କଟକ, ୦୩/୦୯ (ଜଗନ୍ନାଥ ରାଉତ) : ରୋଜଗାର ପାଇଁ ମାସକ ତଳେ ମୁମ୍ବାଇ ଯାଇଛନ୍ତି ସ୍ୱାମୀ । ଟଙ୍କାଟିଏ ପାଖରେ ନଥିଲା । ଧାରଉଧାର କରି ଗାଡ଼ି ଟିକେଟ୍ ଟଙ୍କା ଯୋଗାଡ଼ କରି ଯାଇଥିଲେ । ମାସେ ପୂରିନି ଏବେ ୫ କେଜି ଚାଉଳ ପାଇଁ ପୁଣି ଗାଁ ଫେରିବାକୁ ପଡ଼ିବ । ଡିଲର କହିଛନ୍ତି, ଗାଁକୁ ଆସି ଆଙ୍ଗୁଠି ଛାପ ନଦେଲେ ୫କେଜି ଚାଉଳ ଆଉ ମିଳିବନି । ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାସନ୍ କାର୍ଡ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ଇ-କେୱାଇସ୍ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ କରାଯିବା ପରେ ଏଭଳି ସମସ୍ୟାରେ ପଡ଼ିଛନ୍ତି କଟକର ନିର୍ମଳା ବେଉରାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ । ୫ କିଲୋ ଚାଉଳ ଛୋଟକଥା ନୁହେଁ ନିର୍ମଳାଙ୍କ ପାଇଁ । ତେଣୁ ସ୍ୱାମୀଙ୍କୁ ଫେରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ।
ଜଗତସିଂହପୁର ଜିଲ୍ଲାର ଆଉ ଜଣେ ମହିଳା ରେବତୀ ଓଝା ମଧ୍ୟ ସମାନ ଭାବେ ଉଦ୍ବେଗ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି । ତାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ ଶଙ୍କର୍ଷଣ ଓଝା ଯଦିଓ ଛଅ ମାସ ତଳୁ ସୁରଟ୍ ଯାଇଛନ୍ତି, ଏଇ ଅବେଳରେ ଫେରିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କର କୌଣସି ଯୋଜନା ନଥିଲା । ଝିଅ ବାହାଘର ପାଇଁ ଧାରଉଧାର ଅଛି । ତେଣୁ ଆର ବର୍ଷ ରଜକୁ ଘରକୁ ଆସିଥାନ୍ତେ । କିନ୍ତୁ ଏବେ ଇ-କେୱାଇସି ପାଇଁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇ ଶଙ୍କର୍ଷଣଙ୍କୁ ଫେରିବାକୁ ପଡ଼ୁଛି । କେବଳ ନିର୍ମଳା କି ରେବତୀଙ୍କ ପରିବାରର କଥା ଏହା ନୁହେଁ । ପ୍ରବାସରେ ରହୁଥିବା ହଜାର ହଜାର ଲୋକ ଏବେ ୫କେଜି ଚାଉଳ ପାଇଁ ଘରକୁ ଫେରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହେଉଛନ୍ତି । ଆଉ କିଛି ବାଟ ହିଁ ନାହିଁ । ଇ-କେୱାଇସି ପାଇଁ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାମା କେବଳ ଖାଉଟିଙ୍କ ଚିନ୍ତା ବଢ଼ାଇ ଦେଇନାହିଁ, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ତୀବ୍ର ଅସନ୍ତୋଷ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ।
ରାଜ୍ୟରେ ପ୍ରାୟ ୮୫ ଲକ୍ଷ ରାସନ୍ କାର୍ଡ ରହିଛି । ଏହା ଦ୍ୱାରା ୩କୋଟି ୨୬ଲକ୍ଷ ହିତାଧିକାରୀ ଉପକୃତ ହେଉଛନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଦୀର୍ଘବର୍ଷ ଧରି ଯାଞ୍ଚ୍ ହେଉନଥିବାରୁ ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମୃତ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କ ନାମରେ ବି ଖାଉଟି ସାମଗ୍ରୀ ଉଠୁଥିଲା । ଫଳରେ ହଜାରହଜାର କୁଇଣ୍ଟାଲ ଖାଉଟି ସାମଗ୍ରୀ ବାଟମାରଣା ହୋଇଆସୁଥିଲା । ଏଥିରେ ରୋକ୍ ଦେବା ଲାଗି ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଖାଉଟି ସୁରକ୍ଷା ଯୋଜନାରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ଇ-କେୱାଇସି ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ କରିଛନ୍ତି । ରାସନ୍ କାର୍ଡ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଏହି ଇ-କେୱାଇସି ଲାଗୁ କରାଯାଇଛି । ଅର୍ଥାତ ଗୋଟେ ରାସନ୍ କାର୍ଡରେ ପରିବାର ଯେତେଜଣଙ୍କ ନାମ ରହିଛି ସେମାନେ ସମସ୍ତେ ନିଜର ଫିଙ୍ଗର୍ପ୍ରିଣ୍ଟ ଦେବେ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଡିଲର୍ ପଏଣ୍ଟ୍କୁ ଯାଇ ହିତାଧିକାରୀମାନେ ସେମାନଙ୍କ ପରିବାର ସହ ଫିଙ୍ଗର୍ ପ୍ରିଣ୍ଟ୍ ଦେବେ । ଫିଙ୍ଗର୍ ପ୍ରିଣ୍ଟ୍ ନେବା ପରେ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କର ନାମ ନବୀକରଣ ହୋଇଗଲା ବୋଲି ଧରାଯିବ । ଯେଉଁମାନେ ଫିଙ୍ଗରପ୍ରିଣ୍ଟ ନଦେବେ ସେମାନଙ୍କ ନାମ ତାଲିକାରୁ ବାସ୍ ଦିଆଯିବ ବୋଲି ଏକ ଅଲିଖିତ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାମା ଜାରି