ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ, ୧୦।୬: ଅକ୍ସଫର୍ଡ ୟୁନିଭରସିଟି ଫେରାଇବ ଭାରତର ବହୁ ପୁରାତନ ମୂର୍ତ୍ତି । ଭାରତରୁ ଲୁଟ୍ ହୋଇଥିବା ହିନ୍ଦୁ ସନ୍ଥଙ୍କର ୫୦୦ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା ମୂର୍ତ୍ତି ଫେରାଇବ ଅକ୍ସଫୋର୍ଡ ୟୁନିଭରସିଟି । ପାଖାପାଖି ୬୦ ସେଣ୍ଟିମିଟର ଉଚ୍ଚ ଏବଂ ତିରୁମଙ୍କାଇ ଅଲବରଙ୍କୁ ଦର୍ଶାଉଥିବା କଂସାର ପ୍ରତିମାକୁ ଆକ୍ସଫୋର୍ଡ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟର ଏସ୍ମୋଲିୟନ୍ ସଂଗ୍ରହାଳୟରେ ପ୍ରଦର୍ଶନ ପାଇଁ ରଖାଯାଇଛି । ଭାରତୀୟ ଉଚ୍ଚାୟୋଗ ଦାବି କରି କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଉକ୍ତ ମୂର୍ତ୍ତି ଷୋଡ଼ଶ ଶତାବ୍ଦୀର ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ତାମିଲ କବି ଏବଂ ସନ୍ଥଙ୍କର ଅଟେ । ଇଂରେଜମାନେ ଏହି କଂସା ପ୍ରତିମା ଭାରତୀୟ ମନ୍ଦିରରୁ ଲୁଟ୍ କରିନେଇଥିଲେ ।
ଏସ୍ମୋଲିୟନ ମ୍ୟୁଜିୟମ୍ ବୟାନ ଅନୁଯାୟୀ, "୧୧ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୪ ରେ ଅକ୍ସଫୋର୍ଡ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟର ପରିଷଦ ଏସ୍ମୋଲିୟନ୍ ସଂଗ୍ରହାଳୟରୁ ସନ୍ଥ ତିରୁମଙ୍କାଇ ଅଲବରଙ୍କର ଷୋଡ଼ଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରତିମାକୁ ଫେରାଇବା ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ଉଚ୍ଚାଯୋଗ କରିଥିବା ଦାବିର ସମର୍ଥନ କରିଛନ୍ତି । ଏହି ନିର୍ଣ୍ଣୟ ଅନୁମୋଦନ ପାଇଁ ଚାରିଟି ଆୟୋଗକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯିବ।" ଉକ୍ତ ପଦକ୍ଷେପ ଅକ୍ସଫୋର୍ଡ ଏବଂ କେମ୍ବ୍ରିଜ୍ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ଦ୍ୱାରା ୨୦୨୨ରେ କୁହାଯିବା ପରେ ନାଇଜେରିଆର ଅନୁରୋଧରେ ବେନିନ କଂସାର ସଂଗ୍ରହକୁ ଫେରାଇପାରିବେ ।
ବ୍ରିଟେନର ଓୌପନିବେଶିକ ଲୁଟ୍ର ଅତୀତ:-
୧୮୯୭ରେ ବ୍ରିଟେନର ଔପନିବେଶିକ ସେନାବାହିନୀ ଏକ ହିଂସକ ବ୍ୟାପାର ବିବାଦର ଉତ୍ତରରେ ୨୦୦ରୁ ଅଧିକ କଳାକୃତି ଲୁଟିନେଇଥିଲେ । ବ୍ରିଟିଶମାନେ ହଜାର ହଜାର ପିତ୍ତଳ କଳାକୃତି ଏବଂ ବହୁତ ଅନ୍ୟ କଳାକୃତି ନେଇଯାଇଥିଲେ । ସୈନ୍ୟ ମିସନଙ୍କର ବ୍ୟୟ ପାଇଁ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଲଣ୍ଡନରେ ବିକ୍ରି କରିଦେଇଥିଲେ । ଦୁନିଆର ସବୁଠାରୁ ମୂଲ୍ୟବାନ ରତ୍ନ କୋହିନୂର ହୀରାକୁ ଇଷ୍ଟ ଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ୧୮୪୯ର ଦ୍ଵିତୀୟ ଆଙ୍ଗ୍ଲୋ-ଶିଖ୍ ଯୁଦ୍ଧରେ ଜିତିବା ପରେ ଉତ୍ତର ଭାରତରୁ ଲୁଟି ନେଇଥିଲେ । ଏହି ହୀରା ମହାରାଣୀ ଭିକ୍ଟୋରିଆଙ୍କୁ ଦିଆଯାଇଛି ଏବଂ ରାଜମୁକୁଟର ଆଭୂଷଣର ଏକ ମୁଖ୍ୟ ଅଂଶ ହୋଇ ରହିଛି । ଏହାକୁ ଲଣ୍ଡନ ଟାୱାରର ଜ୍ଵେଲହାଉସରେ ସାର୍ବଜନିକ ପ୍ରଦର୍ଶନ ପାଇଁ ରଖାଯାଇଛି ।
କୋହିନୂର ହୀରାର ଅସଲ ମାଲିକ ଭାରତ ବୋଲି ସେ ଅନେକ ଥର ଦାବି କରିଆସିଛି । ଏଥିମଧ୍ୟରେ ଇରାନ, ପାକିସ୍ତାନ ଓ ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ସରକାର ମଧ୍ୟ ଦାବି କରିଲେ ଯେ, ଉକ୍ତ ହୀରା ତାଙ୍କର ଏବଂ ୧୯୪୭ରେ ଭାରତ ବ୍ରିଟିଶ ସାମ୍ରାଜ୍ୟରୁ ମୁକ୍ତ ହେବା ପରଠାରୁ ହିଁ ଏହାକୁ ଫେରାଇ ଦେବାକୁ ଦାବି କରିଆସୁଛି । ଇଂରେଜମାନେ ୨୦୦ରୁ ଅଧିକ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭାରତକୁ ଉପନିବେଶ କଲେ । ଏହି ଅବଧି ମଧ୍ୟରେ ସେମାନେ ଭାରତର ସମସ୍ତ ସମ୍ପଦ ଲୁଟି ନେଇ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସମୃଦ୍ଧ ରହିଲେ ।