ଭୁବନେଶ୍ୱର,୨୫/୦୩ (ଅମନ ଆୟୁଷ୍ମାନ ଦାସ): ରାଜ୍ୟରେ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ ପରିମାଣ ବଢ଼ାଇବା ଓ ଡାଏରୀ ସେକ୍ଟରକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ସରକାର ବିଭିନ୍ନ ଯୋଜନା କରୁଛନ୍ତି । ସେଥିମଧ୍ୟରେ ଗୋପାଳକଙ୍କୁ ଶୁକ୍ରାଣୁ (ସିମେନ୍) ଯୋଗାଇବା ପାଇଁ ସରକାର ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି । ହେଲେ ଏବେ ଗୋପାଳକଙ୍କୁ ସରକାରୀସ୍ତରରେ ଉତ୍ତମମାନର ଶୁକ୍ରାଣୁ ମିଳୁନି । ଫଳରେ ସେମାନେ କେତେକ ବେସରକାରୀ ସଂସ୍ଥା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରୁଛନ୍ତି । ଯାହାର ଦର ମଧ୍ୟ ଅଧିକ । ବେସରକାରୀ ସଂସ୍ଥା ଡୋଜ୍ ପ୍ରତି ଦର ୩୦୦ରୁ ୩୫୦ ଟଙ୍କା ନେଉଛନ୍ତି । ନିୟମ ରହିଛି, ଯେଉଁ ଶୁକ୍ରାଣୁ ସରକାରୀ ସଂସ୍ଥା ଯୋଗାଇବ ସେଠି ସବ୍ସିଡି ରହିବ ଓ ମାଗଣାରେ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯିବ । ହେଲେ ସବୁ ଯୋଜନା ଓ ନିୟମ ତୃଣମୂଳରେ ଫେଲ୍ ବୋଲି ଗୋପାଳକମାନେ କହିଛନ୍ତି । ସରକାରୀ ସ୍ତରରେ ଶୁକ୍ରାଣୁ ମିଳିବାରେ ଅନିୟମିତତା ରହୁଥିବାରୁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇ ବେସରକାରୀ ସଂସ୍ଥା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବାକୁ ପଡ଼ୁଛି । ଏହାଦ୍ୱାରା ଗାଈମାନେ ବାଞ୍ଝ ହେଉଛନ୍ତି । ଗୋପାଳକମାନେ ବାଞ୍ଝ ଗାଈଙ୍କୁ ବାହାରକୁ ଛାଡ଼ିଦେଉଛନ୍ତି ।
ଗାଈଙ୍କୁ ଉତ୍ତମମାନର ଶୁକ୍ରାଣୁ ଯୋଗାଇବା ସହ ଭଲ କିସମର ଗାଈ ଓ ମଇଁଷି ଉତ୍ପାଦନ ଲକ୍ଷ୍ୟରେ କଟକସ୍ଥିତ ଖପୁରିଆରେ ଏକମାତ୍ର ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସିମେନ୍ ବ୍ୟାଙ୍କ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଛି । ଯେଉଁଠି ବାର୍ଷିକ ୪୦ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଡୋଜ୍ ଶୁକ୍ରାଣୁ ଉତ୍ପାଦନ ହୋଇଆସୁଛି । ସମ୍ପ୍ରତି ଓଡ଼ିଶାରେ ଷଣ୍ଢ, ଜର୍ସି, ରେଡ୍ସିନ୍ଧି, ସାହିୱାଲ ଓ ଗିର୍ ଆଦି ପ୍ରଜାତି ଷଣ୍ଢ ନିକଟରୁ ଶୁକ୍ରାଣୁ ଆସି ତାକୁ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ କରାଯାଉଛି । ସେହିପରି ମଇଁଷିଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମୁରା ପ୍ରଜାତିର ଶୁକ୍ରାଣୁ ଉପଲବ୍ଧ ।
ବର୍ଷକ ତଳେ ପ୍ରାଣୀ ସମ୍ପଦ ବିକାଶ ବିଭାଗ ପକ୍ଷରୁ ସାରା ରାଜ୍ୟରେ ସେକ୍ସ ସର୍ଟେଡ୍ ସିମେନ୍ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ କରାଯିବ ବୋଲି ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା । ଯେଉଁଠାରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ପ୍ରତି ଦୁଗ୍ଧ ଚାଷୀଙ୍କୁ ୭୫ ପ୍ରତିଶତ ସବ୍ସିଡି ଯୋଗାଇବେ । ଗୋଟିଏ ଡୋଜ୍ ସେକ୍ସ ସର୍ଟେଡ୍ ସିମେନର ଦର ୭୧୫ ଟଙ୍କା ରହିଥିବା ବେଳେ ସରକାର ଏହାକୁ ୧୮୦ ଟଙ୍କାରେ ଯୋଗାଇଦେବେ ବୋଲି ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ। ୨୦୨୨-୨୩ ବର୍ଷରେ ରାଜ୍ୟର ୧.୨୦ ଲକ୍ଷ ଗୋରୁଙ୍କୁ ୫.୫୦ ଲକ୍ଷ ଡୋଜ୍ ସେକ୍ସ ସର୍ଟେଡ୍ ସିମେନ ପ୍ରଦାନ କରାଯିବାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ରହିଥିଲା । ହେଲେ ସହରାଞ୍ଚଳ ଓ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳର ଅନେକ ଗୋପାଳକଙ୍କୁ ନିଶୁଳ୍କ ଶୁକ୍ରାଣୁ ମିଳୁନି ।
