ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୨୬/୦୯: ଭୁ-ରାଜନୈତିକ ଅସ୍ଥିରତା ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବାହ୍ୟ ସମସ୍ୟା ସତ୍ତେ୍ୱ ମଜଭୁତ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଦୃଢ଼ ସାମର୍ଥ ସହିତ ଏସିଆରେ ତୃତୀୟ ମହାଶକ୍ତି ପାଲଟିଛି ଭାରତ । ‘ଏସିଆ ପାୱାର୍ ଇଣ୍ଡେକ୍ସ’ରେ ଏହା ପ୍ରଦାନ କରିଛି ଲମ୍ବା ଲମ୍ଫ । ଆଞ୍ଚଳିକ ଶକ୍ତି ମାନ୍ୟତାରେ ଭାରତର କ୍ରମାଗତ ଉନ୍ନତିକୁ ଏହି ଇଣ୍ଡେକ୍ସରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି । ଗତିଶୀଳ ଅଭିବୃଦ୍ଧି, ଯୁବ ଜନସଂଖ୍ୟା ଏବଂ ସମ୍ପ୍ରସାରିତ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ଯୋଗୁ ଦେଶର ପ୍ରଭାବ ବଢ଼ିଛି । ରୁଷ ଏବଂ ଜାପାନକୁ ପଛରେ ପକାଇ ‘ଏସିଆ ପାୱାର୍ ଇଣ୍ଡେକ୍ସ’ରେ ତୃତୀୟ ମହାଶକ୍ତିର ମୁକୁଟ ପିନ୍ଧିଛି ଭାରତ । ବୁଧବାର ସୂଚନା ଏବଂ ପ୍ରସାରଣ ମନ୍ତ୍ରାଳୟ ପକ୍ଷରୁ ଜାରି ବିବୃତିରେ ଏ ସୂଚନା ଦିଆଯାଇଛି ।
ଏସିଆରେ ଦବ୍ଦବା ରଖିଥିବା ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାନରେ ଆମେରିକା ଥିବାବେଳେ ଦ୍ୱିତୀୟ ସ୍ଥାନରେ ଅଛି ଚୀନ୍ । ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ଲୋଇ ଇନ୍ଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ ପକ୍ଷରୁ ଜାରି କରାଯାଇଥିବା ଏସିଆ ପାୱାର୍ ଇଣ୍ଡେକ୍ସରେ ଭାରତର ନିକିତି ଭାରୀ ରହିଛି । ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ଜାପାନର ଆର୍ଥିକ ଶକ୍ତି କମିବା ଫଳରେ ଏହାର କ୍ଷମତା ହ୍ରାସ ପାଇଛି ଓ ଏହା ଚତୁର୍ଥ ସ୍ଥାନକୁ ଖସିଆସିଛି ।
ତାଲିକାରେ ଭାରତର ଉତ୍ତମ ପ୍ରଦର୍ଶନର ଅନେକ କାରଣ ରହିଛି । ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା ମହାମାରୀ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଆର୍ଥିକ ସୁଧାରରେ ଦେଶର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ପ୍ରଦର୍ଶନ । ଯାହା ଏହାର ଆର୍ଥିକ କ୍ଷମତାକୁ ୪.୨ ପଏଣ୍ଟ ବଢ଼ାଇଛି । ଦେଶର ମଜଭୁତ ଜିଡିପି ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଏବଂ କ୍ରୟ କ୍ଷମତା ସମାନତା(ପିପିପି)ରେ ବିଶ୍ୱର ତୃତୀୟ ବୃହତ୍ ଅର୍ଥନୀତିର ମାନ୍ୟତା ଭାରତର ଶକ୍ତିକୁ ବଢ଼ାଇଥିବା ରିପୋର୍ଟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି । ମହାମାରୀ ପରେ ଭାରତରେ ଦେଖାଦେଇଥିବା ଦ୍ରୁତ ଆର୍ଥିକ ସୁଧାର ଏସିଆ ପାୱାର୍ ଇଣ୍ଡେକ୍ସ-୨୦୨୪ରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ପ୍ରତିଫଳିତ ହୋଇଥିବା ସୂଚନା ଏବଂ ପ୍ରସାରଣ ମନ୍ତ୍ରାଳୟ ପକ୍ଷରୁ କୁହାଯାଇଛି ।
ଭାରତର ଭବିଷ୍ୟତ ସମ୍ବଳ ସ୍କୋର ୮.୨ ପଏଣ୍ଟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । ଚୀନ୍ ଏବଂ ଜାପାନରେ ବୃଦ୍ଧ ଜନସଂଖ୍ୟା ବଢୁଥିବାବେଳେ ଭାରତର ଯୁବ ବଳ ଅର୍ଥନୀତି ପାଇଁ ଦୃଢ଼ ଆଶା ସଞ୍ଚାର କରିଛି । ଆଗାମୀ ଦଶନ୍ଧିରେ ଦେଶର ଅର୍ଥନୈତିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ମାନବ ସମ୍ବଳ ବିକାଶରେ ଯୁବବଳ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିବେ ବୋଲି ରିପୋର୍ଟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି । ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦିଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ସ୍ୱୀକୃତି ହାସଲ କରିଛି ।