କରାଯାଇଛି । କିନ୍ତୁ ହଠାତ୍ ଏହି ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାମା ଜାରି କରାଯିବା ଫଳରେ ଦୂରରେ ଥିବା ଖାଉଟିଙ୍କୁ ଏହା ଅକଳରେ ପକାଇଦେଇଛି । ଯେଉଁମାନେ ପରିବାର ସହ ଗାଁରେ ରହୁଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ତ’ ଏଥିରେ ବିଶେଷ କ୍ଷତିନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ଯେଉଁଠି ପରିବାରର ସଦସ୍ୟ ରୋଜଗାର ପାଇଁ ଘରଠାରୁ ହଜାରହଜାର କିମି ଦୂରରେ ଚାକିରି କରୁଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କୁ ଏବେ ଅବେଳରେ ଘରକୁ ଫେରିବାକୁ ପଡ଼ିବ । ଯଦି ନଆସିଲେ ତାହେଲେ କାର୍ଡରୁ ନିଜ ନାଁ କଟିଯିବାର ଭୟ । ତେଣୁ ୫କେଜି ଚାଉଳ ପାଇଁ ଜଣେ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କୁ କେବଳ ହଜାରେ କିମି ନୁହେଁ ହଜାରହଜାର ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ କରି ଫେରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ।
ଜଣେ ଡିଲରଙ୍କ କହିବା ଅନୁସାରେ, ସେମାନଙ୍କୁ ଯୋଗାଣ ବିଭାଗ ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କ ଇ-କେୱାଇସି ନେବାକୁ କୁହାଯାଇଛି । ଏଥିପାଇଁ ଗୋଟେ ମାସ ସମୟ ଦିଆଯାଇଛି । ଯଦି ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ଇ-କେୱାଇସିରେ ନିଜ ନାମକୁ ସାମିଲ୍ କରିପାରିଲେ ନାହିଁ ତାହେଲେ ସେମାନଙ୍କ ନାମକୁ ରାସନ୍ କାର୍ଡ ତାଲିକାରୁ କାଟି ଦିଆଯିବ ବୋଲି ଏ ସଂକ୍ରାନ୍ତରେ ଏକ ଅଲିଖିତ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାମା ମଧ୍ୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଡିଲରଙ୍କୁ ଦିଆଯାଇଛି । ଡିଲରମାନେ ମଧ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ଏହି ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାମାକୁ କଡ଼ାକଡ଼ି ଭାବେ ପାଳନ କରିବାରେ ଲାଗି ପଡ଼ିଛନ୍ତି । ଏହି ଘୋଷଣା ଦିନଠାରୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଡିଲର୍ ପଏଣ୍ଟ୍ରେ ସାଧାରଣ ଖାଉଟିଙ୍କ ଜୋର୍ଦାର୍ ଭିଡ଼ ଲାଗିରହିଛି । କିନ୍ତୁ ଯେଉଁମାନେ ଘରେ ନାହାନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଚିନ୍ତା ବଢ଼ିଯାଇଛି ।
ଯୋଗାଣ ବିଭାଗର ଜଣେ ଅଧିକାରୀ ଏ ସଂକ୍ରାନ୍ତରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ବ୍ୟାଙ୍କ୍ ପାଇଁ ଯେଉଁଭଳି କେୱାଇସି ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ସେହିଭଳି ରାସନ୍ କାର୍ଡ଼ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ଇ-କେୱାଇସି ମଧ୍ୟ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ କରାଯାଇଛି । ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସରକାର କେବେ ରାସନ୍ କାର୍ଡ଼ର ପ୍ରକୃତ ହିତାଧିକାରୀ କିଏ ଅଛନ୍ତି ବା ନାହାନ୍ତି ତାହା ଯାଞ୍ଚ୍ ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇନଥିଲେ । ଫଳରେ ଥରେ ରାସନ୍ କାର୍ଡ ହୋଇଯିବା ପରେ ଏଥିରେ ଥିବା ସମସ୍ତ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ନାମରେ ଖାଉଟି ସାମଗ୍ରୀ ଉଠାଯାଇ ଆସୁଥିଲା । ମୃତ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କ ସଂପର୍କରେ ସୂଚନା ନଥିଲା । ଏଣେ ଦୀର୍ଘବର୍ଷ ଧରି ଆବେଦନ କରି ମଧ୍ୟ ଅନେକ ନୂତନ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କୁ ରାସନ୍ କାର୍ଡରେ ସରକାର ସାମିଲ୍ କରିପାରୁ ନାହାନ୍ତି । ଇ-କେୱାଇସି କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବାପରେ ବହୁ ଭୂତ ହିତାଧିକାରୀ ଆପଣାଛାଏଁ ତାଲିକାରୁ ବାଦ୍ ପଡ଼ିଯିବେ । ଫଳରେ ସେହି ସ୍ଥାନରେ ଅନେକ ନୂତନ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କୁ ସାମିଲ୍ ପାଇଁ ଏକ ସୁଯୋଗ ମିଳିବ ବୋଲି ସେ ଆଶାବ୍ୟକ୍ତ କରିଛନ୍ତି ।