ଭୁବନେଶ୍ୱର ୧୭/୦୯: ଆଜି ପବିତ୍ର ବିଶ୍ୱକର୍ମା ପୂଜା । ଦେବଶିଳ୍ପୀ ବିଶ୍ୱକର୍ମା ସମସ୍ତ ଶିଳ୍ପ ଓ ଶିଳ୍ପୀଙ୍କ କୂଳଦେବତା । ଦେବଶିଳ୍ପୀଙ୍କ ପୂଜାକୁ ନେଇ ଓଡ଼ିଶାର ପୁରପଲ୍ଲୀ ଚଳଚଞ୍ଚଳ ହୋଇପଡିଛି। ବିଶେଷ କରି ଶିଳ୍ପ କାରଖାନା ମାନଙ୍କରେ ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କ ପୂଜା ପାଳନ କରାଯାଉଛି।
ଭାଦ୍ରବ ମାସ କନ୍ୟା ସଂକ୍ରାନ୍ତିରେ ମର୍ତ୍ତ୍ୟରେ ଆବିର୍ଭୁତ ହୋଇଥିଲେ ଦେବଶିଳ୍ପୀ ବିଶ୍ୱକର୍ମା । ତ୍ୱଷ୍ଟା ନାମରେ ସେ ବିଦିତ । ଦିବ୍ୟ ବସ୍ତ୍ର ପରିହିତ, ନାନାଦି ରତ୍ନାଳଙ୍କାରରେ ବିଭୂଷିତ । ବିଶ୍ୱକର୍ମାବଶିଳ୍ପୀ ବିଶ୍ୱର୍କମା ସମସ୍ତ ବିଶ୍ୱବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ନିର୍ମାଣ କର୍ତ୍ତା । ସେହିଁ ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ଶିଳ୍ପୀ ଅଟନ୍ତି । ବେଦପତି ବ୍ରହ୍ମା ସୃଷ୍ଟି ନିର୍ମାଣ କରିବାର ଦାୟିତ୍ୱ ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କୁ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ । କାରଣ ସେହିଁ ଏହି ଦାୟିତ୍ୱକୁ ସୁଚାରୁ ରୂପେ ସମ୍ପନ୍ନ କରିପାରିବେ ବୋଲି ସେ ନିଃସନ୍ଦେହ ଥିଲେ । ସତ୍ୟଯୁଗରେ ସ୍ୱର୍ଗପୁର, ତ୍ରେତୟା ଯୁଗରେ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣମୟୀ ଲଙ୍କା, ଦ୍ୱାପର ଯୁଗରେ ଦ୍ୱାରିକା ଏବଂ ଦ୍ୱାପର ଶେଷ ଭାଗ ତଥା କଳିର ପ୍ରାରମ୍ଭରେ ଇନ୍ଦ୍ରପ୍ରସ୍ଥର ନିର୍ମାଣ ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କ ଅଦ୍ୱିତୀୟ ସୃଷ୍ଟିର ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ଅନନ୍ୟ ନମୁନା ବୋଲି ଶାସ୍ତ୍ର କହେ । ଯେହେତୁ ବିଶ୍ୱବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ କାରିଗର ହେଲେ ଭଗବାନ୍ ବିଶ୍ୱକର୍ମା ତେଣୁ ତାଙ୍କର ଆର୍ବିଭାବ ଦିବସରେ ସମସ୍ତ ନିର୍ମାଣ,କାରିଗରୀ, ମରାମତି ସମ୍ପୃକ୍ତ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନରେ ବିଶ୍ୱକର୍ମା ପୂଜା ଅତିନିଷ୍ଠା ତଥା ଆଡମ୍ବର ସହକାରରେ ପାଳନ ହୁଏ ।
ବସ୍ତୁଦେବତା ଏବଂ ଆଙ୍ଗୀରସୀଙ୍କ ପୁତ୍ର ଅଟନ୍ତି ଭଗବାନ୍ ବିଶ୍ୱକର୍ମା । ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କର ପାଞ୍ଚରୂପ ବୋଲି ପୁରାଣରେ ବର୍ଣ୍ଣନା ରହିଛି । ସେମାନେ ହେଲେ ବିରାଟ ବିଶ୍ୱକର୍ମା,ଧର୍ମବଂଶୀ ବିଶ୍ୱକର୍ମା,ଅଙ୍ଗିରା ବିଶ୍ୱକର୍ମା, ସୁଧର୍ମା ବିଶ୍ୱକର୍ମା ଏବଂ ଭୃଗୁବଂଶୀ ବିଶ୍ୱକର୍ମା । ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କର ପାଞ୍ଚପୁତ୍ର । ପ୍ରଥମ ପୁତ୍ର ମେନୁ- ଲୌହ ଜାତୀୟ ପଦାର୍ଥ ନିର୍ମାଣରେ, ମେଙ୍କୋ- କାଷ୍ଠ ଜାତୀୟ ପଦାର୍ଥ , ତ୍ୱଷ୍ଠା- ପ୍ରସ୍ତର ଓ ମୃତ୍ତିକା, ଭୈରବୀ ଏବଂ ଦୈବ୍ୟଜ୍ଞ ସୁନାରୂପା ତିଆରି ସାମଗ୍ରୀ ନିର୍ମାଣରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାନ୍ତି । ସୁତରାଂ ବିଶ୍ୱବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ସମସ୍ତ ନିର୍ମାଣ କର୍ମ ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କ କୃପା ଏବଂ ସନ୍ତୁଷ୍ଟିରେ ସମ୍ପନ୍ନ ହୋଇଥାଏ । ପୂଜା ଦିନ କାରିଗରୀ ସାମଗ୍ରୀଗୁଡ଼ିକୁ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଅନୁଚିତ । ଏହା ପରଦିନ ଠାରୁ ବ୍ୟବହାର କଲେ ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କ କୃପାରୁ ସମ୍ପୃକ୍ତ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନର ଉନ୍ନତି ହେବା ସହ କାରିଗରମାନଙ୍କର ମଧ୍ୟ ଉନ୍ନତି ସାଧନ ସମ୍ଭବ ହୋଇଥାଏ ।