ଭାରତର ଗୋଷ୍ଠୀ ନିରପେକ୍ଷ ରଣନୀତିକ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀକୁ ଜଟିଳ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଜଳସୀମାରେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଢଙ୍ଗରେ ଯାତାୟାତ କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦେଇଛି । ୨୦୨୩ରେ କୂଟନୀତିକ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତ ଷଷ୍ଠ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି, ଯାହା ବହୁପକ୍ଷୀୟ ମଞ୍ଚରେ ସକ୍ରିୟ ଯୋଗଦାନକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଛି ।
ଏହାବ୍ୟତୀତ ଭାରତର ବିଶାଳ ଜନସଂଖ୍ୟା ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ସାମର୍ଥ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଏଥିପାଇଁ ଯଥେଷ୍ଟ ସମ୍ଭାବନା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି । ସାଂସ୍କୃତିକ ପ୍ରଭାବ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଭାରତର ସ୍କୋର ମଧ୍ୟ ଅପେକ୍ଷାକୃତ ସୁଦୃଢ଼ ରହିଛି । ଏହାବ୍ୟତୀତ ବହୁପକ୍ଷୀୟ କୂଟନୀତି ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା ସହଯୋଗରେ ଭାରତର ଭୂମିକା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଇଛି । ଆଲୋଚନାରେ ଭାରତର ଅଂଶଗ୍ରହଣ ଏବଂ କ୍ୱାଡ୍ରେ ଏହାର ନେତୃତ୍ୱ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ସାମରିକ ମେଣ୍ଟ ବାହାରେ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଆଞ୍ଚଳିକ ନିରାପତ୍ତା ଗତିଶୀଳତାରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦେଇଛି ।
୨୦୨୪ ଏସିଆ ପାୱାର ଇଣ୍ଡେକ୍ସରେ ଭାରତକୁ ଏସିଆରେ ଏକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଶକ୍ତି ଭାବେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି । ଦେଶର ଯଥେଷ୍ଟ ସମ୍ବଳ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଏହାକୁ ଭବିଷ୍ୟତର ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ପ୍ରଚୁର ସମ୍ଭାବନା ପ୍ରଦାନ କରୁଛ । ବିଶେଷକରି ଭାରତର ବଢୁଥିବା କୂଟନୈତିକ ପ୍ରଭାବ ଏବଂ ଏହାର ରଣନୀତିକ ସ୍ୱାଧୀନତା ଏହାକୁ ଏସିଆ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଅଂଶୀଦାର କରିଥିବା ରିପୋର୍ଟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି ।
ପ୍ରକାଶଯୋଗ୍ୟ, ଏସିଆ ପାୱାର ଇଣ୍ଡେକ୍ସକୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଜାରି କରାଯାଇଥାଏ । ବାହ୍ୟ ଭୁ-ରାଜନୈତିକ ଆହ୍ୱାନଗୁଡ଼ିକୁ ସାମ୍ନା କରିବା ପାଇଁ ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକର ସାମର୍ଥ୍ୟ ଆଧାରରେ ସେମାନଙ୍କୁ ରାଙ୍କ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥାଏ । ଦେଶଗୁଡ଼ିକର ଅର୍ଥନୈତିକ ସାମର୍ଥ୍ୟ, ସେନାବାହିନୀ କ୍ଷମତା ଏବଂ କୁଟନୈତିକ ପ୍ରଭାବ ସହିତ ୮ଟି ପ୍ରମୁଖ ମାପକକୁ ଦେଖି ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଷ୍ଟ୍ରର ସାମର୍ଥ୍ୟକୁ ଆକଳନ କରାଯାଇଥାଏ । ଏଥିରେ ଏସିଆ ପ୍ରଶାନ୍ତ ଅଞ୍ଚଳର ୨୭ଟି ଦେଶର କ୍ଷମତାକୁ ମପାଯାଇଥାଏ । ତାଲିକାରେ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆକୁ ପଞ୍ଚମ ଏବଂ ୟୁକ୍ରେନ ସହ ଯୁଦ୍ଧରେ ମାତିଥିବା ରୁଷକୁ ଷଷ୍ଠ ସ୍ଥାନ ମିଳିଛି । ୨୦୧୮ରୁ ଲୋଇ ଇନ୍ଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ ପକ୍ଷରୁ ଏ ତାଲିକା ପ୍ରକାଶ ପାଇଆସୁଛି ।
ଚଳିତ ସଂସ୍କରଣରେ ଆମେରିକାକୁ ୮୧.୭, ଚୀନ୍କୁ ୭୨.୭ ଏବଂ ଜାପାନକୁ ୩୮.୯ ପଏଣ୍ଟ ମିଳିଛି । ତେବେ ପାକିସ୍ତାନକୁ ମାତ୍ର ୧୪.୬ ପଏଣ୍ଟ ମିଳିଛି ଏବଂ ଏହା ତାଲିକାରେ ୧୬ ନମ୍ବରରେ ରହିଛି।