ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୧୧/୦୫: ଆଜି (୧୧ ମଇ) ହେଉଛି ବିଶ୍ୱ ବିଦେଶୀ ପକ୍ଷୀ ଦିବସ। ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ଏହି ଦିନ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ପାଳନ କରାଯାଏ। ପ୍ରତିବର୍ଷ ସାରା ବିଶ୍ୱରୁ ହଜାର ହଜାର ପକ୍ଷୀ ଭାରତକୁ ଆସନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ଧୀରେ ଧୀରେ ଏହି ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କର ପ୍ରଜାତି ବିଲୁପ୍ତ ହେବାକୁ ଲାଗିଛି। ପ୍ରାୟ ୪,୦୦୦ ପ୍ରଜାତି ନିୟମିତ ଭାବରେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ହୁଅନ୍ତି। ଏହାର ଅର୍ଥ ଏହି ପକ୍ଷୀମାନେ ଗୋଟିଏ ଦେଶରୁ ଅନ୍ୟ ଦେଶକୁ ଯାଆନ୍ତି। ଭାରତରେ ଶୀତ ଋତୁରେ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କର ଆଗମନ ଦେଖାଯାଏ। ବିଦେଶରେ ଗ୍ରୀଷ୍ଶର ଆଗମନରେ ଏହି ପକ୍ଷୀମାନେ ଭାରତ ସମେତ ଅନେକ ରାଷ୍ଟ୍ରକୁ ଚାଲିଯାଆନ୍ତି। ଏହି ପକ୍ଷୀମାନେ ପୃଥିବୀର ଗରମ ଦେଶରୁ ଭାରତକୁ ଆସି ଏଠାରେ କିଛି ମାସ ରହିଥା’ନ୍ତି। ବିଶ୍ୱ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ପକ୍ଷୀ ଦିବସ ପ୍ରତିବର୍ଷ ମେ' ମାସର ଦ୍ୱିତୀୟ ଶନିବାର ଦିନ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଏହା ୨୦୦୬ ମସିହାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି।

ଚଳିତ ବର୍ଷ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ପକ୍ଷୀ ଦିବସର ବିଷୟବସ୍ତୁ ହେଉଛି 'କୀଟ ବଞ୍ଚାଅ, ପକ୍ଷୀ ବଞ୍ଚାଅ'। ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କର ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ସ୍ଥାନାନ୍ତରଣ ମାର୍ଗଗୁଡ଼ିକର ମହତ୍ତ୍ୱକୁ ଆଲୋକିତ କରିବା ପାଇଁ ଏହି ଦିନ ପାଳନ କରାଯାଏ। 

ସାଇବେରୀୟ ସରସ: 

ଭାରତକୁ ଆସୁଥିବା ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସାଇବେରିଆ ଷ୍ଟର୍କ ବା ସରସ ହେଉଛି ପ୍ରଥମ। ଏହାକୁ ସାଇବେରିଆନ୍ ହ୍ବାଇଟ୍ କ୍ରେନ୍ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ। କିନ୍ତୁ ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟବଶତଃ ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ପକ୍ଷୀ ସ୍ଥାନାନ୍ତରଣ ପାଇଁ ଭାରତକୁ ଆସନ୍ତି ନାହିଁ ବରଂ ଶୀତ ଋତୁରେ ଭାରତ ସାଇବେରିଆ କ୍ରେନର ଗନ୍ତବ୍ୟ ସ୍ଥଳ ପାଲଟିଯାଏ। ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି ଏହି ପ୍ରଜାତିର ବିଲୁପ୍ତ ହେବା। ପୂର୍ବରୁ ସାଇବେରିଆ କ୍ରେନର ପୂର୍ବ ପ୍ରଜାତି ଶୀତଦିନେ ଚାଇନାକୁ ଯାଉଥିବାବେଳେ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ପ୍ରଜାତି ଇରାନ ଏବଂ ପୂର୍ବ ଭାରତକୁ ଯାଇଥାଆନ୍ତି। 