ଏ ବାବଦରେ ସରକାରୀ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ପାଖରେ ତଥ୍ୟ ମଧ୍ୟ ନାହିଁ । ରାଜ୍ୟରେ ଆହୁରି ଶୁକ୍ରାଣୁ ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଗତ ୨୦୧୪ରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ସହ ଜାତୀୟ ଡାଏରୀ ବିକାଶ ବୋର୍ଡ ସହ ଏକ ଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା । ଚୁକ୍ତି ଅନୁସାରେ, ମୟୂରଭଞ୍ଜରେ ଆଉ ଏକ ସିମେନ୍ ଷ୍ଟେସନ୍ ନିର୍ମାଣ ହୋଇଥାନ୍ତା। ଏଥିପାଇଁ ରାଜ୍ୟ ସରକାର କାଠପାଳ ଓ ପ୍ରତାପପୁରଠାରେ ଜମି ଯୋଗାଇବାକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଥିଲେ । ଇତିମଧ୍ୟରେ ୧୦ବର୍ଷ ବିତିସାରିଛି। ହେଲେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେଠାରେ ପ୍ରକଳ୍ପ ଆଗେଇପାରିନି ।
ଏ ସଂକ୍ରାନ୍ତରେ ଭୁବନେଶ୍ୱର ଖଣ୍ଡଗିରିସ୍ଥିତ ଧର୍ମବିହାରର ଜଣେ ଗୋପାଳକ କହିଛନ୍ତି, ତାଙ୍କ ପାଖରେ ଏବେ ୧୦ଟି ଗାଈ ଅଛନ୍ତି । ଗାଈଙ୍କ ପ୍ରଜନନ ପାଇଁ ସେ ଶୁକ୍ରାଣୁ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିଥାନ୍ତି । ସରକାରୀସ୍ତରରେ ଶୁକ୍ରାଣୁ ପାଇବାରେ ସେ ବିଫଳ ହେବାପରେ ବେସରକାରୀ ସଂସ୍ଥା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରୁଛନ୍ତି । ଗୋଟିଏ ଡୋଜ୍ର ଦାମ ୩ଶହ ଟଙ୍କା ପଡ଼ୁଥିବା ସେ କହିଛନ୍ତି ।
ସେହିପରି ଗୋପାଳରତ୍ନ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ ଗବେଷକ ଗୋପାଳ ରଣା କହିଛନ୍ତି, ସରକାରୀସ୍ତରରୁ ମିଳୁଥିବା ଶୁକ୍ରାଣୁକୁ ସେ ଠିକ୍ ସମୟରେ ଗାଈ ମାଲିକଙ୍କୁ ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି । ଏବେ ସେକ୍ସ ସର୍ଟେଡ୍ ସିମେନର ଚାହିଦା ବେଶି । ଏହାର ଡୋଜ୍ ପ୍ରତି ୧୮୦ଟଙ୍କା ଦର ରହିଛି । ଗୋପାଳକମାନେ ଏଦିଗରେ ସଚେତନ ହୋଇ ସରକାରୀସ୍ତରରେ ମିଳୁଥିବା ଶୁକ୍ରାଣୁକୁ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି ।
ଭୁବନେଶ୍ୱର ଏସଡିଭିଓ ଡା. ରବି ପଟ୍ଟନାୟକ ଶୁକ୍ରାଣୁ ନ ମିଳିବା କଥାକୁ ଅସ୍ୱୀକାର କରିଛନ୍ତି । ଗାଈଙ୍କ ପ୍ରଜନନ କ୍ଷମତା ହ୍ରାସ ପଛରେ ଖାଦ୍ୟପେୟରେ ଅନିୟମିତତା ଓ ମାଲିକଙ୍କ ଅବହେଳା ଦାୟୀ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି ।
ଅପରପକ୍ଷେ, କଟକରେ ଯେଉଁ ସିମେନ ବ୍ୟାଙ୍କ ରହିଛି ସେଠାରେ ଏକ ନିୟମ ରହିଛି । ଉକ୍ତ ବ୍ୟାଙ୍କରେ ଥିବା ଶୁକ୍ରାଣୁ ଟାଙ୍କିକୁ ମନିଟରିଂ ପାଇଁ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଟିମ୍ ପ୍ରତିବର୍ଷ ପରିଦର୍ଶନ କରିଥାନ୍ତି । ଷଣ୍ଢଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପରୀକ୍ଷା ହୁଏ । ଏହାପରେ ଶୁକ୍ରାଣୁକୁ ଆଇଏସଓ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ମିଳେ । ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ଯୋଗୁ ଶୁକ୍ରାଣୁ ମିଳିବାରେ ବିଳମ୍ବ ହେଉଥିବା ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ କହିଛନ୍ତି ।