । ଫଳରେ ଘର ସହ ଲୋକମାନେ ଭାସିଯାଇଥିଲେ । ଲୋକମାନେ ଶୋଇଥିବା ଅବସ୍ଥାରେ ପାଣିରେ ବୁଡ଼ି ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ । ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ଫୋନ୍ ଲାଇନ୍ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିବାରୁ ଉଦ୍ଧାର କାର୍ଯ୍ୟ ପହଞ୍ଚିବା ମୁସ୍କିଲ ହୋଇପଡ଼ିଛି । ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ଯୋଗୁ କେତେ କ୍ଷୟକ୍ଷତି ହୋଇଛି ସରକାରଙ୍କ ପକ୍ଷେ ଆକଳନ କରିବା କଷ୍ଟକର ପାଲଟିଛି । ଲିବ୍ୟା ରାଜଧାନୀ ତ୍ରିପୋଲିରେ ଅବସ୍ଥାପିତ ଆମେରିକୀୟ ଦୂତାବାସର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତ ରିଚାର୍ଡ ନର୍ଲାଣ୍ଡ ମାନବୀୟ ସହାୟତା ଯୋଗାଇଦେବାକୁ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି ।
ଟ୍ୱିଟର୍ରେ ସେ କହିଛନ୍ତି, ଲିବ୍ୟାରେ ରିଲିଫ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଆମେରିକା ସହଯୋଗ କରିବ ଏବଂ ପାଣ୍ଠି ବି ଯୋଗାଇଦେବ । ଆମେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଜାତିସଂଘ ସହଯୋଗୀଙ୍କ ସହ ଯୋଗାଯୋଗ କରି ଅଧିକରୁ ଅଧିକରୁ ସହାୟତା ପହଞ୍ଚାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛୁ । ସଂଯୁକ୍ତ ଆରବ ଏମିରେଟ୍ସ (ୟୁଏଇ)ର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜାୟେଦ ଅଲ୍ ନାହ୍ୟାନ୍ ଦେଶର ଉଦ୍ଧାର ଓ ସର୍ଚ୍ଚ ଟିମ୍କୁ ଲିବ୍ୟା ପଠାଇଛନ୍ତି । ଏଥିସହିତ ମୃତକମାନଙ୍କ ପରିବାରକୁ ସେ ଗଭୀର ସମବେଦନା ଜଣାଇଛନ୍ତି । ଇଜିପ୍ଟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଅବ୍ଦେଲ ଫତାହ ଏଲ୍-ସିସି ଲିବ୍ୟାକୁ ସମବେଦନା ଜଣାଇଛନ୍ତି । ଲିବ୍ୟା ଏଭଳି ବିପର୍ଯ୍ୟୟରୁ ଶୀଘ୍ର ମୁକୁଳି ଯାଉ ବୋଲି ସେ ପ୍ରାର୍ଥନା କରିଛନ୍ତି । ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ, ଲିବ୍ୟାରେ ଘଣ୍ଟା ପିଛା ୮୦ କିଲୋମିଟର ବେଗରେ ପବନ ବହିବା ନେଇ ଜାତୀୟ ପାଣିପାଗ କେନ୍ଦ୍ର ପକ୍ଷରୁ ପୂର୍ବାନୁମାନ କରାଯାଇଥିଲା । ଲିବ୍ୟାରେ ସୃଷ୍ଟ ଝଡ଼ ଡାନିଏଲ୍ ଉତ୍ତର ଇଜିପ୍ଟ ମୁହାଁ ହୋଇଛି । ତଥାପି ଏହାର ପ୍ରଭାବରେ ଆଗାମୀ ଦୁଇଦିନ ଧରି ବର୍ଷା ହେବା ନେଇ ଅନୁମାନ କରାଯାଇଛି ।
୨୦୧୧ରେ ଏକଚ୍ଛତ୍ରବାଦୀ ଶାସକ ମୁଆମାର ଗଦ୍ଦାଫିଙ୍କ ହତ୍ୟା ପରେ ଲିବ୍ୟା ଦୁଇଫାଳ ହୋଇଯାଇଥିଲା । ଏଠାରେ ପୃଥକ୍ ପୃଥକ୍ ଅଂଶରେ ଦୁଇଟି ସରକାର ବା ପ୍ରଶାସନ କାମ କରୁଛି । ଗୋଟିଏ ଗୋଷ୍ଠୀ ଗଦ୍ଦାଫିଙ୍କ ସମର୍ଥକ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଅନ୍ୟଠାରେ ଆତଙ୍କୀ ଶାସନ ଚାଲିଛି । ଏଠାରେ ସର୍ବାଧିକ ଲୋକ ପ୍ରାଣ ହରାଇଛନ୍ତି । ‘ଅଲ୍ ଅରବ’ର ଏକ ରିପୋର୍ଟ ମୁତାବକ ଲିବ୍ୟାରେ ୨୦୧୧ ପରେ କୌଣସି ସଡ଼କ ନିର୍ମାଣ ହୋଇନାହିଁ । ବେନଗାଜି ସହରକୁ ତୁର୍କୀ ପକ୍ଷରୁ କିଛି ମେଡିକାଲ ସହାୟତା ପଠାଯାଇଛି । ୮୪ ଜଣିଆ ମେଡିକାଲ ଟିମ୍ ବି ଯାଇଛି ।
