ଭୁବନେଶ୍ୱର,୦୩/୦୩: ଚନ୍ଦକା-ଡମପଡ଼ା ଅଭୟାରଣ୍ୟର କୁମାରଖୁଣ୍ଟି ହାତୀଙ୍କ ‘ପାଠଶାଳା’ରେ ଆସନ୍ତା ୬ ତାରିଖରୁ ପାଠପଢ଼ା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯିବ । ଏଥିପାଇଁ ସବୁପ୍ରକାର ପ୍ରସ୍ତୁତି ଶେଷ ହୋଇଛି । ୬ରେ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ପିସିସିଏଫ୍ ସୁଶାନ୍ତ କୁମାର ନନ୍ଦ ଏହି ପାଠଶାଳାକୁ ଉଦ୍ଘାଟନ କରିବେ । ହାତୀଙ୍କୁ ତାଲିମ ଦେବା ପାଇଁ ୪ ଓଡ଼ିଆ ମାହୁନ୍ତଙ୍କ ସମେତ ଆସାମର ୨ ଦକ୍ଷ ଟେନର ଆସି ପହଞ୍ଚିଛନ୍ତି । ଦିନେ ଦୁଇଦିନ ଭିତରେ ଏଠାକୁ ୭ ହାତୀ ଛୁଆ ଆସିଯିବେ । ଢେଙ୍କାନାଳ କପିଳାସରେ ଥିବା କାର୍ତ୍ତିକ, ଉମା, ପଦ୍ମା, ଶ୍ୟାମା ଓ ଶିବାଙ୍କୁ ଚନ୍ଦକା କୁମାରଖୁଣ୍ଟି ପାଠଶାଳାକୁ ଅଣାଯାଉଛି । ସେହିପରି ନନ୍ଦନକାନନରୁ ମାମା ଓ ଶିମିଳିପାଳ ସାଉଥ ଜେନାବିଲିରୁ ଜଗନ୍ନାଥ ଆଦି ୭ଟି କମ୍ ବୟସର ହାତୀଙ୍କୁ ଆଣି ଏଠାରେ କୁମ୍କୀ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଦିଆଯିବ ବୋଲି ଚନ୍ଦକା ଡିଏଫ୍ଓ ଶରତ ବେହେରାଙ୍କ ଠାରୁ ସୂଚନା ମିଳିଛି ।
ବନବିଭାଗ କରିଥିବା ଯୋଜନା ଅନୁଯାୟୀ, କୁମ୍କୀ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ପରେ ତାଲିମପ୍ରାପ୍ତ ହାତୀଙ୍କୁ ଜଙ୍ଗଲ ଜଗିବାରେ ନିୟୋଜିତ କରାଯିବ । ସେମାନେ ଜଙ୍ଗଲରୁ ଶିକାରୀ ଓ କାଠଚୋରଙ୍କୁ ତଡ଼ିବେ । ଏଥିସହ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କୁ ପିଠିରେ ବସାଇ ଜଙ୍ଗଲ ବୁଲାଇବେ । ଫଳରେ ବନବିଭାଗର ରାଜସ୍ୱ ବଢ଼ିବ । ଛୁଆ ହାତୀଙ୍କୁ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ସହ ରାଜ୍ୟରେ ଉତ୍ପାତିଆ ଦନ୍ତା ହାତୀଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସାବାଡ୍ କରାଯିବ । ଉତ୍ପାତିଆ ଦନ୍ତାଙ୍କୁ ଟ୍ରାଙ୍କୁଲାଇଜ୍ କରି ଟ୍ରକ୍ରେ ଲଦି ଏଠାକୁ ଅଣାଯିବ । ଏଠାରେ ଏନ୍କ୍ଲୋଜରରେ ଛଡ଼ାଯିବ । ପ୍ରଥମେ ସେମାନଙ୍କ ଉପରେ କଡ଼ା ନଜର ରଖାଯିବ । ପରେ ସେମାନଙ୍କୁ ସାବାଡ୍ କରିବେ ମାହୁନ୍ତ । ଏହାପରେ ସେମାନଙ୍କୁ କୁମ୍କୀ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଦିଆଯିବ । ଖାଲି ଉତ୍ପାତିଆ ଦନ୍ତା ନୁହନ୍ତି, ବିଭିନ୍ନ ଜଙ୍ଗଲରେ ଗୋଠ ବା ଦଳଛଡ଼ା ଛୁଆ ହାତୀ ଅବା ଅସୁସ୍ଥ ହାତୀଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଏଠାକୁ ଅଣାଯିବ । ଛୁଆ ହାତୀଙ୍କୁ ମାହୁନ୍ତମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା କୁମ୍କୀ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଦିଆଯିବ । ଅସୁସ୍ଥ ହାତୀଙ୍କର ମଧ୍ୟ ଏଠାରେ ଥିବା ଡାକ୍ତରମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଉପଯୁକ୍ତ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଇପାରିବ ।