ବ୍ଳୁ-ଟେଲ୍ହ ବି ଇଟର: 

ବ୍ଲୁ ଟେଲଡ୍ ବି ଇଟର ଏକ ରଙ୍ଗୀନ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ପକ୍ଷୀ ଯାହା ସାଧାରଣତଃ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଋତୁରେ ଭାରତ ପରିଦର୍ଶନ କରେ। ଏହି ପକ୍ଷୀ ଦକ୍ଷିଣ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ପୂର୍ବ ଏସିଆର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରୁ ଭାରତକୁ ଆସନ୍ତି ଏବଂ ଆରାଭଲୀ ଅଞ୍ଚଳ ସମେତ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ଏହା ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ। ବ୍ଳୁ ଡେଲ୍ଟ ବି ଇଟର ସାଧାରଣତଃ ଛୋଟ ମହୁମାଛି ଓ କିଟକୁ ଖାଇଥାଆନ୍ତି।

ରୁଡି ସେଲ୍‌ଡକ: 

ରୁଡି ଶେଲଡକ ଏକ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ପକ୍ଷୀ, ଯାହା ଶୀତ ଋତୁରେ ଭାରତକୁ ଆସିଥାଏ। ଏହି ପକ୍ଷୀ ସାଧାରଣତଃ ନଭେମ୍ବର କିମ୍ବା ଡିସେମ୍ବରରେ ପହଞ୍ଚେ ଏବଂ ମାର୍ଚ୍ଚ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭାରତରେ ରହିଥାଏ। ଏହାକୁ ଭାରତରେ ବ୍ରାହ୍ମଣୀ ବତକ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ, ଏହାର ରଙ୍ଗ ନାରଙ୍ଗୀ ଯୋଗୁ ଏହାକୁ ବ୍ରାହ୍ମଣୀ ବୋଲି କୁହାଯାଏ। 

ୟୁରାସିଆନ୍‌ ଗୌରିଆ: 

ଏହି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପକ୍ଷୀକୁ ମଧ୍ୟ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଏହା ପ୍ରଜନନ କରେ ଏବଂ ୟୁରାସିଆ ଅଞ୍ଚଳରେ ବହୁଳ ଭାବରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ। ୟୁରାସିଆନ୍ ଚାରାଟି ମୁଖ୍ୟତଃ କ୍ଷେତ୍ର, ବଗିଚା ଏବଂ ସହରାଞ୍ଚଳରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ। ଏମାନେ ଦଳ ଦଳ ହୋଇ ବୁଲୁଥିବାର ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା। ଏମାନେ ପ୍ରାୟତଃ ଗଛରେ, ବିଲ୍ଡିଂର କାନ୍ଥ କୋଣରେ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଉପଯୁକ୍ତ ସ୍ଥାନରେ ଏହାର ବସା ନିର୍ମାଣ କରିଥାଏ।

ରଫ ପକ୍ଷୀ: 

ରଫ ଏକ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ପକ୍ଷୀ ଯାହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଉତ୍ତର ୟୁରାସିଆରେ ପ୍ରଜନନ କରେ ଏବଂ ଶୀତ ସମୟରେ ଭାରତ ସମେତ ଅନ୍ୟ ଉଷ୍ମ ଜଳବାୟୁ ଅଞ୍ଚଳକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ହୁଏ। ଏହି ପକ୍ଷୀ ସାଧାରଣତଃ ଅକ୍ଟୋବରରୁ ନଭେମ୍ବର ମାସରେ ଭାରତକୁ ଆସିଥାଏ ଏବଂ ମାର୍ଚ୍ଚ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଥାଏ। ରଫ ପକ୍ଷୀମାନେ ସେମାନଙ୍କର ପୃଥକ ପ୍ରଜନନ ପାଇଁ ଜଣାଶୁଣା, ପୁରୁଷ ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କ ଗଳା ଏବଂ ମୁହଁରେ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ରଙ୍ଗୀନ ପର ରହିଥାଏ।