ଏପରି ଚିନ୍ତାକରି ଜଙ୍ଗଲ ବିଭାଗ ଚନ୍ଦକା-ଡମପଡ଼ା ଅଭୟାରଣ୍ୟର ବାରଙ୍ଗ ଚୁଡ଼ଙ୍ଗଗଡ଼ ଠାରେ ୨୦୧୬ରେ ହାତୀଙ୍କ ପାଇଁ ପାଠଶାଳା ନିର୍ମାଣ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଆଖପାଖରେ ଗାଁ ଗଣ୍ଡା ରହୁଥିବାରୁ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଏହି ପାଠଶାଳାକୁ କୁମାରଖୁଣ୍ଟିରେ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆ ଯାଇଥିଲା । ପ୍ରାୟ ୫୦ ହେକ୍ଟର ଜମି ବିଶିଷ୍ଟ ଏହି ପାଠଶାଳାରେ ୫ଟି ଏନ୍କ୍ଲୋଜର ନିର୍ମାଣ ଶେଷ ହୋଇଛି । ୧୦ ହେକ୍ଟର ବିଶିଷ୍ଟ ଏହି ଏନ୍କ୍ଲୋଜରର ଚାରିପଟେ ଟ୍ରେଞ୍ଚ୍ ନିର୍ମାଣ ସହ ସୋଲାର ତାରବାଡ଼ ଦିଆଯାଇଛି । ସେହିପରି ହାତୀଙ୍କୁ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଦେବା ପାଇଁ ଆସିଥିବା ମାହୁନ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଗୃହ ଓ ହାତୀଙ୍କ ଖାଦ୍ୟ ରଖିବା ପାଇଁ ଗୃହ ନିର୍ମାଣ ହୋଇଛି ।
ସୂଚନା ଥାଉକି, ୨୦୧୦ରୁ କୁମ୍କୀ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଆରମ୍ଭ କରିବା ପାଇଁ ବନବିଭାଗ ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ୨୦୧୧ରେ ‘ରାଜକୁମାର’, ‘ନନ୍ଦ’, ‘ଯଶୋଦା’ ଓ ‘ଶଙ୍କର’ ହାତୀକୁ ନେଇ ଚନ୍ଦକା ଜଙ୍ଗଳରେ ଚାଲିଲା କୁମ୍କୀ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ । ଏପରିକି ବ୍ରହ୍ମପୁରରୁ ଦନ୍ତାହାତୀ “ମହେନ୍ଦ୍ର’ ଓ ମାଈ ହାତୀ “ଶୋଭା’ଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ମାସକ ପାଇଁ ଏଠାକୁ ଆଣି ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଦିଆଯାଇ ପୁଣି ସେମାନଙ୍କୁ ଫେରାଇ ନିଆଯାଇଥିଲା । ହେଲେ ୨୦୧୨ ନଭେମ୍ବରରେ ପୋଷା ହାତୀ ଶଙ୍କର ମାହୁନ୍ତ ଦିଲ୍ଲୀପ ରାଭାଙ୍କୁ କଚାଡ଼ି ମାରିବା ପରେ କୁମ୍କୀ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ପ୍ରାୟତଃ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଇଥିଲା । ପରେ ରାଜକୁମାରକୁ ଶିମିଳିପାଳ ଫେରାଇ ନିଆ ଯାଇଥିଲା । ପୁଣି ୨ ବର୍ଷ ପରେ ନନ୍ଦ ଓ ଯଶୋଦାକୁ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଦିଆ ଯାଉଥିବା ବେଳେ ଶଙ୍କରକୁ ବନ୍ଦୀ କରି ରଖା ଯାଇଥିଲା । ଏହା ଭିତରେ ୨୦୧୬ରେ ନନ୍ଦ ହାତୀର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିବା ପରେ କୁମ୍କୀ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ସେବେଠାରୁ ପ୍ରାୟତଃ ବନ୍ଦ ହୋଇ ପଡ଼ିଥିଲା । ଏବେ ରାଜ୍ୟ ସରକାର କୁମ୍କୀ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇ ପୁଣି ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି କୁମ୍କୀ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ।